Badanie olejku eterycznego kocimietki cytrynowej (Nepeta cataria L. var. citriodora) w porównaniu z olejkiem melisy lekarskiej (Melissa officinalis L.)

• Autorzy: Klimek B , Majda T. , Gora J. , Patora J.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przeprowadzono oznaczenia zawartości olejku w 7 próbkach surowca pochodzącego z gatunku Melissa officinalis L. oraz w 7 próbach surowca pochodzącego z Nepeta cataria L. var. citriodora, a także oznaczono procentowe udziały poszczególnych składników w ogólnej masie olejków z tych roślin. Olejek eteryczny otrzymany przez destylacją z parą wodną analizowano metodami GC i GC-MS. Zawartość olejku w badanych próbkach ziela kocimiętki cytrynowej wahała się w granicach 0,37-0,90 ml/100 g, a w próbach liści melisy lekarskiej w granicach 0,08-0,22 ml/l 00 g. Składnikami dominującymi w olejkach z kocimiętki cytrynowej były alkohole monoter- penowe: geraniol (do 34,43%), nerol (do 29,17%) i cytronelol (do 19,99%). Analogicznych składników o charakterze aldehydów: geranialu, neralu i cytronelalu wykryto około 20% ogólnej masy olejku, podczas gdy w olejkach z melisy lekarskiej aldehydy monoterpenowe stanowiły do 80% ogólnej masy olejku. Zawartość sumy seskwiterpenów w olejkach z melisy lekarskiej wahała się w szerokich granicach od 4,92 do 35,69%, natomiast w olejkach z N. cataria var. citriodora nie przekraczała 8,3%. W odróżnieniu od olejku melisowego, którego skład wykazywał znaczną zmienność procentową poszczególnych składników, skład olejku kocimiętki cytrynowej był raczej stały.

EN

The essential oils were obtained by hydrodistillation in Deryng's apparatus then they were investigated by GC and GC-MS analysis. The plant material obtained from N. cataria L. var. citriodora contained 0.37-0.90 ml of the essential oil in 100 g of dry mass and that from M officinalis L. only 0.08-0.22 ml/100 g. Monoterpene alcohols were the main compounds of lemon catnip oil and they were identified as geraniol (up to 34.43%), nerol (up to 29.17%) and citronellol (up to 19.99%). Monoterpene aldehydes (geranial, neral and citronellal) made 20% of total oil from lemon catnip whereas in lemon balm oil they reached even 80 percentage of total oil. The amount of sesquiterpenes in lemon balm oil was in the range from 4.92 to 35.69% but in lemon catnip it was not higher than 8.3%. The composition of Melissa officinalis oil fluctuated very much according to seasons and conditions of plant growing. N. cataria var. citriodora oil composition was found as rather stable. Monoterpene alcohols to aldehydes ratio which was as 3.5:1 for N. cataria var. citriodora and as 1:30 for M. officinalis can be useful to recognize the adulteration of lemon balm oil by lemon catnip oil.

Słowa kluczowe

PL

chromatografia gazowa; fitochemia; badania porownawcze; melisa lekarska; kocimietka cytrynowa; Melissa officinalis; Nepeta cataria var.citriodora; spektroskopia masowa; olejki eteryczne

• Wydawca: -
• Czasopismo: Herba Polonica
• Rocznik: 2000
• Tom: 46
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.226-234,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Klimek B

• Akademia Medyczna, ul.Muszynskiego 1, 90-151 Lodz

autor

Majda T.

autor

Gora J.

autor

Patora J.

Bibliografia

• 1. ABDALLA A.E., ROOZEN J.P.: Food Chem. 1999, 64, 323.
• 2. ADZET T. i wsp.: Planta Med. 1992, 58, 562.
• 3. BERG T. i wsp.: Pharmazie 1997, 52, 802.
• 4. BRANDT W.: Z. Phytother. 1988, 9, 33.
• 5. CHALCHAT J.C., LAMY J.: J. Essent. Oil Res. 1997, 9, 527.
• 6. DAPKEVICIUS A. i wsp.: J. Sci. Food Agric. 1998, 77, 140.
• 7. HAGER'S Handbuch der Pharmazeutischen Praxis, Bd. 5. Springer 1993.
• 8. HEGI G.: Illustrierte Flora von Mittel-Europa, Bd. 5, Teil 4. Lehmanns, Munchen 1926.
• 9. HOSE S. i wsp.: Pharmazie 1997, 52, 247.
• 10. KĘDZIA В. i wsp.: Herba Pol. 1994, 40, 5.
• 11. KLIMEK R.: Olejki eteryczne. Warszawa 1957.
• 12. KOYTCHEV R. i wsp.: Phytomedicine 1999, 6, 225.
• 13. LAWRENCE B.M.: Perf. Flav. 1996, 21, 59.
• 14. PERRY E.K. i wsp.: J. Pharm. Pharmacol. 1999, 51, 527.
• 15. SARER E., KÖKDIL G.: Planta Med. 1991, 57, 89.
• 16. TAGASHIRA M., OTHAKE Y.: Planta Med. 1998, 64, 555.
• 17. TAKATORI M.: Appl. JP 95-300721 25 Oct. 1995.
• 18. YAMAMOTO Т., SUZUKI M.: Appl. JP 95-218074 3 Aug. 1995.
• 19. YAMASAKI K. i wsp.: Biol. Pharm. Bull. 1998, 21, 829.