Aktywnosc ureazowa i fosfatazowa rozniacych sie wlasciwosci gleb zlewni jeziora Piaseczno i Glebokie [ Pojezierze Leczynsko-Wlodawskie]

• Autorzy: Furczak J , Szwed A.

Warianty tytułu

EN

Urease and phosphatase activity of soils with different properties located on the lake Piaseczno and Glebokie catchment basin ( The Leczynsko-Wlodawskie lake district)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Pięcioletnimi badaniami objęto glebę bielicową sektora rolniczego zlewni mezotroficznego jeziora Piaseczno i czarną ziemię sektora rolniczego zlewni eutroficznego jeziora Głębokie (Pojezierze Łęczyńsko-Włodawskie), Próbki gleb (z gł. od 0-20 cm) pobierano czterokrotnie w sezonie wegetacyjnym każdego roku z różnych odległości od lustra wody (I stanowisko - 60 m j. Piaseczno i 40 m j. Głębokie, II stanowisko - 30 m w przypadku obu jezior, III stanowisko - brzeg) i określano w nich aktywność ureazy oraz kwaśnej fosfatazy. Stwierdzono, że aktywność badanych enzymów wykazała znaczące powiązanie z właściwościami tych gleb. Aktywność enzymatyczna gleby bielicowej kształtowała się na wyraźnie niższym poziomie niż czarnej ziemi. Różnica ta zaznaczyła się najsilniej w strefie brzegowej i malała ze wzrostem odległości gleby od jeziora. Aktywność ureazowa i fosfatazowa podlegała wahaniom rocznym i sezonowym, a ich przebieg był zależny od rodzaju enzymu, właściwości gleby i jej odległości od jeziora.

EN

The five years investigations covered podzolic soil of agricultural sector of the mesotrophic Piaseczno Lake basin and agricultural sector black soil of the eutrophic Głębokie Lake (the Łęczyńsko-Włodawskie Lake District). The soil samples (from 0-20 cm depth) were gathered four times over the vegetative periods each year al various distances olf the water surface (Ist test site - (30 m Piaseczno L. and 40 m Głębokie L.; Ilnd test site - 30 m for both lakes; Ilnd test site- bank) and urease and acid phosphatase activity was determined for them. It was found that activity of the enzymes studied demonstrated a considerable connection with these soils properties. The enzymatic activity of podzolic soil revealed a clearly higher level as against black soil. The greatest difference was recorded in the bank zone and it decreased with increasing distance of soil from the lake. The urease and phosphatase activity showed annual and seasonal fluctuations and their course depended on enzyme type, soil properties and its distance off a lake.

Słowa kluczowe

PL

Pojezierze Leczynsko-Wlodawskie; Jezioro Glebokie; jezioro Piaseczno; zlewnie jeziorne; gleby; gleby bielicowe; enzymy glebowe; fosfatazy; ureaza; aktywnosc enzymatyczna

EN

Leczynsko-Wlodawskie Lakeland; Lake Glebokie; Lake Piaseczno; lake catchment; soil; podzolic soil; soil enzyme; phosphatase; urease; enzyme activity

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrophysica
• Rocznik: 2000
• Tom: 38
• Opis fizyczny: s.69-79,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Furczak J

• Akademia Rolnicza, Lublin

autor

Szwed A.

