EN
A short review on phytochemical analysis of in vitro cultures of selected Polish rare and endangered plants is presented. Analysed secondary metabolites, present in investigated species, are responsible for raw materials medical activity. Phenolic compounds (flavonoids and phenolic acids), secoiridoids, saponins and fatty acids were investigated in micropropagated plants, shoot cultures or callus tissue of eleven plant species from the genera: Gentiana L., Oenothera L., Rubus L., Solidago L., Pinguicula L., Primula L., Eryngium L. The studied species represented medicinal plants or plants used in folk medicine in which the secondary metabolites are usually responsible for their therapeutic properties. The investigations showed that those plants contain pharmaceutically promising compounds. Therefore, plant biotechnology can be used for rapid propagation of rare or endangered plants and the regenerated plants may be used as a source of those rare medicinal plants.
PL
Przedstawiono krótki przegląd prac dotyczących analiz fitochemicznych kultur in vitro wybranych rzadkich i zagrożonych polskich roślin. Analizowane metabolity wtórne występujące w badanych gatunkach są odpowiedzialne za właściwości lecznicze surowców. Związki fenolowe (flawonoidy i kwasy fenolowe), sekoirydoidy, saponiny i kwasy tłuszczowe zostały zbadane w roślinach uzyskanych w drodze mikrorozmnażania, kulturach pędowych i tkance kalusowej 11 gatunków roślin z rodzajów Gentiana L., Oenothera L., Rubus L., Solidago L., Pinguicula L., Primula L. i Eryngium L. Badane gatunki są roślinami leczniczymi albo roślinami wykorzystywanymi w medycynie ludowej, w których z reguły za właściwości lecznicze są odpowiedzialne metabolity wtórne. Badania wykazały, że te rośliny zawierają cenne związki, które mogą znaleźć zastosowanie farmaceutyczne. Dlatego biotechnologia roślin może być wykorzystywana dla szybkiego mnożenia rzadkich, a także zagrożonych roślin, a zregenerowane rośliny mogą zostać użyte jako źródło tych rzadkich gatunków leczniczych.