Odpornosc na maczniaka w kolekcji Triticum tauschii Coss.i synteza amfiploidow pomostowych z pszenica heksaploidalna

• Autorzy: Sodkiewicz T , Sodkiewicz W , Majewska M

Warianty tytułu

EN

Resistance to powdery mildew in the collection of Triticum tauschii Coss. and synthesis of bridge amphiploids with hexaploidal wheat

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zestaw składający się z 42 form Triticum tauschii Coss. (syn. Aegilops squarrosa) Coss. zgromadzonych w kolekcji National Smali Grains Collection (USA) i 4 form z kolekcji IGR PAN był badany pod względem odporności na mączniaka (Erysiphe graminis f. sp. tritici) w warunkach sztucznej inokulacji. Spośród badanych, 21 form kolekcyjnych (45,6%) wykazało ekspresję odporności w stadium siewek i w fazie rozwoju wegetatywnego, ale tylko u 12 form (26%) stwierdzono ekspresję odporności w fazie rośliny dorosłej. Formy odporne grupowały się pod względem pochodzenia z określonych rejonów geograficznych. Pszenica heksaploidalna odm. Igna, Omega i Tercja ulegały - w sprzyjających warunkach - wyraźnemu porażeniu już we wczesnych stadiach rozwojowych i silnemu porażeniu w fazie rośliny dorosłej. Dwie całkowicie odporne formy T. tauschii Coss. (151 PI, 152 PI) krzyżowano z wrażliwą odmianą pszenicy Igna w celu bezpośredniego wprowadzenia materiału genetycznego z genomu Dt niosącego geny odporności (z pominięciem budowy syntetycznego heksaploida). Potwierdzono opisaną wcześniej skuteczność krzyżowania z zastosowaniem T. tauschii Coss. jako formy matecznej. Zarodki z bezbielmowych ziarniaków mieszańcowych hodowano w kulturach in vitro. Cechą limitującą możliwość otrzymania roślin F₁ okazała się być duża skłonność zarodków do kalusowania, nawet w sytuacji ich znacznego zaawansowania w rozwoju. Z wyhodowanych roślin F₁ - w wyniku traktowania kolchicyną - zdołano wytworzyć allooktoploidalne genotypy o składzie genomowym AABBDDDtDt, mogące służyć jako formy pomostowe dla introgresji genów odporności do wybranych odmian pszenicy.

EN

The set consisting of 42 forms of Triticum tauschii (syn. Aegilops squarrosa) Coss. gathered in the National Small Grains Collection (USA) and 4 forms from the collection of the Institute of Plant Genetics PAS was investigated in terms of resistance to powdery mildew (Erysiphe graminis f. sp. tritici) under the artificial inoculation conditions. Out of all studied forms, 21 collection forms (45.6%) expressed resistance at the seedling stage and at the stage of vegetative development, but only in 12 forms (26%) resistance was expressed at the fully developed stage. Resistant forms formed clusters in terms of their origin from specific geographical regions. Under the infection promoting conditions, hexaploid wheat cultivars Igna, Omega and Tercja were already distinctly infected at the early development stages and were strongly infected at the fully developed stage. Two completely resistant forms of T. tauschii Coss. (151 PI, 152 PI) were crossed with a susceptible wheat cultivar Igna to introduce genetic material directly from genome Dt carrying resistance genes (omitting the generation of a synthetic hexaploid). The previously described crossing efficiency using T. tauschii Coss. as a maternal form was confirmed. Embryos from the non-endospermic hybrid cary-opses were cultured in vitro. The character limiting the potential of generating F₁ plants was high susceptibility of embryos to callus formation even at their considerably advanced developmental stages. Out of the produced F₁ plants as a result of the colchicine treatment allooctoploid genotypes were generated with the ABBDDDtDt genome, which may be used as bridging forms for the introgression of resistance genes into selected wheat cultivars.

Słowa kluczowe

PL

kolekcje roslin; krzyzowanie oddalone; amfiploidy pomostowe; maczniak prawdziwy; odpornosc roslin; Erysiphe graminis; materialy wyjsciowe; synteza; transfer genow; pszenica heksaploidalna

EN

plant collection; wide hybridization; bridge amphiploid; powdery mildew; plant resistance; Erysiphe graminis; initial material; synthesis; gene transfer; hexaploid wheat

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2007
• Tom: 517
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.885-892,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Sodkiewicz T

• Instytut Genetyki Roslin PAN, ul.Strzeszynska 34, 60-479 Poznan

autor

Sodkiewicz W

• Instytut Genetyki Roslin PAN, ul.Strzeszynska 34, 60-479 Poznan

autor

Majewska M

• Instytut Genetyki Roslin PAN, ul.Strzeszynska 34, 60-479 Poznan

Bibliografia

• Arseniuk E., Sodkiewicz W. 1998. The effect of introgression of genetic information from Triticum monococcum on resistance of triticale to Stagonospora nodorum bloth. 4th International Triticale Symposium, Red Deer, Alberta, Canada, July 26-31, 1998 - Proceedings Vol. 1: Oral Presentations (Patricia Juskiw Ed.): 312-318.
• Kaltsikes P.J., Gustafson J.P. 1986. Triticale (Triticosecale): Production through embryo culture, w: Biotechnology in Agriculture and Forestry 2 - Crops I. (Y.P.S. Bajaj ed.). Springer-Verlag, Berlin-Heidelberg.
• Kowalczyk K., Hsam S.L.K., Zeller F.J. 1998. Identification of powdery mildew resistance genes in common wheat (Triticum aestivum L. em. Thell.) XI. Cultivars grown in Poland. J. Appl. Genet. 39 (3): 225-236.
• Sodkiewicz W., Majewska M., Sodkiewicz T. 2002. Expression of pre- and postzygotic incompatibility in the trials with direct introduction of diploid wheat genomes into hexaploid wheat cultivars, w: Broad Variation and Precise Chracterization - Limitation for the Future. W. Święcicki et al. (Eds) EUCARPIA - Section Genetic Resources: 354-357.
• Sodkiewicz W., Strzembicka A. 2004. Application of Triticum monococcum L. for improvement of triticale resistance to leaf rust (Puccinia triticina). Plant Breeding 123: 39-42.