Bibliografia

• 1. Bonmati M., Ceceanti B., Nanniperi P.: Spatial variability of phosphatase, urease, protease, organic carbon and total nitrogen in soil. Soil. Biol. Biochem., 23, 391- 396, 1991.
• 2. Chazijew F. Ch,: Sistemno-ekologiczeskij analiz fiermientatiwnoj aktiwnosti poczw. (Eds. Nauka), Moskwa, 1982.
• 3. Dick W A. Tabatabai M.A.: Significance and potential uses of soil enzymes, In: Soil Microbial Ecology: Application in agriculture and environmental management. (Eds. F. 13. Metting, Jr.) Marcel Dekker, New York, 95-127, 1992.
• 4. Dick R.P.: Soil enzymes activities as indicators of soil quality, In: Defining Soil Quality for a Substainable Enviromental. Soil Sci. Soc. Am.. (Eds. J. W. Doran, D. C. Coleman, D. F. Bezdicek, B. A. Stewart), Madison, 107-124, 1994.
• 5. Frankenberger W.T. Jr., Dick W. A.: Relationships between enzyme and microbial growth and activity indices in soil. Soil Sci. Soc. Am. J., 47, 945-951, 1983.
• 6. Furczak J., Szember A., Bielińska J.: Aktywność enzymatyczna strefy przybrzeżnej jezior Piaseczno i Głębokie różniących się troficznością (Pojezierze Łęczynsko-Włodawskie). Studia Ośr. Dok, Fizjograf. PAN, Oddział w Krakowie, 19, 307 325, 1991.
• 7. Gostkowska K., Kurczak J., Domżał H., Bielińska E.J.: Suitability of some biochemical and microbiological tests for the evaluation of the degradation degree of podzolic soil on ihe bacground of it differentiated usage. Pol. 3. Soil Sci,, 31,69-78, 1998.
• 8. Kucharski J., Niewolak T.: Wpływ systemu uprawy roślin zbożowych na aktywność enzymów glebowych, w: Drobnoustroje w środowisku-występowanie, aktywność i znaczenie, wyd. Katedra Mikrobiologii AR w Krakowie, 349-356, 1997.
• 9. Misztal M,, Smal H.: Ocena wielkości dopływu wybranych pierwiastków do jezior z różnic zagospodarowanych części zlewani na tle warunków glebowych. Studia Ośr Dok. Fizjograf. PAN, Oddział w Krakowie, 19, 193-207, 1991.
• 10. Misztal M., Smal H.: Badania stężeń azotu i fosforu w płytkich wodach podziemnych zlewni jezior Piaseczno i Głębokie (Pojezierze Łęczyńsko-Włodawskie, SE Polska). Studia Ośr. Dok Fizjograf PAN, Oddział w Krakowie, 19, 209-218, 1991,
• 11.Misztal M,, Smal H.: Skład chemiczny wód gruntowych z terenów gleb uprawnych bielicowej i czarnej ziemi. Rocz. Glebozn., 42, 121-128, 1991.
• 12.Misztal M., Smal H., Górniak A.: Ground water inflow of nutrients to a lake from differently utilized catchments. Wat. Res., 26, 1237-1242, 1992.
• 13.Smal H.: Ground inflow of nutrients from catchment areas into two lakes of the Łęczyńsko- Włodawskie Lake District over a period of three years. Acta Hydrobiol., 28, 69-81, 1986.
• 14.Szwed A,, Furczak J.: Aktywność proteolityczna i amonifikacyjna użytkowanych rolniczo gleb zlewni jeziora Piaseczno i Głębokie (Pojezierze Łęczyńsko-Włodawskie). Acta Agroph., (w druku).
• 15.Tabatabai M.A.: Soil enzymes, In: Methods of Soil Analysis, Part 2. Microbiological and Biochemical Properties, Soil Sci Soc. Am., S. Segoe Rd„ Madison, 776-833, 1994.
• 16.Tabatabai M.A., Bremner J.M.: Use of p-nitrophenyl phosphate for assay of soil phosphatase activity- Soil Biol. Biochem., L 301-307, 1969.
• 17.Tazabiekow T.T., Rubinsztejn M.J., Tazabiekowa E.T.: Biologiczeskaja aktiwnost poczw Zailijskowo Altau. Poczwow., 2, 75-80. 1986
• 18. Wilgat T.: Jeziora Łęczyńsko-Włodawskie. Ann. UMCS, s. B, K, 37-122, 1983.
• 19. Zantua M.I., Bremner J.M,: Comparison of methods of assaying urease activity in soils. Soil Biol. Biochem., 7, 291-295. 1975.
• 20. Zantua M.I., Dumenil L.C, Bremner J.M.: Relationships between soil urease activity and other soil properties. Soil Sci. Soc. Am. J., 41, 350-352, 1977.