Wartosc odzywcza zywnosci funkcjonalnej

• Autorzy: Janicki A
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Żywność funkcjonalna, otrzymywana przez wzbogacanie typowych wyrobów spożywczych, w biologicznie aktywne substancje albo łączenie składników zgodnie ze specjalnie zaprojektowanym składem odżywczym (designer food), ma za zadanie zapobiegać lub leczyć choroby cywilizacyjne. W organizmie człowieka, żywność funkcjonalna powinna, ulegać takim samym jak żywność tradycyjna procesom fizjologicznym, związanym z percepcją sensoryczną, jedzeniem, trawieniem, wchłanianiem i wykorzystaniem w procesach metabolicznych, nie zaburzonym wysoką zawartością biologicznie aktywnych substancji. Z punktu widzenia ekotrofologii, można zaakceptować tylko produkty spożywcze otrzymane z surowców naturalnych, nie poddawanych modyfikacjom genetycznym, bogatych w substancje biologicznie aktywne, a wzbogacane jedynie w probiotyki. Natomiast w przypadku żywności projektowanej, istnieje niebezpieczeństwo powstawania błędów żywieniowych prowadzących do chorób, podobnie jak to ma miejsce w przypadku tradycyjnej żywności o niezrównoważonej wartości odżywczej.

EN

Functional foods prepared by the enrichment of the traditional foodstuffs with the nutraceuticals or by the reprocessing of food components (designer foods) are expected to posses prevention and/or therapeutic activity against the specific, diet related chronic diseases. But functional foods ought to be transformed under typical metabolic processes in human organism as traditional foods e.g. sensory perception, mastication, digestion, absorption and utilisation despite the over content of biological active nutraceuticals. There is the great concern for the functional foods from the ecotrophology point of view. Only naturally rich of phytochemicals raw foods and/or enriched with probiotics (non GMF) can be accepted as nutritionally safe. In the case of the designer foods, it is the serious concern about the human health because of the danger of dietetic mistakes as the chronic disease factor, similarly to the well known effect of the high processed, nutritionally unbalanced traditional foods.

Słowa kluczowe

PL

wzbogacanie zywnosci; fizjologia czlowieka; zywnosc funkcjonalna; efekty zywieniowe; efekty zdrowotne; znakowanie zywnosci; skladniki pokarmowe; wartosc odzywcza; zywienie czlowieka

EN

food enrichment; human physiology; functional food; nutritional effect; healthy effect; food labelling; nutrient; nutritional value; human nutrition

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywność Nauka Technologia Jakość. Suplement
• Rocznik: 1999
• Tom: 06
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.31-39,bibliogr.

Twórcy

autor

Janicki A

• Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego, 02-786 Warszawa, ul.Nowoursynowska 166

Bibliografia

• [1] Clydesdale F. M.: A proposal for the establishment of scientific criteria for health claims for functional foods. Nutrition Reviews, 55, 12, 1997, 413 - 422.
• [2] Diplock A. T., Agget P. J., Ashwell M., Bomet F., Fern E. B., Roberfroid M. D.: Scientific concepts of functional foods in Europe: Consensus document. British Journal of Nutrition, 81, Suplement 1, 1999, S1 - S27.
• [3] Galaxy Mall: Phytochemicals, 1996, Dokument sieci Internet, www.galaxymall.com./retail/garlic/phyto.html.
• [4] Gawęcki J., Hryniewiecki L. (red.): Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu, PWN, Warszawa 1998.
• [5] Goldberg I. (red.): Functional Foods, Designer Foods, Pharmafoods, Nutraceuticals. Chapman & Hall, New York 1994.
• [6] Górny M.: Ekotrofologia a zdrowie człowieka. W Homotoksykologia kliniczna. Podstawy teoretyczne, terapia, odniesienie do medycyny ogólnej. Red.: Schmid F., Latkowski B., Wasilewski B. Aurelia-Verlag, Baden-Baden 1998.
• [7] Lessof M. H.: Food Intolerance. Chapman & Hall, London 1992.
• [8] Nestman E., Copeland T., Schinkel H., Lock L., Daniels J.: Nutraceuticals - food for thought, 1998. Dokument sieci Internet; http://www.cantox.com.
• [9] Spak S.: Nutraceuticals, The Bi-weekly Bulletin, 11, 1, January 16 1998. Dokument sieci Internet, http://www.agr.ca/policy/winn/biweekly/index.htm.
• [10] Ziemlański Ś.: Podstawy prawidłowego żywienia człowieka. Zalecenia żywieniowe dla ludności w Polsce. Instytut Danone. Fundacja Promocji Zdrowego Żywienia, Warszawa 1998.
• [11] Zimmerman M.: Phytochemicals: Nutrients of the future, 1996. Dokument sieci Internet: http://www.realtime.net/anr/phytonu.html.