Analiza struktury spożycia produktów oraz wybranych składników odżywczych wystepujących w całodziennych racjach pokarmowych pracowników sfery budżetowej i pozabudżetowej

• Autorzy: Przyslawski J , Gertig H. , Boleslawska I. , Duda G. , Maruszewska M. , Nowak J.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badaniami objęto całodzienne racje pokarmowe 4986 kobiet i mężczyzn, pracowników sfery budżetowej i pozabudżetowej z regionu Wielkopolski. Przeprowadzono analizę struktury spożycia produktów oraz określono ich udział w pokryciu wartości energetycznej oraz jako źródła składników podstawowych, wybranych grup kwasów tłuszczowych, witamin antyoksydacyjnych, błonnika i cholesterolu. Procentowe udziały 12 grup produktów w racjach pokarmowych kobiet i mężczyzn w poszczególnych sferach były podobne, natomiast bezwzględny poziom spożycia był nieznacznie wyższy wśród pracowników sfery pozabudżetowej. Dominującą grupę stanowiły produkty zbożowe, warzywa, owoce i przetwory warzywno-owocowe, mięso, mleko i ziemniaki. Stopień realizacji zalecanej normy wyżywienia był wyraźnie zróżnicowany: od braku jej realizacji (mleko i przetwory, ziemniaki, warzywa i owoce bogate w witaminę C i karoteny, strączkowe), aż po jej przekroczenie, zwłaszcza przez CRP mężczyzn (mięso i jego przetwory, jaja).

EN

The studied material included daily food rations of 4986 men and women from the Wielkopolska region. The analysis was conducted of consumption pattern of food products with their share in the total energy value and in the intake of ceratin nutrients such as selected fatty acids, antioxidant vitamins, dietary fibre and cholesterol. The per cent proportions of 12 food products in the daily food rations of men and women in the salaried and non-salaried groups was similar, but the absolute consumption level was slightly higher in the non-salaried group. The prevailing product groups were cereals, vegetables, fruis and preserved vegetable-fruit products, meat, milk, potatoes. The degree of realization of the recommended daily food allowances varied significantly, from non (milk and its products, potatoes, vegetables and fruit rich in vitamin C and carotenes, and legumes) to excessive consumption (meat and products, eggs) especially in the male groups.

Słowa kluczowe

PL

mezczyzni; Polska; sposob zywienia; produkty spozywcze; Wielkopolska; normy zywienia; pracownicy; spozycie zywnosci; calodzienne racje pokarmowe; kobiety; struktura spozycia; zywienie czlowieka; skladniki odzywcze

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 1999
• Tom: 26
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.183-194,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Przyslawski J

• Akademia Medyczna, 61-701 Poznan, ul.Fredry 10

autor

Gertig H.

autor

Boleslawska I.

autor

Duda G.

autor

Maruszewska M.

autor

Nowak J.

