Swiadomosc zywieniowa ludzi starszych w relacji do ich postaw i zachowan zywieniowych

• Autorzy: Kollajtis-Dolowy A , Tyska M.

Warianty tytułu

EN

The nutritional knowledge of elderly people, theirs attitudes and nutritional habits

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na podstawie wyników badań ankietowych przeprowadzonych w losowo wybranej grupie 143 starszych osób w wieku 65 i więcej lat, zamieszkałych w warszawskich i podwarszawskich domach opieki społecznej oraz w prywatnych mieszkaniach, stwierdzono bardzo niski poziom świadomości respondentów w zakresie żywienia. I tak np. około 1/3 badanych znała przybliżoną wielkość zalecanego dziennego spożycia mleka, a mniej niż połowa - zalecaną częstotliwość spożywania warzyw i owoców. Zarazem jednak ponad 80% ankietowanych było świadomych znaczącego wpływu żywienia na zdrowie. Większą wiedzę żywieniową miały kobiety i osoby z wyższym wykształceniem. Z żadnych form informacji o żywności i żywieniu nie korzystało prawie 3/4 respondentów, a 1/5 polegała na opiniach rodziny i znajomych. Prawie 2/3 badanych spożywało 3 posiłki dziennie, taka też część pojadała między posiłkami. Mimo deklaracji o preferencji warzyw, owoców i mleka, w stosunkowo niewielkim odsetku (ok. 15%) badani spożywali te produkty 2 razy dziennie.

EN

The group of 143 elderly people from Warsaw, above 65 years old, living in nursing homes and their apartaments were sampled randomly. The very low level of nutritional knowledge was determind - 1/3 of respondents knew recommended daily intake of milk, less than 1/2 - recommended frequency of daily intake of vegetables and fruits. However 80% of respondents were aware that nutrition influences the health. The women and higher educated people had higher nutritional knowledge. 3/4 of respondents had no contact with any information about food and nutrition, 1/5 relayed on opinions of theirs family and friends. 2/3 of respondents ate 3 meals a day and 2/3 ate between mainly meals. In spite of declared preferences of vegetables, fruits and milk, only 15% of respondents ate these products.

Słowa kluczowe

PL

zywienie czlowieka; ludzie starzy; wiedza zywieniowa; swiadomosc zywieniowa; zachowania zywieniowe; badania ankietowe

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 2004
• Tom: 31
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.3-17,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kollajtis-Dolowy A

• Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Warszawa

autor

Tyska M.

