Wplyw zlewni rolniczo-lesnej na funkcjonowanie systemu rzeczno-jeziornego na przykladzie strugi Wolki

• Autorzy: Glinska-Lewczuk K
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W wyniku badań przeprowadzonych w latach 1998 - 2000 w zlewni pojeziernej o użytkowaniu rolniczo-leśnym stwierdzono, iż zbiorniki które są włączone w obieg poziomy wody (przepływowe) mają wpływ nie tylko na obieg wody, ale i substancji w niej zawartych. Wody krążące w systemie rzeka-jezioro są wrażliwe na dodatkową dostawę substancji ze zlewni użytkowanej rolniczo. Zbiorniki przepływowe odgrywają znaczącą rolę w regulacji odpływu rzecznego substancji biogennych. Porównanie składu chemicznego wód dopływających i odpływających z wybranych jezior wykazało, iż modyfikują one właściwości fizykochemiczne wód rzecznych. Oddziaływanie jezior uzależnione jest od cech morfometrycznych danego jeziora i położenia jego niecki względem nie tylko zlewni, ale także przepływającego przez niego cieku. Jeziora płytkie, zagrożone nadmierną dostawą materii ze zlewni bezpośredniej, przyjmując zbyt duże obciążenie jednostkowe składników mogą ulegać procesom degradacyjnym wód, co prowadzi w kierunku stopniowej samolikwidacji zbiorników.

EN

The research conducted in the years 1998 - 2000 in the agricultural and forested drainage area, in the Olsztyn Lake District, showed that flow-through reservoirs have an influence on horizontal circulation not only of water but also of nutrients contained in the water. Water circulating in the river-lake system is sensitive to additional supply from agriculture. Flow-through lakes play a significant role in regulation of the nutrients outflow. The comparison of chemical properties of water flowing into and flowing out from the lake showed that the chemical and physical composition of water in the river continuum is depended on morphometrical properties of the lake, its location with respect to the supplying area and the watercourse flowing through the lake. Shallow lakes in danger of the excess supply from their direct basins may be destroyed by receiving excessive loads of nutrients.

Słowa kluczowe

PL

sklad chemiczny; zlewnie rolniczo-lesne; struga Wolka; obieg materii; woda; jeziora przeplywowe; system rzeczno-jeziorowy

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2002
• Tom: 484
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.163-173,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Glinska-Lewczuk K

• Uniwersytet Warminsko-Mazurski, Plac Lodzki 2, 10-759 Olsztyn

Bibliografia

• Bajkiewicz-Grabowska E. 1987. Ocena naturalnej podatności jezior na degradację i rola zlewni w tym procesie. Wiad. Ekol. 33(3): 279 - 380.
• Bajkiewicz-Grabowska E. 1999. Struktura fizyczno-geograficzna układu krajobrazowego zlewnia-jezioro i jej wpływ na tempo naturalnej eutrofizacji jezior, w: Funkcjonowanie i ochrona ekosystemów wodnych na obszarach chronionych. B. Zdanowki, M. Kamiński, A. Martyniak (red.), Wyd. IRŚ Olsztyn: 99 - 112.
• Dojlido J., Leszczyński A. 1990. Zanieczyszczenia obszarowe w zlewni rzeki Skierniewki, w: Zanieczyszczenia obszarowe w zlewniach rolniczych. IMUZ Falenty: 199 - 201.
• Giercuszkiewicz-Bajtlik M. 1990. Prognozowanie zmian jakości wód stojących. IOŚ, Warszawa: 74 ss.
• Hermanowicz W., Dożańska W., Dojlido J., Koziorowski B. 1999. Fizykochemiczne badania wody i ścieków. Arkady, Warszawa: 555 ss.
• Kajak Z. 1979. Eutrofizacja jezior. PWN Warszawa: 233 ss.
• Koc J., Glińska K., Nowicki Z., Rochwerger A. 1996. Wpływ sposobu użytkowania terenu na jakość wód powierzchniowych na przykładzie wybranych zlewni Pojezierza Olsztyńskiego. Inż. Śród. w Ekspl. Obiektów Wojsk., WAT: 58 - 63.
• Kudelska D., Cydzik D., Soszka H. 1992. Wytyczne monitoringu podstawowego jezior. Bibl. Monitoringu Środow. IOŚ, Warszawa: 52 ss.
• Pasternak K. 1976. Wpływ zlewni na skład chemiczny wód śródlądowych, w: Hydrobiologia-Limnologia. K. Starmach (red.), PWN Warszawa: 59 - 80.
• Stachy J. (red.) 1987. Atlas hydrograficzny Polski. IMGW Warszawa: 79 ss.
• Starmach K., Wróbel S., Pasternak K. 1976. Hydrobiologia-Limnologia. PWN, Warszawa: 621 ss.
• Szperliński Z., Guberski S. 1990. Wpływ parametrów zlewni i jej zagospodarowania na poziom spływu zanieczyszczeń z wodami rzecznymi zlewni górnej Wilgi, w: Zanieczyszczenia obszarowe w zlewniach rolniczych. IMUZ Falenty: 211 - 219.
• Vollenweider R. 1968. Scientific fundamentals of the eutrophication of lakes and flowing waters. OECD, Paris: 139 ss.