Prozdrowotna edukacja zywieniowa jako czynnik wplywajacy na zmiany nawykow zywieniowych. Cz.II. Ocena wplywu edukacji zywieniowej na zmiane sposobu odzywiania sie zawodowo pracujacych, otylych kobiet w wieku 45-52 lat

• Autorzy: Friedrich M
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W prozdrowotnej edukacji uczestniczyło 187 kobiet zawodowo pracujących, w wieku 45-52 lat, których BMI > 30,0 i > 40,0 wskazywał na otyłość 11° i 111°. Informacje o żywieniu zebrano dwukrotnie, przed i po zakończeniu edukacji. Badane kobiety, po odpowiednim poinstruowaniu na bieżąco notowały czas, rodzaj i ilość spożywanej żywności w 3 losowo wybranych dniach tygodnia. Wielkość porcji oceniano przy użyciu „Albumu porcji, produktów i potraw". Zebrane dane opracowano przy użyciu komputerowego programu „Dietetyk" wersja 2.5. Oceniane jadłospisy pochodziły z pierwszych dni października i połowy stycznia. Stwierdzono, że 4-miesięczna prozdrowotna edukacja żywieniowa spowodowała: unormowanie czasu, ilości i rodzaju spożywanych posiłków; statystycznie istotne p < 0,01 obniżenie kalorycz- ności diety, spożycia białka ogółem i korzystną zamianę białka zwierzęcego na roślinne, spożycia tłuszczów ogółem w tym tłuszczów nasyconych i spożycia sacharozy oraz statystycznie istotny p <0,01 wzrost spożycia węglowodanów złożonych, włókien pokarmowych, witamin Bs, PP, C, wapnia oraz płynów. Towarzyszyła temu powolna ale systematyczna redukcja masy dala i obniżanie się wartości wskaźników BMI i WHR.

EN

Health-oriented instruction was conduced on a total of 187 women, all working, age 45-52. Their BMI was > 30.0 and > 40.0 and it indicated 2nd and 3rd degree of obesity respectively. The information on their feeding was collected twice: before and after the instruction. After the appropriate instruction, the women under study, constantly recorded time, kind, and quantity of consumed food in 3 randomly selected days of a week. Size of the rations was assessed using the „Album of the rations, products and dish". The data collected were from first days of October and mid January. The study yielded the following conclusions: Four-month-long health- oriented nutritional instruction caused the normalization of the time, amount, and kind of the meals consumed. It resulted in statistically significant (p ≤ 0.01) lowering of: calorific value of the diet, overall protein consumption (favorable switch from animal to vegetable protein), fat consumption in general, especially saturated fats and saccharose consumption and statistically significant (p ≤ 0.01) increase in the consumption of the complex carbohydrates, fibers, vitamins: B6, PP, C and fluids. It was accompanied by a slow but steady reduction of the body weight and lowering of the BMI and WHR indices.

Słowa kluczowe

PL

Szczecin; otylosc; bledy zywieniowe; nawyki zywieniowe; kobiety pracujace; wiek; wartosc odzywcza; sposob zywienia; edukacja zywieniowa; wartosc energetyczna; zywienie czlowieka; mieszkancy

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 1998
• Tom: 25
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.261-274,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Friedrich M