Bibliografia

• 1. Awarness of healthy foods: Nutr. Fd. Sei., 1985, 96, 9/10, 17.
• 2. Brzozowska A., Krzemiński K., Roszkowski W.: Use of vitamin and mineral supplements by institutionalized elderly in Warsaw. Żyw. Czlow. Metab., 1994, 21, 3, 222.
• 3. Chwojnowska A., Charzewska J., Rogalska- Niedźwiedź M., i in.:. Ocena sposobu żywienia 70-letnich mieszkańców wybranej dzielnicy warszawskiej. Żyw. Człow. Metab., 1993, 20, 3, 189.
• 4. Davies L.: SENECA Research into Action, 1994.
• 5. Diet, Nutrition and Cancer Prevention: The Good News. Washington DC, NIH Publication, 1986.
• 6. Diechter C.: Designing foods for the elderly: an American view. Nutr. Rev., 1992, 50, 12, 480.
• 7. Dybdhal T.: Marketing nutrition. The care of feeding of the health conscious shopper. Presented at Food Marketing Institute, Supermarket Industry Convention. Chicago 1992.
• 8. Eschleman M.M.: Introductory Nutrition and Diet Therapy. Philadelphia, J.B. Lippincott Company, 1984.
• 9. Fine G.A., Couning D.M., Webster J.: Nutrition Education of young women. Brit. J. Nutr., 1994, 71, 789.
• 10. Gawęcki J.: Problemy żywieniowe ludzi starszych w świetle niektórych międzynarodowych badań i inicjatyw. Materiały z konferencji naukowo-szkoleniowej. Żywienie osób starszych jako problem społeczny. Poznań, Ars Senescendi, Zeszyty Uniwersytetu Trzeciego Wieku 1994, 1, 95.
• 11. de Groot C.P.G.M., van Staveren W.A.: Nutrition and the elderly. A European collaborative study in cooperation with the WHO and IUNS. Manual of Operations, Euronut Report 11, Wageningen, The Netherlands, 1988..
• 12. Heaney R.P: Nutritional factors in osteoporosis. Ann. Rev. Nutr., 1993, 13, 287.
• 13. Hickman B.W., Gates G.E., Dowdy R.P.: Nutrition claims in advertising. A study of Four Women's Magazines. J. Nutr. Educ., 1993, 25, 5, 229.
• 14. Hryniewiecki J.: Żywienie ludzi w wieku podeszłym i starczym. Nowiny Lekarskie, 1993, 62, 3, 81.
• 15. Isselmann M.C., Deubner L.S., Hartman M.: A nutrition counseling workshop: intergating counseling psychology into nutrition practice. J. Am. Diet. Assoc., 1993, 93, 3, 324.
• 16. Jeżewska-Zychowicz M.: Informacja żywieniowa w kontekście potrzeb konsumenta. Żyw. Czlow. Metab., 1996, 23, 1, 83.
• 17. Kanis J.A.: Calcium nutrition and implications for osteoporosis. Part II. After menopause. Eur.J. Clin. Nutr., 1994, 48, 833.
• 18. Kołłajtis-Dołowy A.: Stan wiedzy o żywności i żywieniu w wybranych grupach młodzieży oraz jego zmiany pod wpływem upowszechniania. Praca doktorska. Warszawa, Wydz. Żyw. Człow. oraz Gosp. Dom. SGGW, 1996.
• 19. Kołłajtis-Dołowy A., Roszkowski W.: Błędne poglądy o żywności i żywieniu. Przem. Spoż., 1994, 3, 74.
• 20. Kołłajtis-Dołowy A., Roszkowski W., Moranowska I., Brzozowska A.: Potrzeby oraz propozycje zmian sposobu żywienia ludzi starszych. Żyw. Człow. Metab., 2000, 27, 1, 92.
• 21. Kulczycka D.: Jakość żywności widziana oczami konsumentów. Przem. Spoż., 1996, 6, 40.
• 22. Kumor S.: Radio-telewizja edukacja. Warszawa, Centralny Ośrodek Metodyki Upowszechniania Kultury, 1986.
• 23. Levy A.S., Fein S.B., Stephenson M.: Nutrition knowledge levels about dietary fats and cholesterol: 1988-1988. J. Nutr. Educ., 1993, 25, 2, 60.
• 24. Marks V: Information, missinformation and disinformation in human nutrition. Nutr. Food Sei., 1993, 3, 5/6, 4.
• 25. McNutt K.: Nutrition education through consumer magazines. BNF Nutr. Bull., 1993, 18, 1, 49.
