PL
Mycie rąk mające na celu zapobieganie rozprzestrzenianiu się zanieczyszczeń i zakażeń mikrobiologicznych zostało zapoczątkowane przez środowisko lekarskie w pierwszej połowie XIX w. Od tego czasu, mimo intensywnego rozwoju nauki i techniki, mycie rąk podczas produkcji żywności wciąż jest wykonywane zbyt rzadko i nie zawsze zgodnie z obowiązującymi instrukcjami. W artykule opisano zagadnienia dotyczące mycia rąk przez pracowników zakładów przemysłu spożywczego. Scharakteryzowano rodzaje mikroflory skóry rąk, a także zasady socjalnego, higienicznego i chirurgicznego mycia rąk. Ponadto przedstawiono czynniki determinujące skuteczność mycia rąk. Uzupełnieniem artykułu jest opis najczęściej popełnianych błędów podczas mycia rąk, które wpływają na obniżenie poziomu higieny i bezpieczeństwa żywności.
EN
Hand washing as a preventive action of transmission of microbiological contamination was started by physicians in the beginning of XIX century. Since that time, in spite of very intensive science and technology development, hand washing in food manufacturing still is performed very seldom and in noncompliance with established procedures. In the paper some actual matters referring to hand washing by food industry employees are described. Microflora of hand skin is described and rules of social, hygienic and surgical hand washing are characterized. Additionally, some factors determining hand-washing effectiveness are presented. In the paper also are described typical noncompliances relating to hand wash which may decrease hygiene and food safety levels.