PL
Celem pracy było określenie możliwości wiązania jonów wybranych metali (Cu2+ , Cd2+ , Pb2+ i Zn2+ )z roztworów wodnych przez frakcje zawarte w wytłokach z owoców aronii, gruszek, jabłek i dzikiej róży. Zbadano, w jakim stopniu analizowane frakcje wytłoków (polifenole, pektyny, hemicelulozy, celulozy i ligniny) wiążą jony poszczególnych metali ciężkich. W tym celu pozbawiono wytłoki kolejnych frakcji, a następnie poddano te wytłoki działaniu roztworów metali o stężeniach w zakresie od 4 do 10 g Me/m3. Stężenia jonów metali w roztworze wyjściowym oraz po 30 minutach kontaktu z wytłokami badano w temperaturze pokojowej przy pH w zakresie od 6,2 do 7,0. Następnie uzyskane wyniki przeliczano na 100 g frakcji. Pektyny były frakcją wiążącą największe ilości jonów miedzi, kadmu i cynku, natomiast polifenole wiązały najwięcej jonów ołowiu, wykazując równocześnie odmienne właściwości w porównaniu z pozostałymi frakcjami. Polifenole zawarte w wytłokach z aronii wiązały wszystkie badane jony, natomiast uzyskane z pozostałych wytłoków - jedynie jony ołowiu. Najgorzej wiążącą frakcją uzyskaną z wytłoków były ligniny. Frakcja celulozy była najbardziej zróżnicowana, wiązała jony metali w różnym stopniu, w zależności od tego, z jakiego rodzaju wytłoków była uzyskana. Otrzymane wyniki mogą być przydatne w komponowaniu mieszanek z wytłoków do usuwania jonów metali z roztworów wodnych.
EN
The objective of the study was to determine the capacity of chokeberry, pear, apple and rosehip pomace fractions to bind four heavy metal ions of choice (Cu2+, Cd2+, Pb2+ and Zn2+) for their removal from aqueous solutions. The pomace fractions under analysis were polyphenols, pectin, hemicellulose, cellulose and lignin. The pomace samples were subjected to sequential modifications by removing successive fractions and thereafter exposed to heavy metals in solutions which varied in concentration from 4 to 10 g Me/m3. Metal ion concentrations were measured in the starting solution and after 30 minutes of exposure at room temperature and pH from 6.2 to7.0. The results obtained were calculated per 100 g of fraction. Of the fruit pomace fractions examined, pectin was found to bind the greatest amounts of copper, cadmium and zinc ions, whereas polyphenols showed the highest capacity for binding lead ions, and differed in properties from the remaining fractions. The polyphenols fraction of chokeberry pomace was capable of binding all of the investigated metal ions, but the polyphenols fractions of the other pomace types had the capacity to bind lead ions alone. The capacity of the cellulose fraction for heavy metal binding varied from one pomace type to another. The lignin fraction was found to be the least effective metal ion binder. The results of the study may be of utility in selecting the components of a pomace mixture for the removal of heavy metal ions from aqueous solutions.