Bibliografia

• 1. Anderson J.W., Gilinsky N.H., Deakins D.A., et al.: Lipid responses of hypercholesterolemic men to oat-bran and wheat-bran intake. Am. J. Clin. Nutr., 1991, 54, 678.
• 2. Charzewska J.: Instrukcja przeprowadzania wywiadu o spożyciu z 24 godzin. Warszawa, Zakład Epidemiologii Żywienia. IŻŻ, 1997.
• 3. Chwojnowska Z., Charzewska J., Rogalska-Niedźwiedź M., i in.; Ocena sposobu żywienia 70-letnich mieszkańców wybranej dzielnicy Warszawy. Żyw. Człow. Metab.,1993, 3, 189.
• 4. Esterbauer H., Strigel G., Puhl H., et al.: The role of vitamin E and carotenoids in preventing oxidation of low density lipoproteins. Ann. N. J. Academy. Scien., 1989, 570, 245.
• 5. FAO, Fats and oils in human nutrition. Report of a joint expert consultation. FAO Food and nutrition paper 57, Rome, 1994, chapter 9.
• 6. Freudenheim J.L., Marshall J.E., et al.: Premenopausal breast cancer risk and intake of vegetables, fruits and related nutrients. J. Natl. Cancer Inst., 1996, 88, 6, 340.
• 7. Friedrich M.: Prozdrowotna edukacja żywieniowa jako czynnik wpływający na zmianę nawyków żywieniowych. Cz. I. Ocena sposobu żywienia zawodowo pracujących mieszkanek Szczecina w wieku 45-52 lat, z BMI ≥ 30,0 i ≥ 40,0. Żyw. Człow. Metab., 1997, 24, 279.
• 8. Hegsted D.M., Ausman L.M., Johnson J.A.: Dietary fat and serum lipids: an evaluation of the experimental data. Am. J. Clin. Nutr., 1993, 57, 875.
• 9. Howard B.V., Hannah J.S., Heiser C.: Polyunsaturated fatty acids result in greater cholesterol lowering and less triacyglycerol elevation than do monounsaturated fatty acids in a dose-response comparison in a multiracial study group. Am. J. Clin. Nutr., 1995, 62, 392.
• 10. Ilow R., Regulska-Ilow B., Szymczak J.: Ocena sposobu żywienia kobiet z Legnicy i okolic. Cz. II. Ocena ilościowa. Bromat. Chem. Toksykol., 1998, 1, 55.
• 11. Ilow R., Regulska-Ilow B.: Ocena sposobu żywienia studentów Akademii Medycznej we Wrocławiu w latach 1991-1993. Bromat. Chem. Toksykol., 1995, 3, 223.
• 12. Katan M.B., Zock P.L., Mensink R.: Effects of fats and fatty acids on blood lipids in humans: an overview, Am. J. Clin. Nutr., 1994, 60, 1017S.
• 13. Kestin M., Moss R., Clifton PM., et al.: Comparative effects of three cereal brans on plasma lipids, blood pressure, and glucose metabolism in midly hypercholesterolemic men. Am. J. Clin. Nutr., 1990, 52, 661.
• 14. Łoś-Kuczera M., Piekarska J.: Skład i wartość odżywcza produktów spożywczych. Cz. II-VII. Warszawa, PZWL, 1988.
• 15. Łoś-Kuczera M. (red.): Skład i wartość odżywcza produktów spożywczych. Warszawa, IŻŻ, 1990.
• 16. Nadolna I., Kunachowicz H., Iwanow K.: Potrawy, skład i wartość odżwycza. Warszawa, IŻŻ, 1994.
• 17. Narojek L.: Zachowania żywieniowe rodzin wielkomiejskich w nowej sytuacji społeczno-ekonomicznej. Cz. I. Uwarunkowania wyboru podstawowych produktów w rodzinach warszawskich. Żyw. Człow. Metab., 1997, 3, 264.
• 18. Okuyama H.: Effects of dietary essential fatty acids balance on behavior and chronic diseases.In: Polyunsaturated fatty acids in human nutrition. Ed: U. Bracco. Nestle Nutrition Workshop Series, vol. 28. New York Vevey/Raven Press, Ltd., pp. 169-178.
• 19. Piekarska J., Łoś-Kuczera M.: Skład i wartość odżywcza produktów spożywczych. Cz. I. Warszawa, PZWL, 1983.
