Zastosowanie modelu SWAP do prognozowania elementow bilansu wodnego zdrenowanej gleby pylowej

• Autorzy: Szejba D , Brandyk T.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono wyniki symulacji komputerowej przy zastosowaniu modelu SWAP. Do celów obliczeniowych przyjęto, że powierzchnia terenu pokryta jest kukurydzą (Zea mays L.), a rozpatrywaną glebą jest gleba pyłowa. Symulację przeprowadzono dla okresu czterdziestu lat (1954-1993). Celem tej symulacji było prognozowanie warunków wilgotnościowych w glebie pyłowej, w zależności od rozstawy drenowania i zróżnicowanych warunków meteorologicznych. Na podstawie średniego rocznego opadu wyznaczono przedziały wielkości opadów, według których dany rok sklasyfikowano jako rok: przeciętny, suchy, bardzo suchy, skrajnie suchy, wilgotny, bardzo wilgotny lub skrajnie wilgotny. Jako kryterium wystąpienia nadmiernego uwilgotnienia, uwilgotnienia optymalnego oraz niedoboru uwilgotnienia przyjęto graniczne wartości ciśnienia ssącego gleby na głębokości 30 cm. Na podstawie wyników symulacji bilansu wodnego modelem SWAP w okresie wielolecia stwierdzono, że niskie wartości odpływów drenarskich wystąpiły w latach określanych jako bardzo suche, suche i przeciętne, ponieważ znaczna ilość wody pochodzącej z opadów została zmagazynowana w glebie. Średnie obliczone dla wielolecia 1954-1993 wartości ciśnień ssących na głębokości 30 cm dla wszystkich czterech rozpatrywanych wariantów, utrzymywały się w granicach wartości ciśnienia ssącego odpowiadającego uwilgotnieniu optymalnemu. Prawdopodobieństwo wystąpienia nadmiernego uwilgotnienia w przypadku gleby drenowanej dla wszystkich rozstaw nie przekraczało 21%, podczas gdy w glebie nie drenowanej wynosiło blisko 80%.

EN

The paper presents the results of computer simulation using SWAP model. It was assumed that the considered plant was corn (Zea mays L.) and the considered soil was silt-loam soil. The simulation was performed for the period of forty years period (1954-1993). The aim of this simulation was the prediction of silt-loam soil water content conditions, depended on drainage spacing and diversified meteorological conditions. Average annual precipitation value was used as a base for the classification of the considered particular year into: average, dry, very dry, extremely dry, wet, very wet and extremely wet. Pressure head values at 30 cm depth below the soil surface were used as a criterion of moisture surplus, deficits and optimal contents. The results of soil water balance computer using SWAP model for period 1954-1993 showed that low values of drainage outflow were present in very dry, dry and average years because the significant amount of precipitation was stored in the soil. The average values of pressure head at 30 cm depth, for period 1954-1993, were in the range of optimal moisture conditions for all considered cases. Probability of moisture surplus appearance does not exceed 21% for all drain spaces, and about 80% for non-drainage case.

Słowa kluczowe

PL

wilgotnosc gleby; drenowanie; warunki meteorologiczne; gleby pylowe; prognozowanie; model SWAP; bilans wodny gleby

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2005
• Tom: 506
• Opis fizyczny: s.461-469,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Szejba D

• Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

autor

Brandyk T.

Bibliografia

• Feddes R.A., Kowalik P.J., Zaradny H. 1978. Simulation of field water use and crop yield. Simulation Monographs. Pudoc. Wageningen: 189.
• Glossary Of Soil Science Terms 1997. Soil Science Society of America: 101-102.
• Kaczorowska Z. 1962. Opady w Polsce w przekroju wieloletnim. Wydawn. Geolog. Prace Geograficzne 33: 72.
• Mocek A., Drzymała S., Maszner P. 2000. Geneza, analiza i klasyfikacja gleb. Wydawn. AR w Poznaniu: 127-129.
• Rhoads F.M., Bennet J.M. 1990. Corn. Irrigation of Agricultural Crops. Agronomy 30: 569-571.
• Roszak W. 1997. Ogólna uprawa roli i roślin. Mat. pomocnicze do ćwiczeń. Wydawn. Nauk. PWN: 245.
• Szejba D. 2001. Wykorzystanie modelu SWAP do oceny elementów bilansu wodnego drenowanej gleby pyłowej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 477: 177-186.
• Szejba D. 2002. Wpływ drenowania na elementy bilansu wodnego gleby pyłowej. Praca doktorska. Katedra Kształtowania Środowiska SGGW w Warszawie: 86-89.
• Wösten J.H.M., Van Genuchten M.TH. 1988. Using Texture and Other Soil Properties to Predict the Unsaturated Soil Hydraulic Functions. Soil Science Society of America J. 52: 29-30.
• Wösten J.H.M., Veerman G.H., Stolte J. 1994. Water retention and hydraulic conductivity functions of top- and subsoils in The Netherlands: The Staring series. Technical Document 18, Winand Staring Centre, Wageningen, The Netherlands: 66.
• Van Dam J.C., Huygen J., Wesseling J.G., Feddes R.A., Kabat P., Van Walsum P.E.V., Groenendijk P., Van Diepen C.A. 1997. Theory of SWAP version 2.0. Technical Document 45 DLO Winand Staring Centre, Wageningen: 19-37, 152.
• Van Genuchten M.TH. 1980. A Closed-form Equation for Predicting the Hydraulic Conductivity of Unsaturated Soils. Soil Sci. Soc. Am. J. 44: 892-898.