PL
W pracy wykazano, iż jakość gleby jest kluczowym elementem zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Od szeregu lat prowadzone były w gminach - Andrzejewo i Zaręby Kościelne położonych w południowej części Wysoczyzny Wysokomazowieckiej badania glebowe, dla wsparcia tej tezy. Przedmiotem badań były właściwości, jakość i przydatność rolnicza dwóch głównych jednostek glebowych, a mianowicie gleb płowych typowych i gleb rdzawych. Badania pokazały, że jakość i przydatność rolnicza gleb płowych i rdzawych obniżyła się w ciągu ostatnich trzech dekad. Gleby płowe zaliczane do kompleksów przydatności rolniczej 2 i 4 będą nadal intensywnie użytkowane rolniczo. Natomiast gleby rdzawe zaliczane do kompleksu żytniego najsłabszego powinny być stopniowo wyłączane z produkcji i przeznaczane na inne cele (np. zalesienie). Bardziej skomplikowane wydaje się być użytkowanie gleb rdzawych zaliczanych do kompleksu żytniego słabego. Większość tych gleb pozostanie istotnym ogniwem zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich i będzie wykorzystywana rolniczo. Istotne jednak do rozważenia są inne warunki, które pozwolą podjąć nam odpowiednie decyzje odnośnie dalszego ich użytkowania, a mianowicie - rynkowość, agroekologiczne warunki gospodarowania, a przede wszystkim stosunek gruntów ornych do użytków zielonych, możliwości ulepszania gleb oraz socjalno-ekonomiczne uwarunkowania.
EN
The article proves that the quality of soil is a key element of sustainable development of rural areas. Soil studies were carried out for several years in two communities - Andrzejewo and Zaręby Kościelne situated in the south part of Wysomazowiecka Upland mezoregion to support this statement. Properties, quality and agricultural utility of two main soil units - Haplic Luvisols and Cambic Arenosols were examined. Studies showed that the quality and agricultural usefulness of lessives and rusty soils, used for agricultural purposes, located within the Wysokomazowiecka Upland, were lowered within last three decades. Haplic Luvisols, classified to the wheat good complex - 2 and very good rye complex-4 will stay as land with high inputs in agriculture, but rusty soils, classified to the 7th (the poorest) should be gradually excluded from production and their functions should be changed for other purposes (forests, etc.). More complicated seems to be the management of rusty soils of poor rye soils - complex 6. Most of these soils will stay as significant part of the sustainable rural development and be used for crop production, however it is very important that other conditions should be considered in making decisions about their future cultivation, such as: marketibility, agroecological conditions, especially ratio arable land to grassland, possibilities of land improvement, socio-economic conditions.