Dynamika zachwaszczenia lanu zyta ozimego uprawianego w plodozmianie i monokulturze zbozowej

• Autorzy: Derylo S , Szymankiewicz K.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ścisłe badania polowe przeprowadzono w latach 1998-2000 w GD Uhrusk, należącym do AR w Lublinie. Założono je na glebie bielicowej wytworzonej z piasków słabo gliniastych, zaliczonej do kompleksu żytniego dobrego. Badania obejmowały zachwaszczenie łanu żyta ozimego w różnych fazach rozwojowych (strzelania w źdźbło, kłoszenia i dojrzałości woskowej ziarna) uprawianego w płodozmianach i monokulturze wielogatunkowej zbożowej na tle zróżnicowanego poziomu agrotechniki. Chwastami dominującymi, które zasiedlały łany żyta ozimego w płodozmianach i wielogatunkowej monokulturze zbożowej były gatunki krótkotrwałe, w tym głównie: Apera spica-venti, Viola arvensis, Stellaria media, Veronica ssp., Galium aparine i stanowiły one od 78,3% do 82,8% ogólnej liczby chwastów. Największą liczbę chwastów w łanie żyta (192,2 szt.·m⁻²) stwierdzono w fazie strzelania w źdźbło, zaś najmniejszą w okresie dojrzałości woskowej ziarna (118,1 szt.·m⁻²). Natomiast przeciwnie kształtowała się powietrznie sucha masa chwastów i najwyższe jej wartości stwierdzono w fazie kłoszenia i dojrzałości woskowej ziarna (średnio 37,9 g·m⁻² ), była ona wyższa o 37,5% w odniesieniu do fazy strzelania w źdźbło. Wyższy poziom agrotechniki istotnie przyczynił się do obniżenia zachwaszczenia żyta ozimego, co wyraziło się zredukowaniem ponad 3-krotnym liczby chwastów i 6-krotnym ich powietrznie suchej masy.

EN

The strict field experiment was carried out at the Experimental Farm Uhrusk, a part of the Agricultural University Lublin in the years 1998-2000. It was set up on podzolic soil obtained from coarse sandy soils, numbered among good rye complex. The examinations included the infestation of winter rye canopy at various developmental phases (shooting, earing and grain wax maturity) cultivated in crop rotations and grain multispecies monoculture against of a differentiated agrotechnical level. The dominant weeds inhabiting winter rye canopies in crop rotations and grain multispecies monoculture proved to be short-lived species, mainly Apera spica-venti, Viola arvensis, Stellaria media, Veronica ssp., Galium aparine. They amounted to 78.3% to 82.8% of total weed number. The highest weed number in a rye canopy was determined at the shooting phase, while the lowest at the grain wax maturity (118.1 No·m⁻² ). On the other hand the air dry weight of weeds and its highest values were noted at the earing phase and grain wax maturity (mean 37.9 g·m⁻²), it was higher by 37.5% was compared to the shooting phase. A higher level of agrotechnics significantly decreased the winter rye infestation which was manifested by over triple reduction of weed number and six fold of their air dry weight.

Słowa kluczowe

PL

plodozmian zbozowy; uprawa roslin; chwasty; plodozmian; agrotechnika; monokultury; zyto ozime; zachwaszczenie

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2003
• Tom: 490
• Opis fizyczny: s.57-65,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Derylo S

• Akademia Rolnicza, ul. Akademicka 13, 20-950 Lublin

autor

Szymankiewicz K.

Bibliografia

• ADAMIAK E., ZAWIŚLAK K. 1990. Zmiany w zbiorowiskach chwastów w monokulturowej uprawie podstawowych zbóż i kukurydzy. W: Ekologiczne procesy w monokulturowych uprawach zbóż. UAM Poznań: 47-75.
• ADAMIAK E., ZAWIŚLAK K. 1990. Różnicowanie się zbiorowisk w łanach zbóż uprawianych w płodozmianie i wieloletniej monokulturze. Cz. I. Zyto ozime, w: Badania monokultur zbożowych. CPBP 04.10., 16 : 9-42.
• DERYŁO S., SZYMANKIEWICZ K. 1998. Wpływ uprawy roli i pielęgnacji na plonowanie i zachwaszczenie żyta ozimego na glebie lekkiej. Biuletyn IHAR 205/206: 101-108.
• KRZEŚLAK S. 1990. Konkurencyjność uprawy żyta ozimego, jęczmienia jarego i owsa. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 376: 148-155.
• KRZEŚLAK S., SADOWSKI T., GREJNER B. 1991. Zbiorowiska chwastów żyta ozimego uprawianego w płodozmianie i monokulturze na glebie żytniej słabej, w. Synteza i perspektywa nauki o płodozmianach. ART Olsztyn - VSZ Brno, Cz. II: 227-234.
• NIEWIADOMSKI W., ZAWIŚLAK K. 1979. Tolerancja żyta ozimego na uproszczenie zmianowania. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 218: 23-29.
• PARYLAK D., OLIWA T. 1997. Zmiany zachwaszczenia żyta ozimego w monokulturze pod wpływem zróżnicowanej uprawy pożniwnej i przedsiewnej. Fragm. Agron.: 43-49.
• PUDEŁKO I., BLECHARCZYK A. 1988. Wpływ stanowiska i nawożenia na zachwaszczenie żyta ozimego. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 331: 401-410.
• ZAWIŚLAK K. 1997. Regulacyjna funkcja płodozmianu wobec chwastów w agrofitocenozach zbóż. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst. 64: 81-99.
• ZAWIŚLAK K., ADAMIAK J., ADAMIAK E. 1989. Reakcja żyta ozimego na uprawę w monokulturze w różnych warunkach agroekologicznych. Zesz. Probl. IHAR Radzików: 105-114.
• ZAWIŚLAK K., JAŃCZAK D. 1979. Stopień specjalizacji zmianowań i intensywności agrotechniki a zachwaszczenie zbóż ozimych. Cz. I. Żyto ozime Zesz. Nauk ART Olsztyn, Rolnictwo 27: 23-36.