Zagadnienia niedoboru jodu w organizmie czlowieka - przegląd badań

• Autorzy: Kostogrys R B , Sikora E. , Pisulewski P.M.
• Języki publikacji: PL

Słowa kluczowe

PL

zalecenia zywieniowe; choroby czlowieka; Polska; spozycie zywnosci; profilaktyka jodowa; hormony tarczycy; dieta; goitrogeny; niedobor jodu; podaz; jod; zywienie czlowieka

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 1999
• Tom: 26
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.330-342,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kostogrys R B

• Akademia Rolnicza, 31-120 Krakow, al.A.Mickiewicza 21

autor

Sikora E.

autor

Pisulewski P.M.

Bibliografia

• 1. Balcerska J., Wędzisz A., Kopczyński J.: Zawartość azotanów i azotynów w serach podpuszczkowych i serach topionych. Bromat. Chem. Toksykol., 1997, 30, 3, 273.
• 2. Bloomfield R.A., Welsch C.W, Garner G.B.: Effect of Dietary Nitrate on Thyroid Function. Science 1961, 134, 1690.
• 3. Bobek S.: Profilaktyka jodowa u zwierząt. Med. Wet., 1998, 54, 2, 80.
• 4. Brussaard J.H., Brants H.A.M., Hulshof K.F.A.M.: Iodine intake and urinary excretion among adults in the Netherlands. Eur. J. Clin. Nutr., 1997, 51, 59.
• 5. Brussaard J.H., Hulshof K.F.A.M., Kistemaker C.: Adequacy of the iodine supply in the Netherlands. Eur. J. Clin. Nutr., 1997, 51, 11.
• 6. Capen C.C.: Mechanisms of chemical injury of tyroid gland. Prog. Clin. Biol. Res., 1994, 387, 173.
• 7. Cher T.L., Chang T.C., Hong M.C.: Prevalence of goitres in children residing in Tung-Lo Township, Taiwan. J. Formos Med. Assoc., 1995, 94, 10, 622.
• 8. Delange E: The disorders induced by iodine deficiency. Thyroid, 1994, 4, 1, 107.
• 9. Drożdż R.: Katalityczna metoda oznaczania jonów jodkowych w moczu. Endokrynol. Pol., 1992, 43, supl. 1, 83.
• 10. Dunn J.T., Crutchfield H.E., Gutekunst R.: Methods for measuring iodine in urine. The Netherlands: ICCIDD/UNICEF/WHO, 1993.
• 11. Eastwood M.: Principles of human nutrition. Ed: Chapman, 1997.
• 12. Eltom M., Elnagar B., Sulieman E.A.: The use sugar as a vehicle for iodine fortification in endemic iodine deficiency. J. Food Sci. Nutr., 1995, 46, 3, 281.
• 13. Furnee C.A.: Prevention and control of iodine deficiency: A review of a study on the effectiveness of oral iodized oil in Malawi. Eur. J. Clin. Nutr., 1997, 51, 9.
• 14. Gajda J.: Zagadnienia niedoboru jodu w Polsce. Przem. Spoż., 1997, 12, 9.
• 15. Gajda J., Karłowski K.: Zawartość azotanów w warzywach i ziemniakach 1987-1991. Roczn. PZH 1993., 44, 4, 301.
• 16. Ganong W.F.: Fizjologia. Warszawa, PZWL, 1994.
• 17. Gembicki M.: Badania epidemiologiczne niedoborów jodu i ich wartość w ocenie stopnia występowania wola u dzieci. Ped. Prakt., 1995, 3, 1, 8.
• 18. Hetzel B.S.: Iodine - deficiency disorders. In: Human Nutrition and Dietetics, ninth edition. Ed: J.S. Garrow. Edinburgh, Churchil Livingstone, 1993, 534.
• 19. Hunt S.M., Groff J.L.: Advanced nutrition and human metabolism. Nest Publishing Company, 1990.
• 20. Hurrell R.F.: Bioavailability of iodine. Eur. J. Clin. Nutr., 1997, 51, supl., 2.
• 21. Huszno B.: Rozpoznawanie, zapobieganie i leczenie wola obojętnego. Endokrynologia 1996, 4, 5, 241.
• 22. Korman E.: Patogeneza wola prostego u dzieci i młodzieży. Ped. Prakt., 1995, 3, 1, 15.
• 23. Kozak A., Wiśniewska-Dmytrow H., Żmudzki J.: Azotany i azotyny w mleku surowym i serach w Polsce. Bromat. Chem. Toksykol., 1998, 31, 3, 119.
• 24. Krzyczkowska-Sendrakowska M., Zdebski Z., Kaim I.: Iodine deficiency in pregnant women in an area of moderate goiter endemia. Endokrynol. Pol., 1993, 44, 3, 367.
• 25. Kunachowicz H., Nadolna I., Przygoda B.: Tabele wartości odżywczej produktów spożywczych. Warszawa, Instytut Żywności i Żywienia, 1998, Załącznik 1, 673.
• 26. Lightowler H.J., Davies G.J., Trevan M.D.: Iodine in the diet: perspectives for vegans. J. Roy. Soc. Heath., 1996, 116, 1, 14.
• 27. Lutyński R.: Niedobory jodu na obszarze karpackiej endemii wola a profilaktyka jodowa w Polsce południowej. Przegl. Lek., 1996, 53, 11, 816.
