PL
Przeprowadzone doświadczenie miało na celu określenie wpływu nawożenia borem na pobieranie i dystrybucję składników mineralnych w jabłoni odmiany Šampión (Malus domestica Borkh.), szczepionej na podkładce M.26. Jabłonie posadzono w roztawie 4,0 x 2,5m na glebie piaszczysto-gliniastej o niskiej zawartości boru ekstrahowanego gorącą wodą. Doświadczenie przeprowadzono w Sadzie Doświadczalnym Dąbrowice koło Skierniewic w okresie 1994-1996. W doświadczeniu zastosowano następujące kombinacje: 1. Nawożenie doglebowe borem w dawce 2 g B na drzewo w postaci nawozu Bortrac (16% B w formie kwasu borowego); 2. Trzykrotne opryskiwanie borem przed kwitnieniem w dawce 0,67 g B na drzewo w fazie zielonego i różowego pąka oraz na początku kwitnienia; 3. Trzykrotne opryskiwanie borem po kwitnieniu w dawce 0,67 g B na drzewo. Pierwszy zabieg wykonywany był w momencie opadania płatków kwiatowych a następne dwa w odstępach 2-tygodniowych; 4. Kontrola - drzewa nie- nawożone borem. Pomiary obejmowały analizę chemiczną gleby (zawartość przyswajalnego fosforu i boru, oraz wymiennego potasu, magnezu i wapnia) oraz roślin (zawartość azotu, fosforu, potasu, magnezu, wapnia oraz boru w liściach rozetkowych, liściach z długopędów oraz owocach). Uzyskane wyniki wskazują, że nawożenie borem nie miało wpływu na pobieranie i dystrybucję azotu. Stwierdzono także, że nawożenie doglebowe borem stymulowało pobieranie fosforu, co prowadziło do wzrostu zawartości tego składnika w liściach rozetkowych, liściach z długopędów oraz owocach. Opryskiwanie borem po kwitnieniu zwiększyło natomiast pobieranie wapnia, wpływając jednocześnie na wzrost tego składnika w badanych częściach rośliny. Jednakże opryskiwanie borem po kwitnieniu obniżało pobieranie magnezu. W wyniku opryskiwania borem po kwitnieniu nie stwierdzono zmian w pobieraniu potasu, choć zabieg ten zwiększał koncentrację tego składnika w liściach rozetkowych a zmniejszał w owocach. Stwierdzono także, że opryskiwanie borem przed kwitnieniem było wyraźnie mniej efektywnym zabiegiem w zwiększaniu koncentracji tego mikroelementu w porównaniu do opryskiwania po kwitnieniu oraz nawożenia doglebowego borem.
EN
The aim of this study was to examine effect of boron (B) fertilization of Šampión apple trees (Malus domestica Borkh.) grafted on M.26 rootstock on uptake and distribution of mineral elements. The trees were planted at a distance of 4.0 x 2.5 m on sandy-loam soil with low hot-water extractable B content. The study was carried out in 1994-1996 in Dąbrowice Experimental Station located near Skierniewice. The following treatments were applied: (i) soil B application at a rate of 2g B tree-1 as Bortrac fertilizer (16% B in form of boric acid); (ii) three times leaf B applications before full bloom at a rate of 0,67g B tree 1 at the stage: green and pink bud and beginning of flowering; (iii) three times leaf B applications after bloom at a rate of 0,67g B tree'1. First spraying was applied at petal fall and next two ones at 2-weeks interval; (iv) control - trees unfertilized with B. The measurements included: soil chemical analysis (contents of available phosphorus (P) and boron (B) and exchange potassium (K), magnesium (Mg), and calcium (Ca) and plant analysis (concentrations of N, P. K, Mg, Ca and B in the spur leaves, the leaves from one- year-old shoots and the apple flesh). It was shown that B fertilization had not effect on N uptake and its distribution within apple tree. It was found that soil B application stimulated P uptake which increased concentration of this element in the spur leaves, the leaves from current shoots and the apple flesh. Boron sprayings after bloom increased Ca uptake which rised Ca concentration in studied plant parts. Additionally, leaf B application after bloom reduced plant Mg uptake. As a result of B sprayings after bloom, K concentration was increased in the spur leaves and decreased in the apple flesh. Boron spraying before bloom was less effective in increasing this microelement in plant than leaf B applications after bloom and soil B application.