Lithium therapy - the effectiveness of the medicine, side symptoms, complications and their influence on the quality of the life in affective diseases

• Autorzy: Makara-Studzinska M , Koslak A. , Morylowska-Topolska J. , Urbanska A.

Warianty tytułu

PL

Terapia litem - skutecznosc leku, objawy uboczne, powiklania i ich wplyw na jakosc zycia w chorobach afektywnych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Lithium is a medicine of the first choice in the preventive treatment of bipolar affective disorder. It is also used to enhance the treatment of drug resistant depression. How excatly this element acts is not yet fully understood. Lithium influences the transportation of sodium via cellular membranes (sodium-potassium ATPase dependant), has an inhibitory influence on the second transmitter system (connected with phosphatidylinositol), thus probably acting as a stabiliser of inter cellular processes. Lithium does not associate with plasmatic proteins and is almost entirely excreted by kidneys. The side effects of the medicine are linked to its influence on the central nervous system and on the renal transportation of electrolytes as well as the narrow therapeutic index of the medicine, which can cause intoxication if the recommended doses are not when medical recommendations are not observed. The undesirable effects are more intensive when the level of lithium in the blood plasma increases. Among the most common side effects are stomachaches, nausea, diarrhoea, lack of appetite, polydipsia, polyuria, shaking hands, headaches, sleepiness or deterioration of memory. Complications during lithium therapy listed in literature are ataxia, dysarthria, nystagmus and extrapyramidal symptoms, but the most severe complication is lithium poisoning. Lithium can be applied for a long-term maintenance treatment, which limits recurrence of the disease and improves the patient’s family, social and occupational life. The inferior quality of life among patients with affective disease can result from the disorder itself or can develop on the somatic grounds, appear due to abuse of tobacco or alcohol, or else be a side effect of other medicines taken by the patient. Good co-operation with the patient during the therapy can lessen the pronouncement of undesirable symptoms and complications of a lithium treatment, and this in turn can improve of the quality of the patient’s life.

PL

Lit jest lekiem pierwszego rzutu w leczeniu profilaktycznym choroby afektywnej dwubiegunowej. Stosowany jest również w celu potencjalizacji leczenia w depresji lekoopornej. Mechanizm działania leku nie jest w pełni poznany. Lit wpływa na transport sodu przez błony komórkowe z udziałem ATP-azy sodowo-potasowej, ma działanie hamujące na układ drugiego przekaźnika związanego z fosfatydyloinozytolem, funkcjonując prawdopodobnie w ten sposób jako stabilizator procesów wewnatrzkomórkowych. Lit nie wiąże się z białkami osoczowymi i prawie całkowicie wydalany jest przez nerki. Objawy uboczne leku mają związek z jego oddziaływaniem na środkowy układ nerwowy, wpływem litu na transport nerkowy elektrolitów oraz wąskim indeksem terapeutycznym leku, co w przypadku nieprzestrzegania zaleceń lekarskich może zagrażać intoksykacją. Nasilenie objawów niepożądanych wzrasta wraz z poziomem litu w surowicy krwi. Wśród najczęściej pojawiających się objawów ubocznych stosowania leku wymienia się bóle brzucha, nudności, biegunkę, brak łaknienia, polidypsję, poliurię, drżenie rąk, bóle głowy, senność, pogorszenie pamięci. Wymieniane w literaturze powikłania terapii litem to: ataksja, dyzartia, oczopląs i objawy pozapiramidowe, a najcięższe powikłanie to zatrucie litem. Lit daje możliwość długoterminowego leczenia podtrzymującego, ograniczającego nawroty choroby, co poprawia funkcjonowanie rodzinne, społeczne i zawodowe chorych. Gorsza jakość życia pacjentów z rozpoznaniem choroby afektywnej może wynikać z samego zaburzenia, przyczyn somatycznych, nadużywania używek, a także skutków ubocznych stosowanych leków. Dobra współpraca pacjenta w terapii wiąże się ze zmniejszeniem wystąpienia objawów niepożądanych i powikłań leczenia litem, przez co może wpływać na poprawę jakości życia pacjentów.

Słowa kluczowe

EN

lithium therapy; lithium; therapy; medicine; side symptom; complication; life quality; affective disease; human disease; therapeutic effectiveness

• Wydawca: -
• Czasopismo: Journal of Elementology
• Rocznik: 2010
• Tom: 15
• Numer: 2
• Opis fizyczny: p.393-403,ref.

Twórcy

autor

Makara-Studzinska M

• Medical University of Lublin, Gluska 1st Str., 20-442 Lublin, Poland

autor

Koslak A.

autor

Morylowska-Topolska J.

autor

Urbanska A.

