Wartosc zywieniowa tluszczow wystepujacych w calodziennych racjach pokarmowych grup kobiet i mezczyzn w okresie meno- i andropauzy

• Autorzy: Przyslawski J , Nowak J.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wykorzystując metodę wywiadu o spożyciu z ostatnich 24 godzin, oceniono wartość odżywczą tłuszczów występujących w całodziennych racjach pokarmowych (CRP) 803 kobiet i 443 mężczyzn z regionu Wielkopolski. Badane racje pokarmowe charakteryzowały się prawidłową wartością energetyczną. Udział energii z tłuszczu w CRP przekraczał 30% z maksimum wynoszącym blisko 37% w grupie mężczyzn. Wartość stosunku kwasów wielonienasyconych do nasyconych (P/S) w racjach pokarmowych kobiet i mężczyzn była zbliżona i wynosiła około 0,5. Badane racje pokarmowe różniły się zawartością cholesterolu pokarmowego (kobiety - 374 mg vs. 514 mg - mężczyźni). Udział 12 grup produktów w pokryciu zapotrzebowania na energię, tłuszcz oraz wybrane kwasy tłuszczowe był podobny w CRP kobiet i mężczyzn.

EN

The study was carried out in a group of 803 females (mean age 50.4 years, mean body mass 66.1 kg, BMI 24.9) and 443 males (mean age 54.4 years, mean body mass 79.6 kg, BMI 26.2) from the Wielkopolska region. The nutritional value of fats in daily food rations was assessed and additionally and analysis was performed of the consumption pattern of certain product groups and their share in covering of the requirements for dietary fats and certain groups of fatty acids. The studied food rations had adequate energy value. The per cent of energy from fats in the daily food rations was above 30%, with maximal value nearly 37% in the male group. The interrelations between saturated, monounsaturated and polyunsaturated fať.y acids were far from the recommended ones. Saturated fats were present in excess, while the content of polyunsaturated acids (including essential fatty acids) was over twofold lower. The ratio of polyunsaturated to saturated acids (P/S) had a similar value in the food rations of females and males, that is about 0.5. The studied food rations differed in their cholesterol content (females 374 mg, males 514 mg). The share of 12 product groups in covering of the requirements for energy, fat and certain fatty acids was similar in the rations of females and males.

Słowa kluczowe

PL

mezczyzni; tluszcze jadalne; andropauza; kwasy tluszczowe; menopauza; wartosc zywieniowa; kobiety; calodzienne racje pokarmowe; wartosc energetyczna; zywienie czlowieka

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 2000
• Tom: 27
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.43-54,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Przyslawski J

• Akademia Medyczna, 61-701 Poznan, ul.Fredry 10

autor

Nowak J.

