Walory przyrodnicze przeobrazonego eksploatacja Torfowiska Wysokiego Karaska

• Autorzy: Dembek W , Oswit J , Rycharski M
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Paper presents the results of the 1992 studies of Karaska Bog, one of the largest continental raised bogs in Poland. The object of research was to determine the impact of four decades of peat extraction on natural environment of the bog, to identify in particular: - impact of extraction on various elements of the bog ecosystem, - potential of extensive raised bog subjected to industrial-scale exploitation to preserve its nature values, - natural regeneration capacity of the peatbog. Investigation results helped to establish the origin and evolution of the peatbog as well as its interrelations with the surrounding area. The following four stages of development were distinguished: I - silting up of the water reservoir by lake sediment. II - final colonization of the lake by sedge-moss and raised bog-sedge communities responsible for accumulation of fen and transitional peat. III - accretion of highly decomposed raised bog Eriophorum-Sphagnum peat generated by oligotrophic peat-forming communities associated with water regime based on precipitation. IV - development of raised bog Sphagnum communities accompanied by accumulation of poorly decomposed raised bog tussock peat. Condition of vegetation and soils in Karaska Bog was found to be as follows: - condition of vegetation: - areas with natural or near-natural vegetation - jointly 55 %, - visibly dehydrated areas featuring secondary plant cover - 28 %, - heavily dehydrated areas destroyed by exploitation largely devoid of vegetation - 17 % total bog area - soils: - peat-swamp soils - 39 %, - peat-moorsh - 50 %, - post-extraction sites -11%. It was concluded that extensive raised bogs are relatively invulnerable to diverse impact of peat extraction. They retain much of their nature value and demonstrate high capacity for self-regeneration. As such they should be seen as sites not wholly lost to the natural environment. Consequently, it is advisable for each site of this type to assess its eligibility for nature-reserve type of protection.

Słowa kluczowe

PL

eksploatacja; zbiorowiska roslinne; Torfowisko Karaska; sklad gatunkowy; warunki wodne; torfowiska wysokie; sandr kurpiowski; waloryzacja przyrodnicza; torf; zmiany antropogeniczne; walory przyrodnicze

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 1997
• Tom: 435
• Opis fizyczny: s.99-125,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Dembek W

• Instytut Melioracji i Uzytkow Zielonych, Falenty, 05-090 Raszyn

autor

Oswit J

• Instytut Melioracji i Uzytkow Zielonych, Falenty, 05-090 Raszyn

autor

Rycharski M

• Instytut Melioracji i Uzytkow Zielonych, Falenty, 05-090 Raszyn

Bibliografia

• [1] Badania hydrologiczno-hydrograficzne torfowiska „Karaska". 1956. Zakład Geol. Inż. PW, CBSiPPD „Projekt”, maszyn.
• [2] BOGACKI M. 1967. Morfologia doliny Pisy na tle poziomów sandrowych. Pr. Stud. Inst. Geogr. UW 1.
• [3] BOGACKI M. 1969. Wydmy Równiny Kurpiowskiej. Procesy i formy wydmowe w Polsce. Pr. Geogr. 75.
• [4] BOGACKI M. 1980. Types of outwash forms in north-east Poland. Geographia Polonica 43.
• [5] Charakterystyka terenów torfowych rejonu A na obszarze Myszyniec- Zdunek-Olszyny. Dokumentacja geologiczno-przyrodnicza. Kat. badań C2. 1958. Wrocław: Kat. Botaniki WSR.
• [6] Mapa geologiczna Polski, ark. Ostrołęka 1976. Pod red. J. E. Mojskiego.
• [7] MICHALSKA Z. 1967. Stratygrafia plejstocenu północnego Mazowsza w świetle nowych badań. Acta Geol. Pol. t. 17 z. 3.
• [8] OKRUSZKO H. 1955. Torfowiska na terenie zlewni rzeki Omulwi. Rocz. Nauk Rol. Ser. A t. 71 z. 3.
• [9] OŚWIT J., DEMBEK W., JAROSIŃSKA U. 1992. Wpływ wydobywania torfu ze złoża wysokiego Karaska na środowisko przyrodnicze i stosunki wodne torfowiska i terenów do niego przyległych. Falenty: IMUZ, maszyn.
• [10] PIAŚCIK H., BIENIEK B. 1990. Charakterystyka przyrodniczo-rolnicza torfowiska „Karaska”. Olsztyn: AR-T, maszyn.
• [11] Złoże torfowiska „Karaska”. Dokumentacja geologiczna. 1954. Centralne Biuro Studiów i Projektów Przemysłu Torfowego „Torfprojekt”, maszyn.
• [12] Sprawozdanie z badań na torfowisku Karaska. 1951. Inst. Geol., maszyn.