Nawozenie organiczne i regulacja odczynu gleby jako czynniki ograniczajace fitotoksycznosc miedzi w uprawie gorczycy bialej

• Autorzy: Wrobel S , Hrynczuk B. , Nowak K.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Praca dotyczy oceny skuteczności stosowania sorbentów organicznych oraz wapnowania w zapobieganiu fitotoksyczności nadmiaru miedzi w uprawie gorczycy białej na glebie lekkiej. Badania przeprowadzono w dwuczynnikowych doświadczeniach wazonowych w 2004 roku (wazony Wagnera o pojemności 6 kg gleby). Glebę skażono, dodając 0, 150, 300 i 450 mg Cu‧kg⁻¹ gleby. Najwyższą skuteczność remediacji (do 86% plonu z gleby naturalnej) uzyskano, gdy dodatki organiczne i wapnowanie stosowano łącznie. Najlepszą kombinacją zabiegów remediacyjnych okazało się wprowadzanie do gleby skażonej 3% torfu łącznie z CaCO₃ wg 1 Hh. Poziom plonów gorczycy był skorelowany negatywnie zarówno z zawartością miedzi przyswajalnej w glebie r = -0,784, jak i miedzi ogólnej w biomasie r = -0,876 (α = 0,001). Metodą Rinkisa (1 mol HCldm⁻³) ekstrahowano 83-87% ilości miedzi wprowadzanej do gleby. Istotna zależność korelacyjna pomiędzy oznaczoną frakcją miedzi glebowej a jej zawartością ogólną w roślinie (r = 0,868, α = 0,001) świadczy o możliwości stosowania metody do celów diagnostycznych.

EN

The study evaluated the effectiveness of organic sorbents and lime application to prevent the phytotoxicity of copper excess at white mustard cultivation on light soil. Two-factorial pot experiment was carried out in 2004 using Wagner's pots containing 6 kg soil. Copper was applied in doses of 0, 150, 300 or 450 mg Cu‧kg⁻¹ soil. Best efficiency of the treatments applied (up to 86% control yield) was obtained at joint organic sorbent and lime application. Addition of 3% peat jointly with CaCO₃ applied according to 1 Hh, occurred to be most effective combination. The level of mustard yield was negatively correlated with both, available copper in soil r = -0.784 and total Cu content in biomass r = -0.876 (α = 0.001). With the use of Rinkis' method (extraction with 1 mol HCldm⁻³) 83-87% copper introduced to soil was extracted. Significant positive correlation between determined fraction of copper in soil and its total content in plant r = 0.868 α = 0.001 confirm the method usability to diagnostic purposes.

Słowa kluczowe

PL

nawozenie organiczne; gorczyca biala; skazenia gleby; remediacja; uprawa roslin; fitotoksycznosc; miedz; odczyn gleby

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2005
• Tom: 506
• Opis fizyczny: s.541-547,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wrobel S

• Instytut Uprawy Nawozenia i Gleboznawstwa, ul.Lakowa 2, 55-230 Jelcz-Laskowice

autor

Hrynczuk B.

autor

Nowak K.

Bibliografia

• Bailey S.E., Olin T.J., Bricka R.M., Adrian D.D. 1999. A review of potentially low-cost sorbents for heavy metals. Water Research 33(11): 2469-2479.
• Gorlach E., Gambuś F. 1991. The effect of liming adding peat and phosphoms fertilization on the uptake of heavy metals by plants. Pol. J. Soil. Sci. XXIV(2): 199-204.
• Gworek B. 1992. Zeolity a pobieranie mikroelementów przez rośliny. Materiały VII Sympozjum „Mikroelementy w rolnictwie". 16-17 IX 1992, AR we Wrocławiu: 123-127.
• Kabata-Pendias A., Motowicka-Terelak T., Piotrowska M., Terelak H., Witek T. 1993. Ocena stopnia zanieczyszczenia gleb i roślin metalami ciężkimi i siarką. Wyd. IUNG, Puławy P(53): 20 ss.
• Karoń B. 1996. Wpływ odczynu oraz dodatków węgla brunatnego i torfu na fitotoksyczność miedzi. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 434: 1006-1009.
• Kiekens L., Camerlynck R. 1992. Determination of upper critical level of heavy metals in plants. Prot. VDLUFA Kongress, Munster: 255-261.
• Kyzioł J. 2002. Sorpcja i siła wiązania wypranych jonów metali ciężkich z substancją organiczną. Instytut Podstaw Inżynierii Środowiska PAN, Zabrze: 97 ss.
• Metody Badań 1980a. Metody badań laboratoryjnych w stacjach chemiczno-rolniczych. Cz. I. Badanie gleb. IUNG, Puławy: 76 ss.
• Metody Badań 1980b. Metody badań laboratoryjnych w stacjach chemiczno-rolniczych. Cz. II. Badanie materiału roślinnego. IUNG, Puławy: 126 ss.
• Metody Oznaczania 1986. Metody oznaczania ruchomych form mikroelementów w glebie do rutynowych oznaczeń w stacjach chemiczno-rolniczych (wspólna ekstrakcja 1 M HCl). IUNG, Wrocław: 11 ss.
• Zalecenia Nawozowe 1990. Cz. I. Liczby graniczne do wyceny zawartości w glebach makro- i mikroelementów. Praca zbiorowa, Wyd. IUNG, Puławy P(44): 34 ss.