• 20. Pisulewski P., Kamiński J., Kowalski M.: Mleko w żywieniu człowieka i modyfikowanie jego składu pod kątem współczesnych zaleceń żywieniowych. Żyw. Człow. Metab.,1997, 2, 103.
• 21. Przysławski J., Gertig H., Bolesławska I., i in.: Analiza porównawcza poziomu spożycia składników odżywczych występujących w całodziennych racjach pokarmowych pracowników sfery budżetowej i pozabudżetowej. Pol. J. Food Nutr. Sci. (w druku).
• 22. Przysławski J., Nowak J.: Assessing the intake of selected nutrients from food rations of menopausal women and andropausal men. I. Intake of energy and basic components. Pol. J. Food Nutr. Sci., 1999, 1, 125.
• 23. Rock C.L., Saxe G.A., Ruffin M.T., et al.: Carotenoids, vitamin A, and estrogen receptor status in breast cancer. Nutr. Cancer 1996, 25, 3, 281.
• 24. Rywik S., Broda G.: Epidemiologia chorób układu krążenia. Stan zdrowia Polaków. Wrocław, Monografie Zakładu Antropologii PAN. 1996, s. 134.
• 25. Sawicki A., Rutkowska U., Zdrójkowska B., i in.: Spożycie wapnia z mleka i jego przetworów w powiązaniu z występowaniem osteoporozy u kobiet. Żyw. Człow. Metab., 1997, 1, 63.
• 26. Sekuła W., Niedziałek Z., Figurska K., i in.: Zmiany w spożyciu tłuszczów w Polsce. Przem. Spoż., 1997, 4, 8.
• 27. Sygnowska E., Jasiński B., Waśkiewicz A., i in.: Źródła energii i składników odżywczych w diecie populacji miejskiej, objętej programem Pol-Monica. Żyw. Człow. Metab., 1996, 2, 110.
• 28. Sygnowska E., Waśkiewicz A., Pardo B.: Zmiany zwyczajowego sposobu żywienia populacji Warszawy objętej programem Pol-Monica w latach 1984-1993. Żyw. Człow. Metab., 1997, 3, 234.
• 29. Szczygieł A., Nowicka L., Bułhak-Jachymczyk B., i in.: Normy żywienia i wyżywienia. Cz. II. Normy wyżywienia, modele racji pokarmowych. Warszawa, Prace IŻŻ, 1987, s. 84.
• 30. Szczygłowa H., Szczepańska A., Ners A., i in.: Album porcji produktów i potraw. Warszawa, Wyd. IŻŻ, 1991.
• 31. Szewczyński J., Ostrowska A.: Sposób odżywiania się studentów Warszawskiej Akademii Medycznej po urynkowieniu cen żywności. Bromat. Chem. Toksykol., 1996, 1, 91.
• 32. Szpak A., Pietrewicz M., Rybarczuk M., i in.: Ocena spożycia żywności i sposobu żywienia w okresie 9-letniej obserwacji populacji mężczyzn w wieku 35-44 lat w regionie północno-wschodnim Polski. Żyw. Człow. Metab., 1997, 4, 461.
• 33. Szponar L., Rychlik E., Respondek W: Nutrition of pregnant women working in big industrial plants. Pol. J. Food Nutr. Sci., 1998, 2, 321.
• 34. Szponar L.: Jakość zdrowotna żywności i racjonalne żywienie w zapobieganiu chorobom na tle wadliwego żywienia. Żyw. Człow. Metab., 1994, 1, 3.
• 35. Wartanowicz M., Ziemlański Ś.: Rola witaminy C (kwasu askorbinowego) w fizjologicznych i patologicznych procesach ustroju człowieka. Żyw. Człow. Metab., 1992, 19, 193.
• 36. Wądołowska L., Przysławski J., Cichon R., et al.: Dietary habits of students from two universities. Pol. J. Food Nutr. Sci., 1998, 3, 567.
• 37. WHO. Diet, nutrition and the prevention of chronic diseases. Report of a WHO Study Group. Technical Report Series 797, WHO, Geneva, 1990, chapters 3-4.
• 38. Ziemlański Ś., Budzyńska-Topolowska J.: Witamina E. Żyw. Człow. Metab., 1993, 1, 74.
• 39. Ziemlański Ś., Bulhak-Jachymczyk B., Budzyńska-Topolowska J., i in.: Normy żywienia dla ludności w Polsce. Żyw. Człow. Metab., 1994, 4, 303.