Znaczenie uprawy roli w ksztaltowaniu srodowiska

• Autorzy: Orzech K , Nowicki J. , Marks M.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

This study presents the issues related to differentiated methods of soil cultivation on the basis of the latest literature review. Three cultivation systems functioning in agricultural practice (traditional cultivation, no-tillage system and direct sowing) were considered as well as their effects upon basic physical, chemical and biological features of the soil, weed infestation and yielding of crops were analysed with the energy-economic factor taken also into account. On the basis of collected data, it was shown that the simplifications in soil cultivation, and direct sowing in particular, influence the basic physical, chemical and biological characteristics of the soil (increase of soil compactness and moisture content, lowering pH, decrease of total bacteria amount at increased development of fungi) in different way than the classical tillage. Presented data showed that the classical tillage, as compared to no-tillage and direct sowing, is more effective in limiting weed infestation (in case of zero-tillage the actual and potential weed infestations increase). As concerns the yielding, it was established that certain crops (e.g. cereals, some legumes, rape, etc.) on good soils practically do not decrease their yields, no matter what simplifications were applied (no-tillage or direct sowing), however their yields decrease under poorer soil conditions. On the other hand, if comparing the energy-economic indices, the classical tillage cultivation (ploughing) was the most energy and cost consuming cultivation method.

Słowa kluczowe

PL

uprawa bezpluzna; siew bezposredni; efektywnosc; uprawa roli; uprawa tradycyjna; plonowanie; systemy uprawy; ksztaltowanie srodowiska; energochlonnosc; zachwaszczenie

• Wydawca: -
• Czasopismo: Postępy Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2003
• Tom: 50
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.131-144,tab.,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Orzech K

• Uniwersytet Warminsko-Mazurski, Plac Lodzki 3, 10-718 Olsztyn-Kortowo

autor

Nowicki J.

autor

Marks M.

