EN
During exclusion of the land from market production for two vegetation seasons the highest energy outlays were incurred for maintaining the black fallow and the lowest for the herbicide fallow. In winter wheat production technique the highest energy outlays (15 800 MJ ha⁻¹) were incurred in materials. In the group of outlays for materials, 66.4% were fertilizers, 31.4% the sowing material and just 2.2% the plants protection media. The second largest flow of energy outlays consisted of energy carriers at 1754.1 MJ ha⁻¹, among which the largest shares were those of soil cultivation 54.3%, harvest 17.9% and crops cultivation 13.2%. Tractors and machines were the third largest energy consumers group (731.1 MJ ha⁻¹), where the demand structure was as follows: 35.5% harvest, 34.5% soil cultivation and 15% crops cultivation, fertilization 9.2% and sowing 5.8%. Among the agricultural technique components, fertilization and sowing had the largest share representing respectively 58.0% and 27.8% of all outlays. Among the compared three-field rotation system components, the highest energy efficiency coefficient of 9.9 was achieved while cultivating winter wheat after two-years of red clover, which was coupled with the lowest energy outlays for production of 1 cereal unit. The lowest energy efficiency coefficient (5.4) was achieved in the crops rotation system component of black fallow – black fallow – winter wheat.
PL
Podczas wyłączenia gruntów z produkcji towarowej na dwa sezony wegetacyjne najwyższe nakłady energetyczne poniesiono na utrzymanie ugoru czarnego, a najniższe – ugoru herbicydowego. W technologii produkcji pszenicy ozimej największe nakłady energii (15 800 MJ ha⁻¹) pochłonęły użyte materiały. W grupie nakładów materiałowych 66,4% stanowiły nawozy, 31,4% – materiał siewny, a jedynie 2,2% – środki ochrony roślin. Drugim w kolejności strumieniem nakładów energii były nośniki energii – 1754,1 MJ ha⁻¹, a największy ich udział przypadał na uprawę roli – 54,3%, zbiór – 17,9% i pielęgnację – 13,2%. Trzecim w kolejności odbiorcą energii były ciągniki i maszyny (731,1 MJ ha⁻¹), gdzie struktura zapotrzebowania rozkładała się następująco: 35,5% przypadało na zbiór, 34,5% – na uprawę roli, 15% – na pielęgnację, nawożenie – 9,2% i siew – 5,8%. Wśród ogniw agrotechniki największy udział miało nawożenie i siew, osiągając odpowiednio 58,0 i 27,8% wszystkich nakładów. Z porównywanych trójpolowych członów zmianowania najwyższy wskaźnik efektywności energetycznej, wynoszący 9,9, stwierdzono uprawiając pszenicę ozimą po dwuletniej koniczynie czerwonej, odnotowano przy tym najmniejsze nakłady energii na produkcję 1 jednostki zbożowej. Najniższy wskaźnik efektywności energetycznej (5,4) uzyskano w ogniwie zmianowania: ugór czarny – ugór czarny – pszenica ozima.