Bibliografia

• Abou-Saleh M., Coppen A. 1989. The efficacy of low-dose lithium: clinical, psychological and biological correlates. J. Psychiatr Res., 23(2): 157-162.
• Anand A., Darnell A., Miller H., Berman R., Cappiello A., Oren D., Woods S., Charney D. 1999. Effect of catecholamine depletion on lithium-induced long-term remission of bipolar disorder. Biol. psychiatry, 15; 45(8): 972-978.
• Basturk M., Karaaslan F., Esel E., Sofuodlu S., Tutus A., Yabanodlu I. 2001. Effects of short and long-term lithium treatment on serum prolactin levels in patients with bipolar affective disorder. Prog Neuropsychopharmacol Biol. Psychiatry, 25(2): 315-322.
• Bullock J., Boyle J. III, Wang M. 1997. Fizjologia [physiology]. Urban & Partner, Wrocław. (in polish)
• Chand P., Mattoo S., Sharan P. 2004. Quality of life and its correlates in patients with bipolar disorder stabilized on lithium prophylaxis. Psychiatry and Clinical Neurosciences, 58: 311-318.
• Compton M., Nemeroff C. 2000. The treatment of bipolar depression. J. Clin. Psychiatry, 61 Suppl 9: 57-67.
• Dodan S., Sabanciogullari S. 2003. The effects of patient education in lithium therapy on quality of life and compliance. Arch. Psychiatr. Nurs., 17(6): 270-275.
• El Khoury A., Petterson U., Aberg-Wistedt A., Stain-Malmgren R. 2002. Calcium homeostasis in long-term lithium-treated women with bipolar affective disorder. Prog. Neuropsychopharmacol Biol. Psychiatry, 26(6): 1063-1069.
• Gelenberg A., Kane J., Keller M., Lavori P., Rosenbaum J., Cole K., Lavelle J. 1989. Comparison of standard and low serum levels of lithium for maintenance treatment of bipolar disorder. N. Engl. J. Med., 321(22): 1489-1493.
• Keller M. 2006. Prevalence and impact of comorbid anxiety and bipolar disorder. J, Clin. Psychiatry., 67 Suppl 1: 5-7.
• Kleindienst N., Greil W. 2000. Differential efficacy of lithium and carbamazepine in the prophylaxis of bipolar disorder: results of the MAP study. Neuropsychobiology., 42 suppl 1: 2-10.
• Kores B., Lader M. 1997. Irreversible lithium neurotoxicity: an overview. Clin. Neuropharmacol., 20(4): 283-299.
• Mauri M., Laini V., Scalvini M., Volonteri L., Ferrari M., Panza G. 1999. Lithium safety in the prophylaxis of bipolar disorders: a study with plasma levels. Eur. Rev. Med. Pharmacol Sci., 3(2): 63-69.
• McKinney P., Finkenbine R., DeVane C. 1996. Alopecia and mood stabilizer therapy. Ann. Clin. Psychiatry, 8(3): 183-185.
• Misra M., Papakostas G., Klibanski A. 2004. Effects of psychiatric disorders and psychotropic medications on prolactin and bone metabolism. J. Clin. Psychiatry, 65(12): 1607-1618.
• Montes J.M., Saiz J., de Dios C., Ezquiaga E., Garcia A., Argudo I., Carrillo A., Cebollada A., Ramos J., Valle J. 2008. Profile of bipolar disorder outpatients: a cross-sectional study in the Madrid Community. Actas Esp. Psiquiatr., 36(5): 277-284.
• Moore G., Bebchuk J., Hasanat K., Chen G., Seraji-Bozorgzad N., Wilds I., Faulk M., Koch S., Glitz D., Jolkovsky L., Manji H. 2000. Lithium increases N-acetyl-aspartate in the human brain: in vivo evidence in support of bcl-2’s neurotrophic effects? Biol. Psychiatry, 1; 48(1): 1-8.
• Pinelli J., Symington A., Cunningham K., Paes B. 2002. Case report and review of the perinatal implications of maternal lithium use. Am. J. Obstet Gynecol., 187(1): 245-249.
• Pużyński S., Beręsewicz M. 1993. Zasady rozpoznawania i leczenia zaburzeń psychicznych [Principles of diagnosis and treatment of mental disorders]. Inst. Psychiatrii i Neurologii, Warszawa. (in Polish)
• Pużyński S. 2002. Choroby afektywne nawracające [Recurrent affective disorders]. W: Psychiatria. Red. Bilikiewicz A. T. II. Urban & Partner, Wrocław, 343-415. (in Polish)
