PL
Przeprowadzone badania miały na celu określenie wpływu wyprodukowanych kompostów z komunalnego osadu ściekowego z dodatkiem różnych komponentów (odpady zieleni miejskiej, słomy, popiołu z węgla kamiennego) na wysokość plonów oraz skład chemiczny nasion i słomy rzepaku jarego. Doświadczenie połowę przeprowadzono na glebie zaliczanej pod względem składu granulometrycznego do piasku lekkiego pylastego, kompleksu przydatności rolniczej V. Biorąc pod uwagę niską średnią zawartość potasu w kompostach z osadów ściekowych oraz niewielkie wykorzystanie azotu z osadów ściekowych wprowadzono dodatkowo nawożenie azotowo-potasowe (N₅₀ , K₄₁ I - poziom i N₁₀₀, K₈₂ II - poziom). Uzyskane rezultaty badań wskazują, że wprowadzone do gleby komposty istotnie zwiększyły plon nasion rzepaku jarego. Średnie zwyżki plonów wahały się od 29 do 50% w stosunku do wariantu bez kompostów. Plony słomy rzepaku jarego pod wpływem kompostów nie wzrosły istotnie w stosunku do wariantu z nawożeniem azotowo-potasowym. Komposty z osadu ściekowego bez i z dodatkiem komponentów nie miały większego wpływu na obniżenie bądź nadmierne podniesienie koncentracji głównych składników pokarmowych (N, P, K, Ca, Mg i S) oraz metali ciężkich (Cd, Cu, Mn, Ni, Pb i Zn) w nasionach i słomie rzepaku.
EN
The aim of the investigations conducted was to determine the influence of composts produced from municipal sewage sludge with addition of different components (municipal green wastes, straw, mineral coal ash) on the yield and chemical composition of seeds and straw of spring rape. A field experiment was conducted on soil of the granulometric composition of light very-fine sand of the V complex of agricultural suitability. Because of the low content of potassium in composts and the low utilization of nitrogen from sewage sludge, fertilization with nitrogen and potassium (N₅₀ , K₄₁ - 1st level, N₁₀₀, K₈₂ - 2nd level) was additionally applied. The results received indicate that the composts incorporated into the soil significantly increased the yield of seeds of spring rape. The mean increases of yield ranged from 29% to 50% relative to the variant with no composts. The composts did not increase significantly the yield of straw of spring rape compared with the variant where nitrogenous and potassium fertilizers were applied. The composts from sewage sludge without and with addition of composts neither decreased nor excessively increased the content of the main nutrient components (N, P, K, Ca, Mg, and S) and heavy metals (Cd, Cu, Mn, Ni, Pb, and Zn) in seeds and straw of rape.