• Akademia Rolnicza, 71-424 Szczecin, ul.Janosika 8

Bibliografia

• 1. Blaton V., De Buyzere M., Declercq B.: Effect of polyunsaturated isocaloric diet on plasma lipid, apolipoproteins and fatty acids. Atherosclerosis 1984, 53, 9.
• 2. Blum C.B., Levi R.J., Eisenberg S.: High density lipoprotein metabolism in men. J. Clin Invest., 1977, 60, 795.
• 3. Chodkowska E.: Współzależność między otyłością, cukrzycą i hiperproteinemią. Żyw. Człow. Metab., 1983, 3, 209.
• 4. Chwojnowska Z., Charzewska J., Rogalska-Niedźwiedź M., i in.: Ocena sposobu żywienia 70-letnich mieszkańców wybranej dzielnicy warszawskiej. Żyw. Człow. Metab., 1993, 20, 3, 189.
• 5. Depres J.P., Moorjani S., Lupień P.J.: Regional distribution body fat, plasma lipoproteins and cardiovascular disease. Atherosclerosis 1990, 10, 497.
• 6. Dreon M.D., Frey-Hewitt H., Willet W.C.: Dietary fat. Carbohydrate ratio obesity in middle aged men. Am. J. Clin. Nutr., 1988, 47, 995.
• 7. Dziennik Urzędowy MZiOS, 1976, Nr 16, 118.
• 8. Franz M.: Avoiding sugar: does research-support traditional beliefs? Diabet. Educ., 1993, 19, 144.
• 9. Friedrich M.: Effects of hormones and carbohydrate- lipid metabolism components in the blood of women aged 45-52 with BMI > 30.0 and > 40.0. Pol. J. Food Nutr. Sci., 1997, 6/47, 2, 115.
• 10. Górnicka M., Leowski J., Tatoń J.: Wpływ pektyn na tolerancję glukozy i insulinemię u chrych na cukrzycę typu II skojarzoną z otyłością. Pol. Tyg. Lek. 1984, 39, 539.
• 11. Grzymisławski M., Linke K., Urysek H.: Hiperlipidemie wtórne. Now. Lek., 1994, 63, 4, 66.
• 12. Hubert H., Feilieb H., Mc Namara C.: Obesity as an independent risk factor for cardiovascular disease. Circulation, 1983, 67, 968.
• 13. Kozłowska-Wojciechowska M., Jarosz A., Uramowska-Żyto B.: Wpływ czynników socjologicznych na stosowanie diety hipolipemicznej u pacjentów z zaburzeniami gospodarki lipidowej. Czyn. Ryz., 1995, 2, 49.
• 14. Krotkiewski M., Björntorp P., Sjöstrom L., et al.: Impact of obesity on metabolism in men and women. Importance of regional adipose tissue distribution. J. Clin. Invest., 1983, 72, 1150.
• 15. Kushi L.H., Lew R.A., Stare F.J.: Diet and 20-year mortality from coronary heart disease. The Ireland-Boston Diet Heart Study. N. Engl. J. Med., 1985, 312, 811.
• 16. Małecka Z., Kulesza W., Rywik S., i in.: Charakterystyka sposobu żywienia mężczyzn w wieku 40-59 lat, zatrudnionych w warszawskich zakładach pracy. Cz. III. Charakterystyka spożywanych posiłków wg stopnia wykształcenia i charakteru wykonywanej pracy. Roczn. PZH 1980, 31, 10.
• 17. Meinertz H., Nilausen K., Faergeman O.: Soy protein and casein in cholesterolenriched diets: effect of plasma lipoproteins in carbohydrate- lipid subjects. Am. J. Clin. Nutr., 1989, 50, 786.
• 18. Michnovicz J.J.: Induction of estradiol metabolism by dietary indole-3 carbinol in humans. J. Nat. Cancer Inst., 1990, 82, 11.
• 19. Moore E.W.: Physiology on intestinal water and electrolyte absorption. Am. Gastroent. 1976, 4, 521.
• 20. Nuttal F.: The high-carbohydrate diet in diabetes management. Adv. Inter. Med., 1988, 33, 165.
• 21. Olefsky J.M., Reaven G.M., Farquhar J.W.: Effect of weight reduction in obesity: studies of carbohydrate and lipid metabolism. J. Clin. Invest., 1974, 53, 64.
• 22. Popkin B.M., Haines P.S., Potterson R.E.: Dietary changes in older Americans 1977-1987. Am. J. Clin. Nutr., 1992, 55, 823.
• 23. Romieu J., Willet W.C., Stamfer M.J.: Energy intake and other of relative weight. Am. J. Clin. Nutr., 1988, 47, 406.
• 24. Rose D.P.: High-fiber diet reduces serum estrogen concentrations in premenopausal women. Am. Clin. J. Nutr., 1991, 54, 520.
• 25. Roszkowski W., Brzozowska A.: Ocena sposobu żywienia i stanu odżywienia ludzi starszych w Europie – projekt badawczy Seneca. Cz I. Założenia ogólne i ocena stanu odżywienia. Żyw. Człow. Metab., 1993, 20, 3, 201.
• 26. Sekuła W., Szostak W., Niedziałek Z.: Food and nutrient goals Polish population suggested for the year 2000. Żyw. Człow. Metab., 1991, 21, 3, 163.
• 27. Steon B.: Dietary habits of elderly populations in Sweden. Żyw. Człow. Metab., 1990, 17, 4, 257.
• 28. Szczygłowa H., Szczepańska A., Ners A., i in.: Album porcji produktów i potraw. Warszawa, Prace IŻŻ, 1991.
• 29. Weatherholte W.M., Campbell T.C., Webb R.E.: Effect of dietary protein levels on the toxicity and metabolism of heptachlor. J. Nutr., 1989, 98, 90.
• 30. WHO Diet, Nutrition and prevention of chronic diseases. Report of WHO Study Group Technical Report Series 797. WHO Geneve, 1990.
• 31. Ziemlański Ś., Bułhak-Jachymczyk B., Budzyńska-Topolowska J., i in.: Normy żywienia dla ludności w Polsce, Nowa Medycyna, 1995.