Bibliografia

• 1. Babicz-Zielińska E., Łysiak-Szydłowska W.: Preferencje młodzieży akademickiej w zakresie spożycia tłuszczów. Żyw. Człow. Metab., 1997, 24, 2, 27-34.
• 2. Barrett-Connor E., Friedlander N.J.: Dietary fat, calories, and the risk of breast cancer in postmenopausal women: a prospective population-based study. J. Am. Clin. Nutr., 1993, 12, 390-399.
• 3. Baryłko-Pikielna N., Jacórzyński B., Mielniczuk E., i in.: Izomery trans kwasów tłuszczowych w żywności - aktualne problemy związane z oszacowaniem ich dziennego spożycia. Żyw. Człow. Metab., 1997, 24, 2, 74-90.
• 4. Budzyńska-Topolowska J., Ziemlański Ś.: Zmiany zachodzące w tłuszczach i ich wpływ na wartość odżywczą. Żyw. Człow. Metab., 1992, 19, 2, 114-123.
• 5. Cater N.B., Heller H.J., Denke M.A.: Comparison of the effects of medium chain triacylglycerols, palm oil and high oleic acid sunflower oil on plasma triacylglycerol fatty acids and lipid and lipoprotein concentrations in humans. Am. J. Clin. Nutr., 1997, 65, 41-45.
• 6. Charzewska J.: Instrukcja przeprowadzania wywiadu o spożyciu z 24 godzin. Warszawa, IŻŻ, Zakład Epidemiologii Żywienia, 1997.
• 7. Dornan T.: Diabetes in the elderly: epidemiology. J. Royal Soc. Med., 1994, 87, 609-612.
• 8. Ettinger B.: Associations between low levels of serum estardiol, bone density, and fractures among elderly women: the study for osteoporotic fractures. J. Clin. Endocrinol. Metab., 1998, 83, 2239-2243.
• 9. European Consensus Development Conference on Menopause. Montreaux, Human Reproduction, 1996, 11, 5, 975-976.
• 10. FAO. Fats and oils in human nutrition. Report of a joint expert consultation. FAO Food and nutrition paper 57. Rome, 1994.
• 11. Franklin S.S., Gustin W., Wong N.D., et al.: Hemodynamic patterns of agerelated changes in blood pressure. The Framingham Heart Study. Circulation 1997, 96, 308-312.
• 12. Giovannucci E., Rimm E.B., Colditz G.A.: A prospective study of dietary fat and risk of prostate cancer. J. Natl. Cancer Inst., 1993, 85, 1571-1579.
• 13. Grundy S.M.: Monounsaturated fatty acids, plasma cholesterol and coronary heart disease. Am. J. Clin. Nutr., 1987, 45, 1168-1175.
• 14. Hegsted D.M., Ausman L.M., Johnson J.A., et al.: Dietary fat and serum lipids: an evaluation of the experimental data. Am. J. Clin. Nutr., 1993, 57, 875-883.
• 15. Howard B.V., Hannah J.S., Heiser C.C.: Polyunsaturated fatty acids result in greater cholesterol lowering and less triacylglycerol elevation than do monounsaturated fatty acids in a dose-response comparison in a multiracial study group. Am. J. Clin. Nutr., 1995, 62, 392-402.
• 16. Howe G.R., Friedenreich C.M., Jain M., et al.: A cohort study of fat intake and risk of breast cancer. J. Natl. Cancer Inst., 1991, 83, 336-340.
• 17. Hulley S., Grady D., Bush T., et al.: Randomized trial of estrogen plus progestin for secondary prevention of coronary heart disease in postmenopausal women. J. Am. Med. Assoc., 1998, 290, 605-613.
• 18. Katan M.B., Zock P.L., Mensink R.: Effects of fats and fatty acids on blood lipids in humans: an overview, Am. J. Clin. Nutr., 1994, 60, 1017S- 1022S.
• 19. Kennedy J.P.: Structured lipids: Fats of the future. Food Tech., 1991, 11, 76-83.
• 20. Kolanowski W.: Oliwa, czyli olej oliwkowy - podstawą diety śródziemnomorskiej. Charakterystyka, klasyfikacja, znaczenie zdrowotne. Żywn. Żyw. Zdr., 1998, 7, 3, 285-290.
• 21. Kushi L.H., Folsom A.R., Prineas R.J., et al.: Dietary antioxidant vitamins and death from coronary heart disease in postmenopausal women. N. Engl. J. Med., 1996, 334, 18, 1189-1190.
• 22. Kushi L.H., Lenart E.B., Willett W.C.: Health implications of Mediterranean diets in light of contemporary knowledge. 2. Meat, wine, fats, and oils. Am. J. Clin. Nutr., 1995, 61, 1416S-1427S. 23. Łoś-Kuczera M. (red.): Skład i wartość odżywcza produktów spożywczych. Warszawa, Prace IŻŻ, 1990.
• 24. Łoś-Kuczera M., Piekarska J.: Skład i wartość odżywcza produktów spożywczych. Cz. II-VII. Warszawa, PZWL, 1988.
• 25. Mertz W., Tsui J.C., Judd J.T.: What are people really eating? the relation between energy intake derived from estimated diet records and intake determined to maintain body weight. Am. J. Clin. Nutr., 1991, 54, 291-295.
• 26. Okuyama H.: Effects of dietary essential fatty acids balance on behavior and chronic diseases. In: Polyunsaturated fatty acids in human nutrition. Ed: U. Bracco New York, Nestle Nutrition Workshop Series, vol. 28, Vevey/Raven Press, Ltd., 1992, pp. 169-178.
• 27. Piekarska J., Łoś-Kuczera M.: Skład i wartość odżywcza produktów spożywczych. Cz. I. Warszawa, PZWL, 1983.
• 28. Przysławski J.: Analiza porównawcza wybranych parametrów żywieniowych tłuszczu występującego w racjach pokarmowych różnych grup ludności. Cz. II. Skład kwasów tłuszczowych. Roczn. PZH 1994, 3, 191-198.
• 29. Schlegel-Zawadzka M.: Comparative analysis of dietary fat intake frequency by selected groups of female students of the medical academy - Jagiellonian University in Cracow in 1988-1995. Pol. J. Food Nutr. Sci., 1997, 3, 143-149.
• 30. Scott A.K.: Hypertension in elderly people. Clin. Gerontol., 1994, 4, 113-130.
• 31. Sekuła W., Niedziałek Z., Figurska K., i in.: Zmiany w spożyciu tłuszczów w Polsce. Przem. Spoż., 1997, 4, 8-10.
• 32. Szczygłowa H., Szczepańska A., Ners A., i in.: Album porcji produktów i potraw. Warszawa, Wyd. IŻŻ, 1991.
• 33. Wądołowska L., Cichon R., Trzaskowska M.A, et al.: Assessing the nutrition status of institutionalized elderly by anthropometric methods. Pol. J. Food Nutr. Sci., 1998, 2, 311-320.
• 34. WHO. Diet, nutrition, and the prevention of chronic diseases. Report of a WHO Study Group, Technical Report Series 797. Geneva, WHO, 1990, 54-61.
• 35. Willett WC., Ascherio A.: Response to the International Life Sciences Institute report on trans fatty acids. Am. J. Clin. Nutr., 1995, 62, 524-526.
• 36. Willett W.: Nutritional Epidemiology. New York, Oxford University Press, 1998, 63.
• 37. Williams C.M., Francis-Knapper J.A., Webb D., et al.: Cholesterol reduction using manufactured foods high in monounsaturated fatty acids: a randomized crossover study. Br. J. Nutr., 1999, 81, 439-446.
• 38. Zgliczyński A.: Menopauza i andropauza: leczenie i zapobieganie chorobom wieku podeszłego. Nowa Klinika 1999, 8, 859-863.
• 39. Ziemlański Ś., Budzyńska-Topolowska J.: Witamina E. Żyw. Człow. Metab., 1993, 20, 1, 74-89.
• 40. Ziemlański Ś., Bułhak-Jachymczyk B., Budzyńska-Topolowska J., i in.: Normy żywienia dla ludności w Polsce. Żyw. Człow. Metab., 1994, 21, 303-338.