Ogolna charakterystyka sosen i drzewostanow sosnowych w Karpatach i Sudetach

• Autorzy: Skrzyszewski J
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The studies were carried out in stands of the Carpathian Mts. and the Sudety Mts., where pine is a dominant species. The selected pine stands were probably of local origin. The aim of the studies was the characterization of chosen site and stand traits and morphology of pines on the basis of about 20 dominate pine trees. Very low cone crop and the lack of natural pine regeneration on the one hand, and cases of climax species regeneration on the other were found in the stands. Sometimes pine enclaves occupied small areas (1/3, 1/2 ha) in the studied stands. The number of pines often amounted to about 100 per ha. The studied stands were characterized by high stability (80% of trees showed the ratio of height to D.B.H. (H/D) between 45 and 80), large diversity of stem quality (36% of trees were qualified as class A), some significant heights (up to 37 m) and good vitality. When compared to the Carpathian ones, Sudetic pine stands grew on poorer sites and on average were characterized by older age, lower values of all analyzed traits (of stems, crowns and needles), lower iron content in needles, higher stem quality (81% of trees in class A in Sudetic stands, 24% of tress in class A in Carpathian stands) and better vitality. Pines from the Sudety Mts. were distinguished by the shell-shaped type of bark, which occurs very seldom in the Carpathian Mts.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; lasy gorskie; Karpaty; Sudety; drzewostany sosnowe; sosna zwyczajna; Pinus sylvestris; drzewa lesne; hodowla lasu; ekotypy; inwentaryzacja drzewostanow

EN

forestry; mountain forest; Carpathians Mountains; Sudetes Mountains; pine stand; Scotch pine; Pinus sylvestris; forest tree; forest breeding; ecotype; stand inventory

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agraria et Silvestria. Series Silvestris
• Rocznik: 2001
• Tom: 39
• Opis fizyczny: s.63-96,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Skrzyszewski J

