PL
Wielkotowarowa produkcja zwierząt sprzyja szerzeniu się wielu chorób zakaźnych. Istotną rolę w szybkim rozprzestrzenianiu się chorób w obrębie stada odgrywa bezpośredni kontakt zwierząt chorych bądź nosicieli ze zdrowymi oraz transmisja zarazków przez przenosicieli (wektory) biologicznych i mechanicznych (myszy, szczury, owady, środki transportu, obsługa). Wzajemny kontakt ludzi i zwierząt, a także spożywanie zakażonego mięsa czy innych środków spożywczych pochodzenia zwierzęcego stanowi zagrożenie zdrowia ludzi. W pracy omówione zostaną wybrane choroby odzwierzęce (zoonozy) i „food borne diseases”, stanowiące istotne zagrożenie dla społeczeństw zindustrializowanych w XXI wieku, jak np. nowy wariant choroby Creutzfeldta-Jakoba (vCJD), influenza ptaków o wysokiej zjadliwości (HPAI) oraz kampylobakterioza i salmonellozy.
EN
Production of animals on large commercial farms favours spreading of infectious diseases. An important factor responsible for rapid expansion of the diseases within a herd is direct contact of diseased animals or vectors with normal animals and transmission of microbes by biological vectors or mechanical transmitters (mice, rats, insects, vehicles, personnel). Mutual contact of people and animals as well as consumption of infected meat or meat products is dangerous to human health. The paper presents several zoonoses and food-borne diseases threatening industrialized societies in the 21st century, i.e. vCJD, HPAI, campylobacteriosis and salmonellosis.