Wplyw technologii uprawy i terminu zbioru na wybrane wyrozniki wartosci zywieniowej ziarna jeczmienia jarego nieoplewionego i oplewionego

• Autorzy: Spychaj R , Sowa M. , Gil Z. , Liszewski M.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy było określenie wpływu technologii uprawy i terminu zbioru na wartość żywieniową ziarna jęczmienia jarego formy nieoplewionej i oplewionej. W prowadzonym przez dwa lata doświadczeniu polowym (2000, 2001) zastosowano trzy technologie uprawy różniące się poziomem nawożenia mineralnego oraz chemicznej ochrony roślin. Ziarno zebrano w trzech terminach w zależności od stopnia jego dojrzałości. Stwierdzono, iż wartość żywieniowa jęczmienia determinowana była technologią uprawy i terminem zbioru. Warunki pogodowe również wpływały na zawartość składników odżywczych w ziarnie badanych odmian jęczmienia. Forma nieoplewiona zawierała w suchej masie więcej białka ogółem oraz wszystkich, za wyjątkiem nierozpuszczalnych, frakcji białkowych, aniżeli forma oplewiona. W białku jęczmienia nieoplewionego hordeina i gluteliny stanowiły większy udział niż w białku formy oplewionej. Więcej pentozanów ogółem, nierozpuszczalnych oraz ß-glukanów stwierdzono w ziarnie odmiany oplewionej. Intensyfikacja technologii uprawy powodowała wzrost zawartości białka ogółem, ß-glukanów oraz form rozpuszczalnych i nierozpuszczalnych pentozanów. Wpływ tego czynnika na poszczególne frakcje białka był niejednakowy. Stwierdzono, iż opóźnienie terminu zbioru powodowało wzrost zawartości ß-glukanów oraz frakcji globulinowej w białku jęczmienia.

EN

The aim of this work was the investigation on the influence of cultivation technology and harvest term of hull less and hulled spring barley on the nutritional value of grain. Field experiments were conducted for two years (2000, 2001). There were three technologies of cultivation differed in level of mineral fertilization and plant protection. Grain was harvested in three terms depending on ripeness. Nutritional value of barley grain was affected by technology of cultivation and term of harvest. Weather condition modified content of nutrients. Hull less form in comparison with hulled form had more total protein and protein fraction in dry mass apart from insoluble fraction. There were more hordein and gluteins in total protein of hull less barley than in hulled. Hulled barley grain contained more total and insoluble pentosans and ß- glucans. Intensification of cultivation technology brought to increasing of total protein, ß-glucans, soluble and insoluble pentosans. Influence of this factor on protein fractions was different. Delayed of term of harvest caused increasing of content of ß-glucans and globulin fraction in total protein.

Słowa kluczowe

PL

Olesnica k.Wroclawia konferencja; uprawa roslin; beta-glukany; warunki atmosferyczne; jeczmien jary; konferencje; wartosc zywieniowa; ziarno; doswiadczenia polowe; zawartosc bialka; pentozany; terminy zbiorow

EN

Olesnica near Wroclaw conference; plant cultivation; Beta-glucan; atmospheric condition; spring barley; conference; nutritional value; grain; field experiment; protein content; pentosan; harvest date

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywność Nauka Technologia Jakość. Suplement
• Rocznik: 2002
• Tom: 09
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.179-189,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Spychaj R

• Akademia Rolnicza, ul.Norwida 25-27, 50-375 Wroclaw

autor

Sowa M.

autor

Gil Z.

autor

Liszewski M.