• 28. Lutyński R., Steczek-Wojdyła M., Wojdyła Z.: Obecność azotynów i azotanów w wodzie i niektórych artykułach spożywczych a występowanie ostrych zatruć tymi związkami u ludzi. Mat. Konf. Nauk. Azotany/azotyny - zagrożenie dla środowiska. Warszawa, 1994, 26.
• 29. Markowska A., i in.: Ocena zawartości azotanów i azotynów w warzywach pochodzących z terenu województwa łódzkiego. Roczn. PZH 1995, 46, 4, 341.
• 30. May S.L., May W.A., Bourdoux P.P.: Validation of simple, manual urinary iodine method for estimating the prevalence of iodine-deficiency disorders, and interlaboratory comparision with other methods. Am. J. Clin. Nutr., 1997, 65, 1441.
• 31. Michalski M.M.: Zawartość azotynów oraz azotanów w wybranych produktach mięsnych w 1994. Przem. Spoż., 1997, LI, 6, 36.
• 32. Pardede L.V.H., Hardjowasito W., Gross R.: Urinary iodine excretion is the most appropriate outcome indicator for iodine deficiency at field conditions at district level. Am. Soc. Nutr. Scie., 1998, 1122.
• 33. Ralph A.: Dietary reference values. In: Human Nutrition and Dietetics, ninth edition; Ed: J.S. Garrow. Edinburgh, Churchil Livingstone 1993, 782.
• 34. Ratajczak R.: Zaburzenia wskutek niedoboru jodu. Med. Prakt., 1997, 3, 22.
• 35. Rodriguez-Ojea A., Menendez R., Terry B.: Low levels of urinary iodine excretion in schoolchildren of rural areas in Cuba. Eur. J. Clin. Nutr., 1998, 52, 372.
• 36. Rybakowa M., Ratajczak R., Tylek D.: Thyroid dysfunction in newborns and infants living in an iodine-deficient area. Fol. Med. Cracow., 1993, 34, 1-4, 59.
• 37. Rybakowa M.: Rola tarczycy we wczesnym rozwoju dziecka ze szczególnym uwzględnieniem stanów jej niedoczynności. Med. Prakt., 1997, 3, 7.
• 38. Ryś R., Wir-Konas E., Pyska H.: The effect of different types and levels of iodine additives in feed on iodine deposition in eggs. Rocz. Nauk. Zoot., 1996, 23, 2, 187.
• 39. Sinkiewicz J., Doboszyńska B.: Zanieczyszczenie azotanami wody do picia na terenie województwa bydgoskiego. Rocz. PZH 1992, 43, 3-4, 259.
• 40. Stoś K., Respondek W.: Zagrożenia zdrowia związane z niedoborem jodu i zapobieganie im na drodze żywieniowej. Żywn., Żyw. Żdr., 1996, 3, 43.
• 41. Szponar L., Stoś K.: Prevention and overcome of iodine deficiency in Poland. Realization of the recommendations of the International Conference on Nutrition (Rome, 1992). Żyw. Człow. Metab, 1997, 24, 3, 227.
• 42. Szybiński Z., Nauman J., Gembicki M.: Principles, main goals and method of the nationwide program: „Investigations on iodine deficiency and model of iodine prophylaxis in Poland. Endokrynol. Pol., 1993, 44, 3, 235.
• 43. Szybiński Z., Żarnecki A.: Prevalence of goiter, iodine deficiency and iodine prophylaxis in Poland. The results of a nationwide study. Endokrynol. Pol., 1993, 44, 3, 373.
• 44. Tiwari B.D., Godbole M.M., Chattopadhyay N.: Learning disabilities and poor motivation to achieve due to prolonged iodine deficiency. Am. J. Clin. Nutr., 1996, 63, 782.
• 45. Tood Ch., et al.: Progress Towards the Elimination of Iodine Deficiency Disorders. WHO/NHD/99.4.
• 46. van der Haar E: The challenge of global elimination of iodine deficiency disorders. Eur. J. Clin. Nutr., 1997, 51, 3.
• 47. van Maanen J.M., van Dijk A., Mulder K.: Consumption of drinking water high nitrate levels causes hypertrophy of thyroid. Toxicol. Lett., 1994, 72, 1-3, 365.
• 48. Underwood B.A.: From research to global reality: the micronutrient story. J. Nutr., 1998, 128, 145.
• 49. Wawrzyniak A., Kwiatkowski S., Gronowska-Senger A.: Ocena zawartości azotanów i azotynów oraz białka ogółem w wybranych warzywach uprawianych konwencjonalnie i ekologicznie. Roczn. PZH 1997, 48, 2, 176.
• 50. Zarządzenie MZiOS z dn. 24 lipca 1996 r. w sprawie zakazu produkcji i wprowadzania do obrotu w celach spożywczych niektórych rodzajów soli. Monitor Polski z dn. 9 sierpnia 1996. Nr 48 poz. 462.
• 51. Ziemlański Ś., Bułhak-Jachymczyk B., Budzyńska-Topolowska J.: Normy żywienia dla ludności w Polsce. Nowa Medycyna, 1998, 4, 1.