• Pużyński S. 2009. Depresje i zaburzenia afektywne [Depressions and affective disorders]. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa. (in Polish)
• Rajewska J., Rybakowski J. 1995. Ocena elektrokardiograficzna pacjentów z chorobą afektywną w trakcie długotrwałego stosowania soli litu [Electrocardiographic evaluation of patients with affective disease during a long-term application of lithium salts]. Farmakoter. Psychiatr. Neurol. Zjazd Pol. Tow. Psychiatrycznego, Wrocław 05. 1995, 91-94. (in Polish)
• Rajewski A. 2003. Farmakoterapia u dzieci i młodzieży [Pharmacotherapy of children and teenagers]. W: Psychiatria. Red. Bilikiewicz A. T. III. Urban & Partner, Wrocław, 167-174. (in Polish)
• Reischies F., Hartikainen J., Berghofer A. 2002. Initial lithium and valproate combination therapy in acutemania. Neuropsychobiology, 46 suppl 1: 22-7.
• Revicki D., Hirschfeld R., Ahearn E., Weisler R., Palmer C., Keck P. jr. 2005. Effectiveness and medical costs of divalproex versus lithium in the treatment of bipolar disorder: results of a naturalistic clinical trial. J. Affect Disord., 86(2-3): 183-193.
• Rybakowski J. 1999. Potencjalizacja działania leków przeciwdepresyjnych za pomocą środków normotymicznych [Potentiation of antidepressants with normothymic medications]. Konf. Szkol.-Nauk. pt. Skojarzone leczenie depresji — interakcje leków przeciwdepresyjnych i normotymicznych. Zakopane 01. 1999. Lęk Depresja, 4 (1): 30-39. (in Polish)
• Rybakowski J. 2003. Leki normotymiczne [Normothymic medications]. W: Psychiatria. T. III. Red. Bilikiewicz A. Urban & Partner, Wrocław, 103-118.
• Sassi R., Brambilla P., Hatch J., Nicoletti M., Mallinger A., Frank E., Kupfer D., Soares J. 2004. Reduced left anterior cingulate volumes in untreated bipolar patients. Biol. Psychiatry, I, 56(7): 467-475.
• Schou M. 2006. Lit w leczeniu chorób afektywnych [Lithium in treatment of affective disorders]. Inst. Psychiatrii i Neurologii, Warszawa. (in Polish)
• Scully J. 2003. Psychiatria [Psychiatry]. Urban & Partner, Wrocław. (in Polish)
• Sharma V., Yatham L., Haslam D., Silverstone P., Parikh S., Matte R., Kutcher S., Kusumakar V. 1997. Continuation and prophylactic treatment of bipolar disorder. Can. J. Psychiatry., 42 Suppl 2: 92S-100.
• Silvestrone P., Wu R., O’Donnell T., Ulrich M., Asghar S., Hanstock C. 2002. Chronic treatment with both lithium and sodium valproate may normalize phosphoinositol cycle activity in bipolar patients. Hum. Psychopharmaco., 17(7): 321-327.
• Silverstone P., Wu R., O’Donnell T., Ulrich M., Asghar S., Hanstock C. 2003. Chronic treatment with lithium, but not sodium valproate, increases cortical N-acetyl-aspartate concentrations in euthymic bipolar patients. Int. Clin. Psychopharmacol., 18 (2): 73-79.
• Solomon D., Ristow W., Keller M., Kane J., Gelenberg A., Rosenbaum J., Warshaw M., 1996. Serum lithium levels and psychosocial function in patients with bipolar I disorder. Am. J. Psychiatry, 153(10): 1301-1307.
• Stahl S. 2007. Podstawy psychofarmakologii [Basic psychopharmacology]. Via Medica, Gdańsk. (in Polish)
• Tondo L., Hennen J., Baldessarini R. 2001. Lower suicide risk with long-term lithium treatment in major affective illness: a meta-analysis. Acta Psychiatr. Scand., 104(3): 163-172.
• Tueth M., Murphy T., Evans D. 1998. Special considerations: use of lithium in children, adolescents, and elderly populations. J. Clin. Psychiatry, 59 Suppl 6: 66-73.
• Vieta E. 2005. Improving treatment adherence in bipolar disorder through psychoeducation. J. Clin. Psychiatry, 66 Suppl 1: 24-29.
• Walker R., Dowling J., Alcorn D., Ryan G., Kincaid-Smith P. 1983. Renal pathology associated with lithium therapy. Pathology, 15(4): 403-411.