• 26. Łoś- Kuczera M.: Produkty spożywcze. Skład i wartość odżywcza. Warszawa, Wyd. IŻŻ, 1990.
• 27. Mossakowska M. i wsp.: Program badania polskich stulatków „PolStu99"- poszukiwanie czynników sprzyjających długowieczności. Polska Gerontologia, 2000, (w druku).
• 28. Narojek L.: Niektóre aspekty uwarunkowań zachowań żywieniowych. Warszawa, IŻŻ, 1993.
• 29. Narojek L. Społeczno-kulturowe uwarunkowania żywienia. Żyw. Człow. Metab., 1992, 19, 1, 26.
• 30. Narojek L., Kirschner H.: Poziom wiedzy z zakresu żywienia i jego związki z zachowaniami żywieniowymi rodzin warszawskich. Roczn. PZH, 1988, 39, 2, 99.
• 31. Pędlich W., Żachowska-Wachełko B.: Podręcznik Geriatrii dla lekarzy. Warszawa, Wyd. Lek. PZWL, 1988.
• 32. Patient Leaflets: Diet tips for patients. Practice Nutrition, 1993, 2, 3, 4.
• 33. Rocznik statystyczny. Warszawa, GUS, 1999.
• 34. Roszkowski W.: Dieta seniorów. Gospodarstwo domowe w kraju i na świecie, 1994, 4, 3.
• 35. Roszkowski W.: Specyfika żywienia ludzi starszych. Przem. Spoż., 1997, 6, 11.
• 36. Roszkowski W., Brzozowska A.: Ocena sposobu żywienia i stanu odżywienia ludzi starszych w Europie - projekt badawczy SENECA. Cz. 1. Założenia ogólne i ocena stanu odżywienia. Żyw. Człow. Metab., 1993, 20, 3, 201.
• 37. Roszkowski W., Brzozowska A.: Ocena sposobu żywienia i stanu odżywienia ludzi starszych w Europie - projekt badawczy SENECA. Cz. II. Ocena sposobu żywienia. Żyw. Człow. Metab., 1993, 20, 4, 201.
• 38. Szponar L.: Jakość zdrowotna żywności i racjonalne żywienie w zapobieganiu chorobom na tle wadliwego żywienia. Żyw. Człow. Metab., 1994, 21, 1, 3.
• 39. Szponar L., Mieleszko T., Stankiewicz Z., i in.: Żywienie ludzi w wieku podeszłym w domach pomocy społecznej. Roczn. PZH, 1986, 37, 4, 286.
• 40. Szponar L., Turlejska H.: Mleko i jego przetwory w żywieniu różnych grup ludności. Żyw. Człow. Metab., 1995, 22, 4, 361.
• 41. Szczygieł A., Bułhak-Jachymczyk B., Nowicka L., Szostak W.B.: Normy żywienia i wyżywienia. Cz. I. Normy żywienia. Żyw. Człow. Metab., 1983, 10, 143.
• 42. Szczygieł A., Bułhak-Jachymczyk B., Nowicka L., Szostak W.B.: Normy żywienia i wyżywienia. Cz. II. Normy wyżywienia. Warszawa, Wyd. IŻŻ, 1987.
• 43. Wierzbicka E., Brzozowska A., Roszkowski W.: Sposób żywienia oraz stan odżywienia ludzi starszych w Polsce w świetle danych z piśmiennictwa z lat 1980-1996. Roczn. PZH, 1997, 1, 48, 87.
• 44. Wiśniewska- Roszkowska K.: Starość jako zadanie. Warszawa, PAX, 1989.
• 45. Ziemlański S.: Fizjologia ludzi w wieku podeszłym. Wrocław, Wszechnica Polskiej Akademii Nauk, Ossolineum, 1980.
• 46. Ziemlański S.: Współczesne problemy żywienia człowieka. Żyw. Człow. Metab., 1994, 21, 3, 203.
• 47. Ziemlański Ś., Budzyńska-Topolowska J.: Żywienie ą starość. Cz. I. Rola czynnika żywieniowego w procesie starzenia się organizmu. Żyw. Człow. Metab., 1994, 21, 3, 253.
• 48. Ziemlański S., i in.: Zalecenia żywieniowe dla ludności w Polsce. Warszawa, IŻŻ, 1998.
• 49. Ziemlański Ś., Charzewska J., Chabros E.: Assessment of the health state of person aged 70 years living in a Warsaw city district. Żyw. Człow. Metab., 1993, 20, 9, 167.
• 50. Ziemiański S.: Sposób żywienia się człowieka (zarys historyczny). Żyw. Człow. Metab., 1993, 20, 1, 38.
• 51. Ziemlański Ś., Wartanowicz M., Okolska G., i in.: Wybrane wskaźniki stanu odżywienia, i sposobu żywienia ludzi w podeszłym wieku w typowym domu opieki społecznej. Żyw. Człow. Metab., 1982, 9, 3- 4, 89.