EN
The aim of presented experiments was to determine the usefulness of plant extracts for dressing of cereal seeds. Water extracts (macerations, infusions) prepared from different morphological parts of 39 plant species were used as dressing preparations. Non-disinfected seeds of two cultivars of barley (Hordeum vulgare L.): Rudzik (brewing barley) and Stratus (common barley) were used for the purpose of dressing. The experiment was conducted as a filter paper test (PN-94 R-65950) while determining the germination viability (1st date) and the germination capacity (2nd date) as well as the healthiness of the seeds. A significant differentiation of the effect of the extracts on vitality and healthiness of seeds was demonstrated depending on the origin of the extract (plant species), the way it was prepared and an interaction between these factors. The germination viability of seeds of brewing barley was influenced mostly by infusions from fruits of Coriandrum sativum, from seeds of Linum usitatissimum, from bark of Quercus robur, from roots of Levisticum officinale, from roots of Arctium lappa and from flowers of Verbascum thapsiforme. The most favourable activity on germination capacity was revealed using the infusions from seeds of L. usitatissimum, from roots of A. lappa, from fruits of C. sativum and macerations from roots of A. lappa, from fruits of C. sativum and from bark of Q. robur. The infestation of seeds by microflora was reduced by macerations from leaves of Betula verrucosa, from seeds of L. usitatissimum, from fruits of Juniperus communis, and infusions from flowers of Crataegus oxyacantha, from seeds of L. usitatissimum, from leaves of B. verrucosa. The most favourable impact on viability of the seeds of common barley was revealed for infusions from roots of L. officinale, from stigmas of Zea mays, from flowers of C. oxyacantha and macerations from flowers of Lavandula vera, from leaves of Mentha piperita and from roots of L. officinale. A positive effect on the germination capacity was exerted by infusions from the stigmas of Z. mays, from flowers of C. oxyacantha, from rhizomes of Acorus calamus, from bark of Frangula alnus, and macerations from bark of F. alnus, from leaves of M. piperita, from flowers of C. oxyacantha and from herb of Marrubium vulgare. The contamination of the seeds by microflora was reduced most effectively with infusions from young sprouts of Pinus sylvestris, from roots of Inula helenium, from leaves of Juglans regia, from herb of M. vulgare, from stigmas of Z. mays and macerations from rhizomes of A. calamus, from herb of M. vulgare, from leaves of J. regia, from seeds of L. usitatissimum and from flowers of L. vera.
PL
Celem prezentowanych doświadczeń było poszukiwanie naturalnych substancji biologicznie aktywnych, przydatnych do zaprawiania nasion zbóż. Jako zaprawy wykorzystano wyciągi wodne (maceraty, napary), przygotowane z różnych części morfologicznych 39 gatunków roślin. Do zaprawiania użyto nieodkażone nasiona dwóch form jęczmienia: browarnego odmiany Rudzik i siewnego odmiany Stratus. Doświadczenie przeprowadzono jako test bibułowy (PN-94 R-65950), określając w nim energię (1. termin) i zdolność kiełkowania nasion (2. termin) oraz ich zdrowotność. Wykazano istotnie zróżnicowane działanie wyciągów na żywotność i zdrowotność nasion obu odmian, w zależności od pochodzenia wyciągu (rośliny zielarskiej), sposobu jego przygotowania oraz współdziałania między tymi czynnikami. Niezależnie od sposobu przygotowania: 1. Energię kiełkowania nasion jęczmienia browarnego najsilniej stymulowały wyciągi z owoców Coriandrum sativum, nasion Linum usitatissimum, korzeni Arctium lappa oraz kwiatów Verbascum thapsiforme. W przypadku jęczmienia siewnego były to wyciągi z korzeni Levisticum officinale, ziela Marrubium vulgare i kwiatów Lavandula vera, 2. Zdolność kiełkowania nasion jęczmienia browarnego stymulowały wyciągi z korzeni Arctium lappa, owoców Coriandrum sativum, nasion Linum usitatissimum i kory Quercus robur a jęczmienia siewnego wyciągi z kory Frangula alnus, kwiatów Crataegus oxyacantha, liści Mentha piperita, ziela Marrubium vulgare i znamion Zea mays, 3. Zasiedlenie nasion jęczmienia browarnego ograniczały wyciągi z liści Betula verrucosa, nasion Linum usitatissimum oraz owoców Juniperus communis, podczas gdy w przypadku jęczmienia siewnego były to wyciągi z ziela Marrubium vulgare, liści Juglans regia, korzeni Acorus calamus, kwiatów Lavandula vera i nasion Linum usitatissimum.