Efektywnosc krzyzowan wstecznych mieszancow miedzygatunkowych owsa

• Autorzy: Chrzastek M , Paczos-Grzeda E , Kruk K

Warianty tytułu

EN

Backcrossing efficiency of interspecific oat hybrids

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Oceniono efektywność krzyżowań wstecznych mieszańców międzygatunkowych owsa przeprowadzonych w 2005 roku. Mieszańce heksaploidalne F₁ uzyskane z krzyżowania owsa zwyczajnego Avena sativa L. (6x) z dzikimi gatunkami Avena sterilis (6x) i Avena fatua (6x) oraz pentaploidy będące wynikiem krzyżowania A. sativa (6x) z tetraploidalnymi gatunkami Avena maroccana (4x) i Avena murphy (4x) krzyżowano wstecznie z formami matecznymi. Średnia efektywność krzyżowania w kombinacji (A. sativa x A. sterilis) x A. sativa wynosiła 8,41% i wahała się od 0,00 do 52,63%. W wyniku zapylenia 3613 kwiatów u mieszańców pochodzących z 155 wariantów krzyżowań uzyskano 304 ziarniaki. Znacznie mniej ziarniaków mieszańcowych stwierdzono w kombinacji (A. sativa x A. fatua) x A. sativa, gdzie w 1490 zapylonych kwiatach zawiązały się 64 ziarniaki (4,30%). Stosunkowo wysoką skuteczność zapyleń wstecznych obserwowano dla mieszańców pentaploidalnych F₁ A. sativa x A. maroccana. W wyniku zapylenia 736 kwiatów pyłkiem odpowiednich odmian owsa, zawiązało się 65 ziarniaków (8,83%). Zapylając wstecznie te pentaploidy pyłkiem formy ojcowskiej A. maroccana uzyskano 9 ziarniaków (7,56%). W kombinacji (A. sativa x A. murphyi) x A. sativa efektywność krzyżowania była najniższa i wyniosła zaledwie 0,5%. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że dobór komponentów rodzicielskich miał zasadniczy wpływ na efektywność krzyżowań w obrębie rodzaju Avena.

EN

The experiment conducted in 2005 estimated the backcross efficiency of interspecific oat hybrids. Hexaploid F₁ hybrids received from crossing of common oat (A. sativa) with wild species A. sterilis (6x) and A. fatua (6x) as well as pentaploids resulted from crossing A. sativa with tetraploid species A. maroccana and A. murphyi were backcrossed with maternal form. Mean crossing effectivity in combination (A. sativa x A. sterilis) x A. sativa) was 8,48% and ranged from 0.00 to 52.63%. After pollination 3613 flowers representing 155 crossing variants, 304 hybrid kernels were obtained. Worse effect was noted for (A. sativa x A. fatua) x A. sativa combination. Pollination of 1490 flowers gave 64 kernels (4.30%). Relatively high effectivity of back pollination was observed for pentaploid F₁ hybrids A. sativa x A. maroccana. As a result of pollination of 736 flowers with pollen of proper varieties, 65 kernels (8.83%) were found. After pollination of pentaploid with pollen father form A. maroccana, 9 kernels (7.56%) were obtained. In combination (A. sativa x A. murphyi) x A. sativa effectivity of backcrossing was only 0.50%. The results indicate that effectivity of crossing within Avena genus depended mainly on genotypes of parental forms.

Słowa kluczowe

PL

krzyzowanie wsteczne; hodowla roslin; efektywnosc; owies; mieszance miedzygatunkowe; Avena

EN

back-crossing; plant breeding; effectiveness; oat; interspecific hybrid; Avena

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2007
• Tom: 517
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.819-826,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Chrzastek M

• Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Akademia Rolnicza, ul.Akademicka 15, 20-934 Lublin

autor

Paczos-Grzeda E

• Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Akademia Rolnicza, ul.Akademicka 15, 20-934 Lublin

autor

Kruk K

• Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Akademia Rolnicza, ul.Akademicka 15, 20-934 Lublin

Bibliografia

• Baum B.R. 1977. Oats: wild and cultivated. A monograph of the genus Avena L. (Poaceae). Canada Department of Agriculture Research Branch Monograph No. 14: 436 ss.
• Chrząstek M., Paczos-Grzęda E. 2003. Analiza molekularna i cytologiczna oraz ocena niektórych cech ilościowych mieszańców międzygatunkowych Avena sativa L. x Avena fatua L. Biuletyn IHAR 230: 387-397.
• Chrząstek M., Paczos-Grzęda E., Miazga D. 2004. Charakterystyka cytologiczna i molekularna niektórych gatunków z rodzaju Avena. Rozprawy i monografie „Genetyka w ulepszaniu roślin użytkowych”. Instytut Genetyki Roślin PAN, Poznań: 67-74.
• Chrząstek M., Paczos-Grzęda E., Kowalczyk K., Miazga D., Kruk K. 2006. Mieszańce międzygatunkowe owsa, w: Mieszańce oddalone roślin uprawnych. Monografia pod red. Sodkiewicz W., Sodkiewicz T., Surma M. Instytut Genetyki Roślin PAN, Poznań, Zeszyt 7: 49-62.
• Frey K.J. 1986. Genetic resources and their use in oat breeding. Lawes D.A., Thomas H. (red.). Proc. of the 2nd Int Oat Conf. July 1985, Aberystwyth, UK: 9-15.
• Ladizinsky G. 1986. Genetic resources and their use in the breeding of oats. Lawes D.A., Thomas H. (red.). Proc. of the 2nd Int Oat Conf., July 1985, Aberystwyth, UK: 52-53.
• Ladizinsky G., Fainstein R. 1977. Introgression between the cultivated hexaploid oat A. sativa and the tetraploid wild A. magna and A. murphyi. Canadian Journal of Genetics and Cytology 19: 59-60.
• Leggett J.M. 1996. Using and conserving Avena genetic resources. Proc. of 5th Int. Oat Conf., Canada, Saskatchewan, 30 VII-6 VIII 1996, Vol. 1: 128-132.
• Loskutov I.G. 2001. Interspecific crosses in genus Avena L. Russian J. Genetics. Vol. 37(5): 467-475.
• Paczos-Grzęda E., Chrząstek M., Miazga D., Wacko S. 2006. Analiza molekularna mieszańców Avena sativa L. x A. maroccana Gdgr oraz A. sativa L. x A. murphyi Ladiz, w: Mieszańce oddalone roślin uprawnych. Monografia pod red. Sodkiewicz W., Sodkiewicz T., Surma M. Instytut Genetyki Roślin PAN, Poznań, Zeszyt 7: 135-141.
• Rajhathy T., Thomas H. 1974. Cytogenetics of oats (Avena L.). Misc. Publ. Genet. Soc. Can. No. 2: 1-90.
• Stalker H.T. 1980. Utilization of wild species for crop improvement. Advances in Agronomy 33: 111-147.
• Thomas H. 1992. Cytogenetics of Avena, w: Oat science and technology. Marshall H.G., Sorrels M.E. (red.). United states, Agronomy 33: 473-507.
• Zeller F.J. 1998. Nutzung des genetischen potentials der Avena - Wildarten zur Verbesserung des Saathafers (Avena sativa L.). J. Appl. Bot. 72: 180-185.