PL
Podstawowym elementem składającym się na efektywność ekonomiczną produkcji ziemniaków jest rosnąca rola jakości i związane z nią zmiany technologii produkcji. Wśród podstawowych wymagań jakie powinny spełniać wysokiej jakości ziemniaki jest brak wad zewnętrznych i wewnętrznych. Podstawowe znaczenie odgrywają tu uszkodzenia mechaniczne bulw, a wśród nich te związane między innymi z warunkami środowiska glebowego. Właściwości i skład bio-fizyko-chemiczny gleby mogą wpływać modyfikująco na prawidłowy rozwój bulwy ziemniaka a w szczególności na dojrzałość perydermy. Określono wpływ pH gleby na wytrzymałość mechaniczną bulwy ziemniaka mierzoną siłą przebicia skórki bulwy czyli jej wytrzymałością biologiczną. Badania wpływu czynnika przeprowadzono bezpośrednio po zbiorze. Jako materiał badawczy wykorzystano bulwy ziemniaków odmiany wczesnej Aster. Doświadczenie miało charakter poletkowy i prowadzone było na 8 poletkach usytuowanych w województwach małopolskim i podkarpackim różniących się pH gleby w granicach od 4,5 do 7,5, pH ustalono jako średnią z trzech pomiarów. Wykonane obliczenia pozwoliły na stwierdzenie, że największą odporność na przebicie skórki wykazują bulwy roślin ziemniaka rosnące na glebie o wartości pH w granicach 5,4-6,1 a najmniejsze w granicach 4,5-4,6 i 7,1-7,5. Zależność siły przebicia skórki bulwy ziemniaka od wartości pH opisano funkcją kwadratową dla której współczynnik determinacji wynosił 0,89. Rośliny ziemniaka rosnące na poletkach cechujących się pH od 5,4-6,1 odznaczały się również wcześniejszym terminem wschodów, początku kwitnienia i zamierania łętów oraz najwyższą średnią liczbą pędów roślin. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzić należy, że wartość pH gleby ma istotny wpływ na stopień uszkodzeń skórki bulwy ziemniaka.
EN
Basic element affecting economic efficiency of potato production is an increasing role of quality and related changes in production technology. One of the elementary requirements the high-quality potato should meet is the lack of any external and internal defects. Of the greatest significance here is mechanical damage of tubers including the damage due to soil environment conditions. The properties as well as biological, physical and chemical composition of soil may have a modifying impact on proper development of potato tubers, in particular on the periderm maturity. Study assessed the influence of soil pH on mechanical resistance of potato tubers measured in terms of the puncture force of tuber peel, i.e. its biological resistance. Impact of this factor was measured immediately after harvest. Tubers of early Aster cultivar were the subject of tests. The field experiment was carried out at 8 plats situated in Małopolska and Podkarpacie regions, at soil pH ranging from 4.5 to 7.5. Soil pH was determined as an average of three measurements. It was found that that potato tubers growing in soils of pH 5.4-6.1 were most resistant to puncture of the peel, while those growing in soils of pH 4.5-4.6 and 7.1-7.5 much less resistant. Dependence of the force to puncture potato peel on the pH value was described by quadratic function at coefficient of determination 0.89. Potato plants growing on the plots of pH of 5.4-6.1 were also characterized by earlier terms of sprouting, blooming and dying of haulms and the highest average number of sprouts. The study showed that the value of soil pH significantly affected the extent of potato tuber peel damages.