Bibliografia

• [1] Baranowski R., Pabin J., Sienkiewicz J. 1988. Badania gęstości i wilgotności gleby w wieloletnich doświadczeniach uprawowych. Cz. I. Gleba lekka. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 356: 27-34.
• [2] Baranowski R., Pabin J., Sienkiewicz J. 1988. Badania gestości i wilgotności gleby w wieloletnich doświadczeniach uprawowych. Cz. II. Gleba ciężka. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. 356: 35-42.
• [3] Biskupski A., Sienkiewicz J. 1994. Efektywność różnych sposobów pożniwnej i przedsiewnej uprawy roli pod pszenicę ozimą i rzepak ozimy. Fragm. Agron. 1: 72-81.
• [4] Broder M.W., Doran J.W., Peterson S.A., Fenster C.R. 1984. Fallow tillage influence on spring populations of nitrifiens, denitrifiens and available nitrogen. Soil Sci. Am. J. 48: 60-1067.
• [5] Bujak K.1988. Wpływ uprawy roli narzędziami aktywnymi na niektóre fizyczne właściwości rędziny i plony. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 356: 117-124.
• [6] Cannel R.Q., 1985. Reduced tillage in north-west Europe - a review. Soil Till. Res.
• [7] Doran J. W. 1975. Soil microbial and biochemical changes associated with reduced tillage. Soil. Sc. Soc. Am. J. 26: 53-61.
• [8] Durkowski T., Cieśliński Z. 1988. Wpływ zabiegów agromelioracyjnych na właściwości fizyczne i plonowanie roślin uprawnych na czarnych ziemiach pyrzyckich wytworzonych z glin ciężkich i lekkich. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. 536: 125-132.
• [9] Dzienia S. 1998. Współczesne systemy uprawy roli a plonowanie roślin. AR Szczecin, Nauka - Gospodarce: 3-14.
• [10] Dzienia S., Karnaś E., Sosnowski A., Romek B. 1988. Wpływ uprawy roli na plonowanie i zachwaszczenie roślin w zmianowaniu zbożowym. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 331: 257-265.
• [11] Dzienia S., Sosnowski A. 1988. Wpływ ugniatania gleby przez ciągniki rolnicze na właściwości fizyczne i plonowanie jęczmienia jarego i pszenicy jarej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 356: 133-140.
• [12] Dzienia S., Sosnowski A. 1988. Wpływ siewu bezpośredniego na fizyczne właściwości gleby lekkiej i plonowanie słonecznika pastewnego. Fragm. Agron. 2: 43-57.
• [13] Dzienia S., Sosnowski A. 1989. Wpływ różnych systemów uprawy roli i nawożenia mineralnego na właściwości fizyczne gleby i plonowanie. Cz. I. Kukurydza pastewna. Rocz. Nauk Rol. seria A 108(1): 115-124.
• [14] Dzienia S., Sosnowski A. 1990. Uproszczenia w podstawowej uprawie roli a wysokość nakładów energii. Fragm. Agron. 3: 71-79.
• [15] Dzienia S., Boligłowa E. 1993. Rola mulczowania w podnoszeniu żyzności urodzajności gleby. Post. Nauk Rol. 1: 107-111.
• [16] Dzienia S., Piskier T., Wereszczaka J. 1994. Wpływ uproszczonych sposobów uprawy gleby na nakłady energetyczne i plonowanie pszenżyta ozimego. Fol. Univ. Agric. Stetin., 162. Agricultura 58: 45-48.
• [17] Dzienia S., Malicki L., Nowicki J., Wesołowski M. 1995. Sposób uprawy roli, a plonowanie niektórych roślin na różnych glebach. Materiały kon. nt. ,,Siew bezpośredni w teorii i praktyce", Szczecin: 99-107.
• [18] Dzienia S., Dojss D. 1999. Wpływ sposobów uprawy roli na zachwaszczenie i plonowanie pszenicy ozimej. Fol. Univ. Agric. Stetin. 195. Agricultura 74: 185-190.
• [19] Gawrońska-Kulesza A. 1997. Systemy i metody uprawy roli. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 439: 185-192.
• [20] Gonet Z. 1991. Metoda i niektóre wyniki badan energochłonności systemów uprawy roli. Fragm. Agron. 2: 7-18.
• [21] Gonet Z., Zaorski T. 1988. Energochłonność orki w różnych warunkach glebowych. Pam. Puł. 91: 137-151.
• [22] Hoppner F., Zach M., Saruner C. 1994. Conservatino tillage - a contribution to soil protection-effects on plant yields. Mat. Konf. nt. ,,Siew bezpośredni w teorii i praktyce", Szczecin: 151-157.
• [23] Jabłoński B., Szumilak G. 1980. Wpływ ograniczenia liczby orek w płodozmianie na właściwości gleby i plony. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 227: 173-181.
• [24] Jabłoński W., Kaus A. 1997. Wpływ różnych systemów uprawy roli i nawożenia na plonowanie roślin. Bibl. Fragm. Agron. T-3: 91-96.
• [25] Javůrek M., Vach M. 1999. Wpływ systemów uprawy roli na plonowanie roślin członie zmianowania pszenica ozima-soja. Fol. Univ. Agric. Stetin. 195. Agricultura 74: 53-58.
