Wartosc przedplonowa rutwicy wschodniej w 5-letnim ugorze dla niektorych roslin rolniczych

• Autorzy: Ignaczak S , Szczepanek M
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W dwu jednorocznych doświadczeniach weryfikowano wartość przedplonową rutwicy wschodniej (Galega orientalis Lam.) jako wieloletniego ugoru chroniącego glebę lekką lub uprawianej na nasiona. Badano produktywność i wartość plonu ziemniaka marchwi, pszenicy jarej i owsa. Te same rośliny następcze porównywano bezpowtórzeniowo w stanowiskach po wieloletnich, uproszczonych zmianowaniach zbożowych na 2 poziomach nawożenia azotem. Gleba w stanowiskach po zbożach w porównaniu do rutwicy wschodniej charakteryzowała się przeważnie mniejszą zasobnością w azot i węgiel oraz około 50% większą w potas. Po rutwicy obserwowano mniej chwastów dwuliściennych niż w stanowiskach po zbożach. Zachwaszczenie ziemniaka odrostami rutwicy 12-14 pędów na 1 m². Wymagało mechanicznego ograniczenia, odrosty te w zbożach były słabo rozwinięte i łatwe do ograniczenia za pomocą herbicydów. W warunkach głębokiej suszy wiosennej różnice w agronomicznych skutkach obu sposobów wieloletniego użytkowania rutwicy w przedplonie były mało wyraźne. Stwierdzono pozytywny wpływ stanowisk po wieloletniej rutwicy niezależnie od sposobu jej użytkowania na plony bulw ziemniaka. Wpływ badanych przedplonów na plon marchwi był podobny. Na przesuszonych, zakwaszonych glebach efektywność większych dawek azotu po uproszczonym zmianowaniu zbożowym była niewielka albo nawet ujemna, z wyjątkiem owsa, który lepiej wykorzystywał ten składnik. Większe dawki azotu mineralnego spowodowały tendencję do zwiększenia zawartości azotu w bulwach ziemniaka oraz azotanów w korzeniach marchwi.

EN

In two one-year experiments the forecrop value of goat’s rue as a many year fallow conserving light soil or cultivated for seeds was verified. The productivity and yield value of potato, carrot, spring wheat and oats were tested. These forecrop plants (without replications) were also cultivated in cereal rotations using two nitrogen fertilization levels. The content of nitrogen and carbon in the soil after cereals was usually lower then in the soil after goat’s rue but the content of potassium was higher by about 50%. There was observed lower weed infestation after goat’s rue then after cereals. When the number of stool shoots of goat’s rue in the potato plantation came to 12-14 per 1 m² mechanical killing was necessary. These stool shoots in cereals were pour and easy to limit with herbicides. When the spring was very dry the differences in agricultural results between both ways of many year goat’s rue using as forecrops were similar. A positive effect of many year goat’s rue cultivation was confirmed, independently of the way of its using on the potato yield. The effect of tested forecrops on the carrot yield was similar. On the dry, acid soils the efficiency of higher nitrogen doses after simplified cereal rotation was rather small or even negative, with the exception of oats which better utilized this component. Higher doses of mineral nitrogen caused the tendency to increase the nitrogen content in potato tuber and nitrate in carrot roots.

Słowa kluczowe

PL

pszenica jara; ugory wieloletnie; zboza; przedplony; marchew; wartosc przedplonowa; rzepak jary; ochrona gleb; rutwica wschodnia; ziemniaki; uprawa roslin; owies; nawozenie azotem

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2005
• Tom: 507
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.235-243,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Ignaczak S

• Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Akademia Techniczno-Rolnicza, ul.A.Kordeckiego 20C, 85-225 Bydgoszcz

autor

Szczepanek M

• Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin, Akademia Techniczno-Rolnicza, ul.A.Kordeckiego 20C, 85-225 Bydgoszcz

Bibliografia

• Adamczewski K., Rola J., Pochitonow Z. 1994. Postępowanie z terenami czasowo wyłączonymi z produkcji roślinnej w krajach europejskich. Mat. XXXIV Sesji Nauk. IOR, Poznań, I: 44- 51.
• Adamowicz M. 1996. Wspólna polityka rolna Unii Europejskiej, skutki reformy i perspektywy zmian. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej 6: 43-58.
• Barabasz-Krasny B., Pula J., Klima K. 2003. Rośliny zielarskie na terenach odłogowanych w zlewni rzeki Czernianki (Beskid Niski). Pam. Puławski 134: 23-31.
• Bawolski S. 1961. Wstępne badania nad rozwojem systemu korzeniowego i wartością resztek pożniwnych wieloletnich roślin motylkowych. Post. Nauk Rol. 2: 59-74.
• Czarnecki A., Seredyn Z., Barcikowski A. 1994. Zasady konserwacji i ochrony gruntów ornych. Post. Nauk Rol. 2: 19-35.
• Ignaczak S. 1997. Porównanie tradycyjnego i ekstensywnego systemu użytkowania rutwicy wschodniej (Galega orientalis Lam.). Biul. Oceny Odm. 29: 143-148.
• Ignaczak S. 1999. Wartość przedplonowa rutwicy wschodniej (Galega orientalis Lam.). Zesz. Nauk. ATR 220, Rol. 44: 123-130.
• Ignaczak S. 2003. Rozwój i produkcyjność rutwicy wschodniej (Galega orientalis Lam.) w skrajnie ekstensywnych warunkach użytkowania oraz jej oddziaływanie na żyzność gleby. Mat. II Międzyn. Konf. Nauk.-Techn. „Rekultywacja Terenów Zdegradowanych, 10-11 IV 2003 r. Elektrownia Dolna Odra, AR w Szczecinie: 71-76.
• Kisiel M. 2002. Wspieranie dochodów producentów zbóż w krajach UE, w: Produkcja i rynek zbóż. Red. J. Rozbicki. Wieś Jutra, Warszawa: 30-40.
• Łabza T., Hochół T., Stupnicka-Rodzynkiewicz E., Jaros J. 1997. Zachwaszczenie odłogów i sąsiadujących pól z uprawami zbóż na przykładzie wybranych siedlisk. Cz. II. Pochodzenie i formy życiowe roślin odłogów i pól uprawnych. Bibl. Fragm. Agron. 3: 261-265.
• Marks M., Nowicki J., Szwejkowski Z. 2000a. Odłogi i ugory w Polsce. Cz. I. Przyczyny odłogowania i zjawiska towarzyszące. Fragm. Agron. 1: 5-19.
• Marks M., Nowicki J., Szwejkowski Z. 2000b. Odłogi i ugory w Polsce. Cz. II. Sposoby zagospodarowania. Fragm. Agron. 1: 20-34.
• Raig H. 1994. Advances in the research of the new fodder crop Galega orientalis Lam. in: Fodder galega (Galega orientalis Lam.) research in Estonia. The Estonian Research Institute of Agruculture, Saku: 5-24.
• Rola J. 1993. Ekologiczno-ekonomiczne skutki ugorowania i odłogowania gruntów ornych w Polsce. Mat. XXXIII Sesji Nauk. IOR, Poznań, I.: 37-43.
• Skrzyczyńska J., Stachowicz P. 2003. Rośliny zielarskie na odłogach gminy Mielnik. Pam. Puławski 134: 191-199.
• Varis E. 1986. Goat’s rue (Galega orientalis Lam.), a potential pasture legume for temperate conditions. J. Agric. Sci. in Finland 58: 83-101.