• Akademia Rolnicza, Al. 29 Listopada 46, 31-425 Krakow

Bibliografia

• Assmann E, 1968. Nauka o produkcyjności lasu. PWRiL, Warszawa.
• Boratyński A. 1993. Systematyka i geograficzne rozmieszczenie, [w:] S. Białobok i in. (red.) Biologia sosny zwyczajnej. Soras, Poznań-Kórnik.
• Bobowicz M. A., Korczyk А. 1490. Interpopulational variability of Pinus sylvestris L. from Supraśl expressed in traits of needles and cones - Bull. Soc. Amis. Sci. Lett. Poznań. Ser. D, 28; 41-57.
• Bobowicz M. A., Korczyk A. F. 1994. Interpopulational variability of Pinus sylvestris L. in eight Polish localities expressed its morphological and anatomical traits of needles. Acta Soc. Bot. Pol. 63, 1: 67-76.
• Bobowicz M. A., Korczyk A. F. Breninek J. 1994 Variability of Pinus sylvestris L. plus trees of eight Polish provenances in traits of needle morphology und anatomy. Bull. Biol. Poznań 31: 33-49.
• Burschel P., Huss J. 1987 Grundriss des Waldbaus. Verlag Paul Parey, Hamburg und Berlin.
• Beker С. 1994. Осеna korony sosny zwyczajnej dla potrzeb określania stanu zdrowotnego drzew. Prace Kom. Nauk Roln. i Kom. Nauk Leśn. PTPN 78: 15-19.
• Bruchwald A. 1969. Badanie zależności grubości kory od pierśnicy w drzewostanach sosnowych. Fol. For. Pol. ser A 15: 171-185.
• Bruchwald A. 1999. Dendrometria. Wyd. SGGW, Warszawa.
• Fober H. 1993. Żywienie mineralne. [w:] S. Białobok i in. (red.) Biologia sosny zwyczajnej. Soros, Poznań- Kórnik.
• Giertych M. 1993. Zmienność proweniencyjna. [w:] S. Białobok i in. (red.) Biologia sosny zwyczajnej. Sorus, Poznań-Kórnik.
• Gondko R., Zgirski A., Adamska M, 1994. Biostatystyka w zadaniach. Wyd. UŁ, Łódź.
• Gunia S. 1967. Mineralne odżywianie. [w:] S. Białobok, W. Żelawski (red.) Zarys fizjologii sosny zwyczajnej. PWN, Warszawa-Poznań.
• Jachymczyk W. 1971. Naturalne stanowiska sosny w Pienińskim Parku Narodowym i możliwości jej zastosowania jako przedplonu na nieużytkach. MSK. KSzHL, AR Kraków.
• Jaworski A. 1988 Ekologiczne podstawy projektowania składu gatunkowego odnowień. Zagadnienia wybrane. Skrypt AR, Kraków.
• Jaworski A. 1994. Charakterystyka hodowlana drzew leśnych. Gutenberg, Kraków.
• Jaworski A. 1995 Przebudowa i przemiana drzewostanów górskich. Post. Tech. Leś. 56: 38-48. Jones E. W. 1945. The structure and reproduction of the virgin forest of the north temperate zone. N. Phytologist. 44: 130-148.
• Lemke J. 1966. Korona jako kryterium oceny dynamiki wzrostowej drzew w drzewostanie sosnowym. Fol. For. Fol. ser. A 12: 186-235.
• Lemke J., Woźniak A. 1976. Struktura niektórych cech ilościowych korony w drzewostanach sosnowych. Prace Kom. Nauk Roln. i Kom. Nauk Leśn. PTPN 17: 75-82
• Lemke J. 1980. Zmienność długości igieł w okółkach koron sosen różnych klas wieku. Prace Kom. Nauk Roln. i Kom. Nauk Leśn. PTPN 50: 41-50.
• Lemke J., Wożniak A. 1992. Charakterystyka niektórych ilościowych cech igieł nasłonecznionej i ocie­nionej części korony sosny zwyczajnej. Sylwan 136, 1: 7-13.
• Lyr H., Fiedler H. J., Tranquillini W. 1992. Physiologie und Ökologie der Gehölze. Gustav Fischer Verlag Jena.
• Meixner J. 1971. Grubość kory sosny na wysokości pierśnicy. Prace Kom. Nauk Roln. i Kom. Nauk Leśn. PTPN 32: 101-105.
• Meixner J. 1972. Badania i grubość kory sosen na wysokości 1,30 m od ziemi. Prace Kom. Nauk Roln. i Kom. Nauk Leśn. PTPN 34: 141-147.
• Meixner J. 1973. Grubość kory drzew na wysokości pierśnicy w przeszłorębnych drzewostanach sosnowych. Prace Kom. Nauk Roln. i Kom. Nauk Leśn. PTPN 36: 107-115.
• Kobendza K. 1955. O sośnie krezowatej albo kołnierzykowatej i o sośnie f. plana (Crist.). Rocz. Dendrol. 10: 253-260.
• Krzysik F. 1974, Nauka o drewnie. PWRiL, Warszawa.
• Ostrowska A., Gawliński S., Szczubiałka Z.,1991: Metody analizy i oceny właściwości gleb i roślin. Katalog, IOŚ. Warszawa.
• Pacyniak C. 1964. Rozmieszczenie sosny krezowatej Pinus sylvestris L. f. annulata (Caspary) Dudziec w Polsce. Rocz. Dendrol. 18: 149-153
• Pazdrowski W.: 1994. Korona drzewa jako kryterium oceny jakości drewna sosen z drzewostanów rębnych. Prace Kom. Nauk Roln. i Kom. Nauk Leśn. PTPN 78: 149-155.
• Polska Norma 1993. PN-92/D-95017. Drewno wielkowymiarowe iglaste. Wyd. Normalizacyjne. Warszawa
• Przybylski T. 1970. Morfologia. [w:I S. Białobok (red.) Sosna zwyczajna Pinus silvestris L. PWN, Warszawa -Poznań.
• Różański W. 1991. Warunki występowania i wymagania siedliskowe wybranych gatunków lasotwór­czych na Pogórzu Wielickim i przyległej części Beskidów w świetle danych fitosocjologicznych. Zesz. Nauk. AR w Krakowie, Leśnictwo 20: 181-203.
• Różański W. 1996. Florystyczne metody rozpoznawania siedlisk leśnych z wykorzystaniem ekologicz­nych liczb wskaźnikowych. MSK. Kat. Bot. Leśn. i Ochr. Przyr. AR, Kraków.
• Schöpf J. 1954. Untersuchngen über Astbildung und Astreinigung der Selber Kiefer. Forstw. Cbl. 73: 275-291.
• Saksajew I.I. 1970. Wieś i płoszczad powierchnosti sosnowoj chwoi raznowo wozrasta. Lesn. Cho- zjajstvo 12: 21-22.
• Stanisz A. 1998. Przystępny kurs statystyki. StatSoft, Kraków.
• Staszkiewicz J. 1961. Zmienność współczesnych i kopalnych szyszek sosny zwyczajnej (Pinus silvestris L.) Fragm. Flor. Geobot. 7, 1: 97-160.
• Staszkiewicz J. 1993. Zmienność morfologiczna szpilek, szyszek i nasion [w:] S. Białobok i in. (red.) Biologia sosny zwyczajnej. Sorus, Poznań-Kórnik.
• Szymkiewicz B. 1971. Tablice zasobności i przyrostu drzewostanów. PWRiL, Warszawa.
• Svoboda P. 1953. Lesni drewiny a jejich porosty. SZN, Praha.
• Tadeusiewicz R., Izworski A., Majewski J. 1993. Biometria. Wyd. AGH, Kraków
• Trampler Т., Mąkosa K., Girżda A., Bąkowski J., Dmyterko E. 1990. Siedliskowe podstawy hodo­wli lasu. PWRiL, Warszawa.
• Tyszkiewicz S. 1952. Nasiennictwo leśne z zarysem selekcji drzew. PWRiL, Warszawa.
• Zajączkowski M. 1949. Studia nad sosna zwyczajną w Tatrach i Pieninach. Prace Roln.-Leśne PAU 45: 1-93.
• Zasady hodowli lasu 1988. PWRiL, Warszawa.
• Żelawski W., Gowin Т. 1996. Variability of some needs characteristics in Scots pine (Pinus silvestris L.) ecotypes, grown on comparative plantation. Ekol. Pol. ser. A 17: 275-283.
• Żelawski W., Niwiński Z. 1996. Variability of some needs characteristics in Scots pine (Pinus silvestris L.) ecotypes, grown in native conditions. Ekol. Pol. ser. A 19: 301-308.
• Żelawski W., Gowin T. 1967. Badania cech strukturalnych igliwia sosny (Pinus sylvestris L.) w nasłonecznionej i ocienionej strefie korony drzewa. Fol. For. Pol. ser. A 13:120-166.
• Żytkowiak R. 2000. Wpływ czynników abiotycznych na między- i wewnątrzgatunkową zmienność reakcji wybranych gatunków drzew leśnych. MSK, Instytut Dendrologii PAN, Kórnik.
• Żuk B. 1989. Biometria stosowana. PWN, Warszawa.