• [26] Kordas L. 1999. Energochłonność i efektywność różnych systemów uprawy roli w zmianowaniu. Fot. Univ. Agric. Stetin. 195. Agricultura 74: 47- 52.
• [27] Kuś J. 1998. Optymalizacja uprawy roli. IUNG Puławy. Mat. Szkol. 67: 3-43.
• [28] Malicki L. 1981. Niektóre zagadnienia teoretycznych podstaw uprawy roli w świetle najnowszych badań krajowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 227: 15-27.
• [29] Malicki L., Ochał M., Podstawka-Chmielewska E. 1994. Energochłonność i efektywność różnych sposobów pożniwnej i przedsiewnej uprawy roli pod burak cukrowy na glebie ciężkiej. Fragm. Agron. 3: 78-81.
• [30] Malicki L., Ochał M., Podstawka-Chmielewska E. 1995. Wstępna ocena efektywności energetycznej wybranych sposobów uprawy roli na różnych glebach. Konf. nt. ,,Siew bezpośredni w teorii i praktyce". Szczecin: 63-69.
• [31] Malicki L., Nowicki J., Szwejkowski Z. 1997. Soil and crop responses to soil tillage systems: a Polish perspective. Soil Till. Res. 43: 65-80.
• [32] Malicki L., Podstawka-Chmielewska E. 1996. Sposób uprawy roli i deszczowanie a stosunki wodne rędziny pod burakami cukrowymi. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 438: 301-306.
• [33] Marks M. 1998. Studium nad racjonalizacją uprawy gleb ciężkich. Acta Academiae Agriculturae ac Technicae Olstenensis (572). Rozprawy i Monografie, 5: 1-72.
• [34] Niewiadomski W. 1979. Ekologiczne skutki intensyfikacji rolnictwa. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 228: 9-28.
• [35] Niewiadomski W. 1985. Rozważania o plonotwórczej funkcji gleby. Rocz. Gleb. 36(1): 27-35.
• [36] Nowicki J. 1979. Porównanie siewu bezpośredniego z tradycyjną uprawą płużną. Zesz. Nauk. ART Olsztyn, Rol. 28: 223-233.
• [37] Nowicki J. 1982. Rolnicza ocena glebogryzarki, pługofrezarki i brony wahadłowej w świetle 11-letnich badan. Zesz. Nauk. ART Olsztyn, Rol. 33: 1-63.
• [38] Nowicki J. 1988. Zróżnicowanie uprawy podstawowej na glebie średniej i ciężkiej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 356: 195-203.
• [39] Nowicki J., Niewiadomski W., Buczyński G. 1981. Możliwości uproszczenia przedsiewnej uprawy roli za pomocą maszyn aktywnych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 227: 156-164.
• [40] Nowicki J., Niewiadomski W., Buczyński G., Wanic M. 1988. Porównanie czterech sposobów uprawy gleby ciężkiej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 356: 185-193.
• [41] Nowicki J., Marks M. 1994. Stan aktualny i perspektywy produkcji zbóż w Polsce. Fragm. Agron. 2: 8-18.
• [42] Pawłowski F., Pomykalska A. 1980.Wpływ głębokości orki na liczebność i rozmieszczenie nasion chwastów w glebie. Zesz. Probl. Post Nauk Rol. 227: 123-127.
• [43] Pudełko J., Wright D.L., Wiatrak P. 1994. Stosowanie ograniczeń w uprawie roli w Stanach Zjednoczonych AP. Post. Nauk Rol. 1: 153-162.
• [44] Radecki A. 1986. Studia nad możliwością zastosowania siewu bezpośredniego na czarnych ziemiach właściwych. Zesz. Nauk. SGGW. Rozpr. Nauk. 56: 1-86.
• [45] Radecki A., Opic J. 1995. Wpływ zróżnicowanej uprawy na zachwaszczenie i zmiany zapasu nasion chwastów w glebie. Mat. Konf. nt. ,,Siew bezpośredni w teorii i praktyce". Szczecin: 119-133.
• [46] Radecki A., Opic J. 1995. Wpływ uprawy zerowej wykonanej na czarnej ziemi na zachwaszczenie łanu i plonowanie roślin. Rocz. Nauk Rol. S.A 111(3-4): 47- 57.
• [47] Runowska-Hryńczuk B. 1992. Przydatność wskaźników aktywności biologicznej gleby do oceny stanu jej żyzności. Pam. Puł. 100: 187-200.
• [48] Russel R.S., Cannal R.Q., Goss M.J. 1975. Effect of direct drilling on soil condition and root growth. Outlook on Agricult. 8: 227-232.
• [49] Sienkiewicz J. 1981. Efektywność zabiegów agromelioracyjnych na różnych glebach. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 227: 241-254.
• [50] Śmierzchalski L. 1970. Badania nad zasadami łączenia orek głębokich z płytkimi orkami w zmianowaniu. Cz. I. Wpływ różnej głębokości orek na wysokość plonów roślin. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 99: 41-60.
• [51] Śmierzchalski L. 1981. Aktualne kierunki zmian w uprawie roli. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. 227: 131-147.
• [52] Zimny L. 1999. Uprawa konserwująca. Post. Nauk Rol. 5: 41-52.