Susze glebowe a plony wybranych roslin w Polsce

• Autorzy: Zawadzki W. , Mieroslawska A.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zagadnienie wpływu warunków klimatycznych na wahania produkcji rolnej jest dotychczas w publikacjach naukowych niedostatecznie naświetlone. Poszczególne gatunki roślin różnie reagują na zmienność warunków atmosferycznych. Najczęstsze i najintensywniejsze zjawiska suszy atmosferycznej w latach 1950- 1990 występowały w środkowej i środkowo-zachodniej części Polski. Susze pojawiają się w naszym kraju nieregularnie średnio z częstością raz na 4-5 lat. W latach 1981-1992 najdotkliwsze susze występowały w latach 1982, 1983 i 1992. Autorzy zbadali zależność plonów 4 zbóż i ziemniaków z występowaniem suszy we wspomnianych latach na przykładzie 6 województw i 30 gmin położonych w różnych warunkach glebowo-przyrodniczych. Za okres kontrolny, w którym opady atmosferyczne zbliżone były do normy, przyjęto lata 1985- 1987. Z badań wynika m.in., że w latach 1982-1992 w woj. elbląskim i lubelskim najniższe plony zbóż uzyskano w 1982 r., w woj. siedleckim - w 1983 r., a w woj. białostockim, włocławskim i wrocławskim - w 1992 r. Średnie plony zbóż w wymienionych województwach były w okresie 1982-1992 niższe w stosunku do lat kontrolnych od 8,5 dt/ha (woj. wrocławskie) do 1,1 dt/ha (woj. białostockie), natomiast w grupach gmin od 9,9 dt/ha (woj. wrocławskie w 1992 r.) do 1,4 dt/ha (woj. włocławskie w 1982 r.). W produkcji roślinnej ogólnie najdotkliwsze skutki przyniosła susza w 1992 r.

RU

Вопрос влияния климатических условий на колебания сельскохозяйственной продукции, недостаточно, до сих пор, освещается в научных публикациях. Отдельные виды сельскохозяйственных культур по разному реагируют на изменчивость атмесферных условий. Наиболее частые и интенсивные явления атмосферной засухи в 1950-1990гг. имели место в центральной и западно-центральной части Полыни. Засухи появляются в нашей стране нерегулирно, в среднем один раз на 4-5 лет. В период 1981-1992гг. наиболее ощутимые засухи наблюдались в 1982, 1983 и 1992 годах. Авторы исследовали зависимость урожая 4-х зерновых и картофеля от засухи в указанных годах на примере 6-ти воеводств и 30-ти гмин, расположенных в разных поч- венно-природных условиях, За контрольный период, в котором атмосферные осадки приближались к норме,приняты 1985-1987 года. Из исследований вытекает, что в 1982-1992гг. в воеводстве Эльблонг- ском и Любельском самый низкий урожай зерновых имел место в 1982г., в Седлецком воеводстве - в 1983г., а в воеводствах Белостоком, Вроцловском и Влоцловском - в 1992г. Средний урожай зерновых в указанных воеводствах в период 1982-1992 гг. был самый низкий по отношению к контрольных годам, т.е. от 8,5 ц/га (Вродлавское воеводство) до 1,1 ц/га (Белосток?кое воеводство). В группах гмин урожай формировался от 9,9 ц/га (Вроцлавское воеводство в 1992г.) до 1,4 ц/га (Влоцлавское воеводство в 1982г.) В растениеводстве в общем наиболее ощутимые результаты засухи отмечены были в 1992 году.

EN

Problem of influence of climatic conditions on fluctuations in agricultural production has not been sufficiently discussed in the scientific publications so far. Particular plants respond differently to the changes of atmospheric conditions. The most frequent and severe droughts took place in the central and western parts of Poland in the period 1950-1990. Droughts occur irregularly in our country. However they can be observed in every 4-5 th year on the average. In the years 1981- 1992 the most severe droughts were in 1982, 1983 and 1992. The correlation between yields of the four grain and potatoes and a drought phenomenon in the years mentioned above have been studied basing on the results of 6 voivodships and 30 gminas located in the diversified soil and biological conditions. The years 1985-1987 were taken as a control period in which precipitations were close to normal. It results from the studies that in Elblag and Lublin voivodships the lowest harvests were obtained in 1982, in Siedlce region - in 1993, and in Białystok, Włocławek and Wroclaw voivodships - in 1992. The average yields of grains in those regions were lower in comparison with the control period by 1.1 to 8.5 dt per 1 ha in the voivodships studied and by 1.4 to 9.9 dt per 1 ha in gminas group. Vegetable production was most severely affected by the drought in 1992.

Słowa kluczowe

PL

susza; rosliny uprawne; produkcja roslinna; ziemniaki; zboza; warunki klimatyczne; Polska; plonowanie; susza glebowa

• Wydawca: -
• Czasopismo: Komunikaty, Raporty, Ekspertyzy. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej
• Rocznik: 1995
• Tom: 383
• Opis fizyczny: s.27,rys.,tab.

Twórcy

autor

Zawadzki W.

autor

Mieroslawska A.