Bibliografia

• [1] Czerniawski W.: Wpływ nawożenia na zawartość i plon białka zbóż i roślin pastewnych w uprawie polowej. Zesz. Probl. Postępu Nauk Roln., 1983, 238, 83-92.
• [2] Dobrzańska A., Kutna M., Piewa J.: Wpływ nawożenia azotem na zawartość białka i niektórych składników mineralnych w ziarnie jęczmienia jarego. Pam. Puł., 1990, 97, 93-100.
• [3] El-Nugoumy A. M., Newman C. W., Moss B. R.: Amino acid of total protein and electrophoretic behavior of protein fraction of barley. Cereal Chem., 1979, 56 (5), 468-473.
• [4] Fatyga J., Chrzanowska-Drożdż B., Liszewski M.: Wysokość i jakość plonów jęczmienia jarego pod wpływem różnych dawek azotu. Zesz. Nauk. AR Wroc. Roi. LXV, 1995, 278, 29-36.
• [5] Gawęcki J., Wagner W.: Podstawy metodologii badań doświadczalnych w nauce o żywieniu. PWN, Warszawa 1984.
• [6] Grzesiuk S., Kulka K.: Biologia ziarniaków zbóż. PWN, Warszawa 1988.
• [7] Jood S., Kalra S.: Chemical composition and nutritional characteristics of some hull less and hulled barley cultivars grown in India. Nahrung/Food, 2001, 45 (1), 35-39.
• [8] Kawka A., Anioła J., Chalcarz A., Kołodziejczyk P., Gąsiorowski H.: Ocena składu chemicznego wybranych odmian jęczmienia. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość. 1999, 3 (20), 72-80.
• [9] Kiryluk J., Kawka A., Gąsiorowski H., Chalcarz A., Anioła J.: Milling of barley to obtain P-glucan enriched products. Nahrung/Food, 2000, 44 (4), 238-241.
• [10] Klupczyński Z.: Wpływ nawożenia azotem na plon i skład aminokwasowy jęczmienia jarego. Wyd. IUNG Puławy 1978, s. 1-57.
• [11] Lehtonen M., Aikasalo R.: Pentosans in Barley Varieties. Cereal Chem., 1987, 64 (2), 133-134.
• [12] McCleary B. V., Codd R.: Measurement of (l-3)(l-4)-P-D-glucan in barley and oats: a streamlined enzymatic procedure. J. Sci. Food Agric., 1991, 55, 303-312.
• [13] Michniewicz J, Gąsiorowski H.: β-glukany zbóż ich rola w przemyśle i żywieniu człowieka. Post. Nauk Roi., 1994, 1,41-49.
• [14] Michniewicz J., Kołodziejczayk P., Anioła J., Ulichnowska A.: Ocena zawartości różnych form polisacharydów. Przegl. Zboż.-Młyn. 1998, 5, 14-17.
• [15] Noworolnik K.: Wpływ różnej intensywności technologii uprawy na plonowanie jęczmienia jarego. Pam. Puł., 1999,114, 283-287.
• [16] Oscarsson M., Andersson R., Ǻman P., Olofsson S., Jonsson A.: Effects of Cultivar, Nitrogen Fertilization Rate and Environment on Yield and Grain Quality of Barley. J. Sci. Food Agric., 1998, 78, 359-366.
• [17] Płoszyński M.: Wpływ nawożenia azotem na strukturę plonu jęczmienia jarego oraz na zawartość białka w ziarnie i jego skład aminokwasowy. Pam. Puł., 1985, 84, 89-101.
• [18] Praca zbiorowa pod redakcją Jakubczyka T. i Habera T.: Analiza zbóż i przetworów zbożowych. SGGW-AR, Warszawa 1983.
• [19] Singh U., Sastry L. V. S.: Studies on the proteins of the mutants of barley grain. I. Extraction and Electrophoretic characterization. Cereal Chem., 1977, 54 (1), 1-12.
• [20] Szmigiel A., Oleksy A.: Wpływ technologii uprawy na plonowanie jęczmienia jarego. Pam. Puł., 1998,112,253-259.
• [21] Sokół J.L.: Naturalne czynniki ograniczające wartość odżywczą zbóż. Postęp Nauk Roln., 1995, 4, 95-105.
• [22] Subda H.: Metoda oznaczania zawartości pentozanów rozpuszczalnych w wodzie (Instrukcja) Biul. IHAR, 1984,155, 325-326.
• [23] Widera A.: Charakterystyka jakościowa skrobi i właściwości reologiczne ciasta z mąki różnych odmian jęczmienia jarego. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość., 1999, 3 (20) Supl., 96-104.
• [24] Wood P.J., Braaten J.T., Scott F.W., Riedel D., Poste L.M.: Comparison of viscous properties and guar gum of these and bran on glyaemic index. J. Agric. Food Chem., 1990, 753.
• [25] Zeng G. H., Rossangel B. G., Tyler R. T., Bhatty R. S.: Distribution of β-glucan in the grain of hullless barley. Cereal Chem., 2000, 77 (2), 140-144.