PL
Przetwarzana żywność zawiera niekiedy substancje toksyczne powstające w czasie jej termicznej obróbki. Do substancji takich należy m.in. akryloamid. Celowym wydaje się więc poszukiwanie substancji, które dodane do żywności mogą ograniczać lub neutralizować niekorzystne działanie akryloamidu. Celem pracy było zbadanie czy preparat włókna ziemniaczanego (Povex) może chronić jelito cienkie przed oddziaływaniem akryloamidu. Przeprowadzono 3-miesięczne doświadczenie na samcach myszy BALB. Myszy otrzymywały akryloamid lub akryloamid i preparat włókna ziemniaczanego (Povex). Akryloamid podawano w wodzie do picia. Preparat włókna ziemniaczanego stanowił 2% dodatek do paszy. Szczegółowemu badaniu poddano jelito cienkie, z wycinków którego sporządzono preparaty histologiczne. Mikroskopowe obrazy ściany jelita poddano analizie histomorfometrycznej. Oznaczono także we krwi poziom adduktów akryloamidu z hemoglobiną. Przyjmowany przez myszy akryloamid w dawce 0,5 mg/kg mc/dzień nie miał wpływu na masę ciała ani konsumpcję wody, czy paszy. Akryloamid wywoływał natomiast zmiany w budowie ściany jelita. Stwierdzono różnice w grubości błony śluzowej, podśluzowej i mięśniowej. Największe zmiany zanotowano w błonie śluzowej. Dotyczyły one nabłonka, wnętrza kosmków oraz gruczołów jelitowych. Zmniejszyła się liczba komórek dzielących się, wzrosła natomiast ilość komórek apoptotycznych. Powstałe zmiany spowodowały zmniejszenie powierzchni wchłaniania jelita. Budowa jelita myszy otrzymujących akryloamid i Povex nie wykazywała takich zmian. Oceniane parametry ściany jelita były podobne do kontroli. Stwierdzono natomiast wzrost powierzchni wchłaniania jelita. Jednakowa ilość adduktów akryloamidu z hemoglobiną we krwi obydwu grup otrzymujących akryloamid wskazuje, że Povex nie wpływa na przechodzenie akryloamidu przez barierę jelitową. Preparat włókna ziemniaczanego redukuje oddziaływanie akryloamidu na ścianę jelita cienkiego. Povex może być zatem brany pod uwagę jako dodatek do żywności zmniejszający toksyczny wpływ akryloamidu.
EN
Processed foodstuff contains toxic substances created during its thermal processing. Acrylamide belong to these substances. Thus it would be good if foodstuff could contain additives that neutralize or decrease the influence of harmful substances. The aim of work was to study whether potato fibre preparation (Povex) can protect small intestine against influence of acrylamide. Three month experiment was performed on males of BALB mice. Mice were receiving acrylamide or acrylamide and potato fibre preparation (Povex). Acrylamide was administered with drinking water. Potato fiber preparation was a 2% additive to standard feed. Small intestine, from which histological preparations were made, was examined in detail. The microscopic images of small intestine wall were put to histomorphometric analysis. Level of hemoglobin adduct with acrylamide was measured additionally. Acrylamide in dose of 0.5 mg/kg b.w./day had no effect on body weight, water or feed consumption. Acrylamide, however evoked changes in small intestine wall. Differences in mucosa, submucosa and myenteron thickness were affirmed. The biggest changes in mucosa concerned epithelium, will interior and crypts were noticed. The number of mitosis was decreased however apoptotic number was increased. The arose changes caused decrease in absorption surface of intestine. The structure of small intestine of mice getting acrylamide and Povex did not show those changes. Examined parameters of small intestine were similar to control. However increase in absorption surface of intestine was affirmed. The same amount of hemoglobin adduct of acrylamide in both groups getting acrylamide is showing that Povex does not influence transition of acrylamide through intestinal barrier. Potato fibre preparation does reduce the effect of acrylamide on small intestine wall. Thus Povex may be taken into consideration as a food additive reducing the toxic influence of acrylamide.