Zmiany histologiczne, histochemiczne i ultrastrukturalne w watrobie szczura w przewleklym zatruciu lindanem

• Autorzy: Sulik M. , Szynaka B. , Sulkowska M. , Kemona A. , Kisielewski W. , Sulik A.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy badano wpływ przewlekłego zatrucia szczurów lindanem na powstawanie i dynamikę zmian histologicznych, histochemicznych i ultrastrukturalnych w hepatocytach. Insektycydy podawano drogą pokarmową, w dawce dziennej 10 mg/kg m.c., której wysokość nie prowadziła do kumulacji związku i objawów zaostrzenia zatrucia. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono występowanie w hepatocytach odwracalnych zmian adaptacyjnych oraz mniej licznych, drobnych ognisk trwałego uszkodzenia miąższu i jego zwłóknienia.

EN

Liver samples obtained from rats chronically exposed per os crystalline lindane at 10 mg/kg b.w. daily for 4 months were subjected to morphological examinations. The animals were killed on day 1, 10, 30 and 90 since the beginning of the exposure. The results indicate that chronic lindane poisoning produces histologicala, histochemical and ultrastructural (reversible and adaptative) changes in rat liver hepatocytes, usually associated with energetic process disturbances. However, also some irreversible changes in the form of focal fibrosis in the vicinity of the central veins of the hepatic lobuli and collagen fibres in the Disse spaces could be observed using SEM.

Słowa kluczowe

PL

zmiany histochemiczne; szczury; zmiany ultrastrukturalne; zwierzeta laboratoryjne; lindan; zmiany histologiczne; zatrucia przewlekle; insektycydy; hepatocyty; watroba

EN

histochemical change; rat; ultrastructural change; laboratory animal; lindane; histological change; chronic poisoning; insecticide; hepatocyte; liver

• Wydawca: -
• Czasopismo: Bromatologia i Chemia Toksykologiczna
• Rocznik: 1998
• Tom: 31
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.183-189,fot.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Sulik M.

• Akademia Medyczna, 15-230 Bialystok, ul.J.Kilinskiego 1

autor

Szynaka B.

autor

Sulkowska M.

autor

Kemona A.

autor

Kisielewski W.

autor

Sulik A.

Bibliografia

• 1. Seńczuk W.: Toksykologia PZWL, Warszawa 1994; 459-466
• 2. Schacter R.J.: Treatment of scabies and pediculosis with lindane preparations. An evacuation. Am. Acad. Dermatol., 1982; 5: 517-527
• 3. Lay J.P., Klein W., Korte F., Richter E.: Metabolism of beta-hexachlorocyclohexane l4C in rats following low dosing in the daily diet, J. Environ. Sci. Health, 1981; B16: 227-238
• 4. Sulik M., Golianek W., Gąssowska E., Deręgowski K.: Badania radioaktywności krwi i moczu szczurów po dożylnym podaniu gamma-izomeru sześciochlorocycloheksanu l4C, Med. Pracy. 1986; 37: 22-25
• 5. Sulik M., Deręgowski K.: Badania morfologiczne i radioizotopowe nerek szczura w ostrym zatruciu lindanem, Pat. Pol., 1987; 38: 282-289
• 6. Sulik M., Deręgowski K., Kemona A., Golianek W.: Badania radioizotopowe mózgu, nadnerczy i tkanki tłuszczowej w ostrym zatruciu lindanem, Med. Pracy, 1988; 39: 165-169
• 7. Joy R.M., Albertson T.E.: Factors responsible for increased excitability of dentate gyrus granule cells during exposure to lindane, Neurotoxicol., 1987; 8: 517-527
• 8. Sulik M., Deręgowski A., Kemona A.: Distribution and excretion of Lindane- 14C in acute intoxication in rats, Mat. Med. Pol., 1988; 20: 92-94
• 9. Konlek M., Kubacki S., Brodowski S.: Badania zawartości pestycydów chloroorganicz- nych w mleku kobiecym, Ped. Pol., 1971; 46: 2-7
• 10. Bauć Z., Jabłoński S.: Przypadek ostrego zatrucia pestycydami z dużymi trudnościami diagnostycznymi (zatrucie lindanem), Lek. Wojsk., 1971; 47: 63-65
• 11. Boicowa W. P.: Patologiczeskoje izmienienija pri soczetannom radiacionnom i chimiczeskom porażenii krys, Radiobiologia, 1985; 25: 828-832
• 12. Herbst M.. Geunard J., Kollmer H., Stotzer H.: Zur Enzyminduktion in der Leber nach oraler Lindanapplikation. Funktionelle und morphologische Untersuchunger an Ratten. Springer-Verlag, Arch. Toxicol., 1974; 32: 115-130
• 13. Sulik M., Kemona A., Kisielewski W., Stefańska-Sulik E., Sulkowski S., Sobaniec-Łotowska M.: Badanie radiometryczne rozmieszczenia i wydalania lindanu-l4C w wątrobie szczura, Bromat. Chnem.Toksykol., 1994; 27: 245-250
• 14. Balakrishnan G., Ramachandran M., Benerjee B.D., Hussain Q.Z.: Effect of dietary protein dichloro-diphenylchloroethane (DDT) and hexachlorocyclohexane (HCH) on hepatic microsomal enzyme activity in rats, Br. J. Nutr., 1985; 54: 563-566
• 15. Junqueira V.B., Simisu K., Videla L.A., Barros S.B.: Dose-dependent study of the effects of acute lindane administration on rat liver superoxide anion production, antioxidant enzyme activities and lipid peroxidation, Toxicology, 1986; 41: 193-204
• 16. Lal B., Singh T.P.: Gamma-BHC - and cythion-induced alterations in lipid metabolism in a freshawter catfish Clarias batrachus, during different phases of its annual reproductive cycle, Ecotoxicol. Environ. Safety, 1987; 14: 38-47
• 17. Rhodes R.S., De Palmer R.G.: Mitochondrial dysfunction of the liver and hypoglycemia in hemorrhagic shock, Surg. Gynec. Obst., 1980; 150: 347-352
• 18. Yvelin C., Yvelin J.M., Lievremont M.: Uptake and Transformation of Lindane by the Liver During Exposure Times, Bull. Environ. Contam. Toxicol., 1984; 32: 140-147
• 19. Videla L.A., Barros S.B., Sikmizu K., Junqueira V.B.: Liver and biliary levels of glutathione and thiobarbituric acid reactants after acute lindane intoxication, Cell Biochem. Funct., 1988; 6: 47-52