EN
The length of the tarsus and wing, and the weight of the Dipper were measured in four mountain ranges in Spain (Cantabrian Mountains, western Pyrenees, the Central Mountains and Sierra Nevada). Birds from the Sierra Nevada were the largest but there were no significant differences among the other three areas. In the north, the range of the C. c. cinclus and C. c. aquaticus subspecies overlapped. In the south only aquaticus was present and in the central mountains only cinclus. The biometrics of cinclus in the north and centre were similar but aquaticus was larger in the south than the north. Spanish populations of C. cinclus thus appear to go against the predictions of Bergmann's rule. The residual index (RI) was calculated for individual birds from the regression of mass/tarsus length. RI was higher in males than females in the northern populations, but the same in the centre and south. According to this index, males (but not females) were heavier than the theoretical weight in the north and lighter in the centre and southern ranges. Some other variations in the Spanish populations are also discussed.
PL
W 1999-2003 przeprowadzono pomiary długości skoku i skrzydła oraz ciężaru ciała 197 pluszczy (należących do dwóch podgatunków: nominatywnego i C. c. aquaticus) pochodzących z czterech górskich rejonów Hiszpanii (Fig. 1). Wszystkie osobniki klasyfikowano jako młode (w drugim roku) bądź dojrzałe (przynajmniej w trzecim roku). Kondycję ptaków określono wartością wskaźnika RI będącym wartością resztową z regresji ciężaru ciała na długość skoku. Płeć oznaczano na podstawie badań genetycznych próbek krwi pobranej z żyły skrzydłowej. W górach Sierra Nevada wszystkie osobniki należały do podgatunku aquaticus, w Górach Centralnych — do podgatunku nominatywnego (Fig. 1). W zachodnich Pirenejach 55% pluszczy należało do podgatunku aquaticus, zaś w górach Kantabryjskich — zaledwie 7%. Długość skoku i skrzydła nie różniły się u młodych i dojrzałych osobników. Oba te parametry osiągały większe wartości u samców (Tab. 1). Ptaki pochodzące z gór Sierra Nevada miały istotnie dłuższe skoki i skrzydła w porównaniu z osobnikami schwytanymi na pozostałych powierzchniach (z wyłączeniem danych dla skoku ptaków z Gór Kantabryjskich) (Tab. 2). Pomiary wykazały, że ptaki z podgatunku cinclus pochodzące z północy i centrum były podobnej wielkości, podczas gdy pluszcze należące do podgatunku aquaticus schwytane na południu były większe od ptaków pochodzących z północy (Tab. 3). Wartość współczynnika RI wykazywała istotne różnice jedynie w przypadku samców i samic z Gór Kantabryjskich (Tab. 4). Samce schwytane tam oraz w zachodnich Pirenejach były cięższe niż wynikałoby to z ich rozmiarów, natomiast samce z Gór Centralnych i Sierra Nevada były lżejsze niż się spodziewano. Wyniki uzyskane podczas badań wskazują, że hiszpańskie populacje pluszczy wykazują cechy odwrotne do przewidywań reguły Bergmanna (zwiększanie rozmiarów ciała wraz z rosnącą szerokością geograficzną).