Planowanie przestrzenne na poziomie lokalnym

• Autorzy: Topczewska T
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W Instytucie Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej w latach 1998-2000 prowadzono badania i studia koncepcyjne dotyczące planowania przestrzennego na poziomie lokalnym (w ramach problemu badawczego nr 1„System studiów i planów zagospodarowania przestrzennego po reformie administracyjnej państwa") . Ich celem była weryfikacja systemu planowania miejscowego oraz rozwój metodyki. Przedmiotem badań były dwa podstawowe dokumenty planistyczne gminy, sporządzane zgodnie z ustawą z 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym, tj. studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Analizowano również potrzeby i zasady opracowywania planów zagospodarowania przestrzennego dla obszaru metropolitalnego oraz powiatu - nowej jednostki terytorialnej. W świetle doświadczeń praktycznych planowania miejscowego z ostatnich lat oraz rysujących się nowych jakościowo uwarunkowań planowania przestrzennego w Polsce po 2000 r. (państwo zdecentralizowane, demokratyczne, o rozwiniętej gospodarce rynkowej, w strukturach Unii Europejskiej) uznano, że - niezależnie od nowelizacji - potrzebna jest poważna rekonstrukcja ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym. Najważniejsze generalne wnioski autorów pracy są następujące: 1. System planowania na poziomie gminy powinien obejmować dwa rodzaje planów (o różnej szczegółowości ustaleń, obowiązywalności wobec osób prawnych i fizycznych, a tym samym różnych skutkach finansowych i prawnych oraz procedurze sporządzania): - dla obszaru całej gminy i zespołu gmin - plan struktury, opracowywany przy zastosowaniu reguł planowania strategicznego i w powiązaniu z planowaniem społeczno-gospodarczym, w którym wyznaczane są: strefy o zróżnicowanych standardach (obowiązujące w celu ochrony interesów publicznych), obszary skoncentrowanych działań inwestycyjnych (obszary strategiczne), granice obszarów do objęcia planami miejscowymi (ze wskazaniem sposobu działań); - dla obszarów uruchamianych przez gminę pod procesy inwestycyjne (związane z realizacją nowej zabudowy lub odnową istniejącego zagospodarowania) - plany miejscowe, będące podstawowym instrumentem realizacji. 2. Obszar metropolitalny, który tworzy duże miasto i otaczające go gminy, powinien stanowić jedność funkcjonalną i instytucjonalną. Powinny być ustawowo określone kompetencje odnośnie zarządzania tymi obszarami. W celu sterowania rozwojem przez władze szczebla metropolitalnego powinny być opracowywane zintegrowane plany rozwoju społeczno-gospodarczego, wykorzystujące elementy metodyki zarówno planowania regionalnego, jak i lokalnego. 3. Aby skutecznie zarządzać powiatem, samorząd powinien dysponować planem rozwoju społeczno-gospodarczego i przestrzennego o cechach planu struktury, a także tworzyć plany sektorowe (branżowe). 4. W celu efektywnego zarządzania na różnych poziomach niezbędne jest skoordynowanie dokumentów planistycznych. Plany struktury i plany miejscowe powinny być współzależne co do treści ustaleń i w stosunku do planu zagospodarowania przestrzennego województwa oraz polityki przestrzennego zagospodarowania kraju. Niezbędna jest hierarchiczność ustaleń planów, a jednocześnie uwzględnianie suwerenności władz na różnych poziomach zarządzania i planowania, co można osiągnąć dzięki negocjacyjnemu sposobowi dochodzenia do decyzji.

EN

In the Institute of Physical Planning and Municipal Economy in the years 1998-2000 the substantial research and studies concerning the spatial planning on the local level have been taken place - in the frames of the research problem No.l „The system of spatial management studies and plans after the state administrative reform"1. Their objective was the verification of the local planning system and development of methodics. The object of research were the two planning documents of community, prepared in accordance with dated July 7th 1994 the act on physical planning, i.e. the study of pre-conditions and directions in spatial management of community and the local plans of spatial management. The needs and rules of spatial management plans preparation for the metropolitan area and the new territorial unit poviat were also analysed. In the light of practical experiences in the local planning from the last years and outlined new qualitative pre-conditions of spatial planning in Poland after 2000 year (decentralized and democratic state with developed market economy in structures of the European Union), realized that independently from novelization the serious reconstruction of the act on spatial management is needed. The most important general conclusions of authors work are following: 1. The planning system on the community level should include two kinds of plans (with different exactitude of detail in statements, obligatory in the presence of legal and physical persons and thus different financial and legal out-comes and preparation procedure): - for the area of all community and a group of communities - structure plan, worked out with strategic planning rules applied and in relation to socio-economic planning, in which marked out are: zones of differentiated standards (obligatory with aim to protect public interests), areas of concentrated investment activities (strategic areas), borders of areas for local plans inclusion (with pointing out the way of activity); - for areas put into operation by the community under investment processes (dealt with the implementation of new con-struction or renewal of existing spatial management) - local plans as the basic instrument of realization. 2. Metropolitan area which creates the big city and the surrounding it communities should constitute the functional and institutional unity. Competences to manage with these areas should be legally defined. The integrated plans of socio-economic development, utilizing the elements of methodics both regional planning and local should be worked out with aim to steer the development by authorities of metropolitan level. 3. To manage effectively with a poviat (administrative district), the self-government should have at its disposal the socio-economic and spatial development plan of structure plan features and to create sectorial (branch) plans, too. 4. The co-ordination of planning documents is necessary with the purpose for effective management on different levels. The structure plans and local plans should be correlative as far as the content of statements is concerned and in relation to the spatial management plan of voivodeship and politics of spatial management of the country. Necessary is hierarchy in statements of plans and at the same time consideration of authorities' sovereignty on different levels of management and planning, what we can obtain thanks to the negotiative way how to come to decision.

Słowa kluczowe

PL

planowanie przestrzenne

• Wydawca: -
• Czasopismo: Człowiek i Środowisko
• Rocznik: 2000
• Tom: 24
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.295-303,bibliogr.

Twórcy

autor

Topczewska T

Bibliografia

• T. Topczewska, Z. Frankowski, Z. Rezmer, W. Siemiński, E. Szymkiewicz 1998 System studiów i planów zagospodarowania przestrzennego po reformie administracyjnej państwa. Planowanie miejscowe. Cz. 1. Doświadczenia praktyczne z lat 1995-1998. IGPiK, Warszawa (wydruk komputerowy)
• T. Topczewska, Z. Frankowski, Z. Rezmer, W. Siemiński, E. Szymkiewicz 1998 System studiów i planów zagospodarowania przestrzennego po reformie administracyjnej państwa. Cz. 2. System planowania miejscowego. Propozycje zmiany. IGPiK, Warszawa (wydruk komputerowy)
• E. Wysocka (red.) 2000 System studiów i planów zagospodarowania przestrzennego po reformie administracyjnej państwa. IGPiK, Warszawa