PL
Celem pracy było określenie wpływu doustnego podawania preparatów selenowego i jodowego, a zwłaszcza łącznego ich stosowania, na stężenia hormonów tarczycy: trijodotyroniny i tyroksyny oraz wybranych biopierwiastków w surowicy krwi. Badania przeprowadzono na 24 owcach, które podzielono na 4 równe grupy. Grupa I otrzymywała doustnie 5,77 mg selenu w postaci seleninu sodu, grupa II - 5,77 mg selenu łącznie z 100 ug jodu w postaci jodku potasu, grupa III - tylko 100 ug jodu, a grupa IV stanowiła kontrolę. Krew do badań pobierano przez 4 miesiące w odstępach 2-tygodniowych. W surowicy krwi badano koncentrację hormonów tarczycy - trijodotyroniny i tyroksyny oraz stężenia biopierwiastków - selenu i magnezu. Uzyskane wyniki badań wykazały, że stosowanie zarówno selenu, jak i jodu miało znaczący wpływ na badane parametry biochemiczne. W grupach I i II, tj. u owiec otrzymujących selenin sodu lub selenin sodu łącznie z jodkiem potasu, stwierdzono około 3-krotny, istotny (p<0,05), wzrost stężenia selenu w surowicy krwi odpowiednio: do 1,51 ± 0,12 i do 1,65±0,31 umol.dm-3. Obserwowano również w tych grupach znamiennie (p<0,05) podwyższoną koncentrację trijodotyroniny, wynoszącą średnio od 2,73 ± 0,32 do 2,91 + 0,27 nmoldm-3, w porównaniu z wartościami początkowymi: 2,35±0,15 i 2,37+0,29 nmoldm-3. W przypadku tyroksyny, wykazano statystycznie istotny (p<0,05) wzrost jej stężenia: w grupie II do wartości 131,30 ± 12,15 oraz w grupie III do 155,83 ± 17,26 nmol dm-3, natomiast w grupie I stwierdzono znamienny (p<0,05) spadek koncentracji tego hormonu do wartości najniższej 86,06±7,30 nmoldm-3, wobec stężenia wyjściowego 114,5±9,3 nmoldm-3. Stosowanie suplementacji selenem i/lub jodem spowodowało statystycznie istotny (p<0,05) spadek stężenia magnezu w surowicy krwi wszystkich suplementowanych owiec, od wartości początkowej, wynoszącej 0,94±0,03 mmoldm-3, do 0,83+0,03 mmol dm-3w grupie I, w 2. tygodniu badań.
EN
The aim of the study was to determine the effect of selenium and iodine oral supplements, and especially their simultaneous administration on the concentrations of triiodothyronine and thyroxine and some bioelements in the serum of sheep. The study was conducted on 24 sheep divided into four groups: treated orally with 5.77 rag selenium as sodium selenite, treated with the same dose of selenium plus 100 pg of iodine as potassium iodide, treated only with the iodine dose, and untreated animals. Blood for analyses was sampled every fortnight for four months. Blood serum was assayed for concentration of thyroid hormones: triiodothyronine and thyroxine, and levels of two bioelements: selenium and magnesium. The results indicated that oral administration of selenium and iodine had a significant effect on the biochemical indices analysed. In groups I and II (sheep administered sodium selenite and sodium selenite with potassium iodide) the concentration of selenium in blood serum increased to 1.51 ± 0.12 and 1.65 ± 0.31 umoldm-3 respectively (a three-fold increase, significant at p<0.05). Both groups were also observed to have a significantly higher concentration of triiodothyronine: to 2.73 ± 0.32 and 2.91 ± 0.27 umol dm-3 on average versus the initial concentrations of 2.35 ± 0.15 and 2.37 ± 0.29 umol dm-3 (significance level p<0.05). Concentrations of thyroxine in blood serum were observed to have increased significantly (p<0.05) in groups II (to 131.30 ± 12.15 umol dm-3) and III (to 155.83 ± 17.26 umol dm-3) and declined in group I (from 114.5 ± 9.3 to the lowest value of 86.1 ± 7.3 umol dm-3). Selenium and/or iodine supplementation caused a statistically significant (p<0.05) decrease in the blood serum concentration of magnesium in all the experimental groups of sheep. In group I the initial level of magnesium (0.94 ± 0.03 umol dm-3) declined to 0.83 ± 0.03 umol dm-3 in the second week of supplementation.