EN
We conducted this study in Naples, Italy from 1990-93. We inventoried birds and habitat types in each 1km² block of the UTM grid covering the entire city. We found a positive correlation between the number of species and the number of habitat types within the UTM blocks. The highest number of species occurred in blocks with the largest woodland areas. We also considered the variation over the study area in number of species among habitat types. We formed an urbanization gradient for habitat types based on the density of buildings and size and type of the green area. We calculated the frequency of each species (expressed in %) in relation to the urbanization gradient for every habitat type. We found that the most synanthropic species were: Columba livia dom., Turdus merula, Passer italiae, Serinus serinus. We used multivariate statistical analysis based on frequencies (in %) and presence/absence of species to classify the habitat types. The arrangement based on percent frequencies was in accord with the urbanization gradient from the suburban woodlands to the built-up areas.
PL
Praca opiera się na materiałach z inwentaryzacji awifauny lęgowej Neapolu (117km²), przeprowadzonej w latach 1990-1993 w ramach prac nad atlasem ornitologicznym miasta (Fraissinet 1995). Badania te wykonano z uwzględnieniem występowania ptaków w wyróżnionych środowiskach miejskich (ryc. 1). Obszar miasta podzielono na pola (1km² ) siatki UTM, określając dla każdego z nich liczbę gatunków lęgowych (ryc. 2) i liczbę gatunków w poszczególnych typach środowisk. Stwierdzono pozytywną zależność między liczbą gatunków i zróżnicowaniem (liczbą) środowisk w poszczególnych polach (ryc. 3). Wartości liczby gatunków/ pole nie wykazały regularności rozmieszczenia w stosunku do różnych części obszaru miasta (ryc. 2), natomiast widoczne było uzależnienie od rozmieszczenia środowisk. Najwięcej gatunków występowało w polach, gdzie był duży udział terenów zadrzewionych (ryc. 4). Wskazuje to, że liczba gatunków zależy od stopnia hemerobii (antropogenicznego przekształcenia środowiska), niezależnie od typu terenu (ryc. 2). Wielkość i wiek drzewostanu terenów zadrzewionych prawdopodobnie miały wpływ na liczbę gatunków. Liczba gatunków zmniejszała się od podmiejskich zadrzewień, poprzez stare parki i zadrzewione ogrody, kończąc na nowych parkach (ryc. 4 i 5). Tereny odkryte (ryc. 6) i zabudowane (ryc. 7) były stosunkowo ubogie pod względem liczby gatunków awifauny lęgowej. Częstość występowania poszczególnych gatunków (wyrażona w procentach) w poszczególnych typach środowiska ("i") obliczano wg wzoru: Fpi = 100 Ui/Utot, w którym Ui oznacza liczbę pól UTM gdzie występowały łącznie dany gatunek i typ środowiska, a Utot — liczbę pól gdzie występowało środowisko "i". Z częstości występowania (w %) obliczono wartości "barycentre" (środowisko średniej częstości występowania) gatunków wzdłuż hipotetycznego gradientu urbanizacji i wyznaczono najbardziej synantropijne gatunki (tab. 1). Uszeregowanie środowisk wzdłuż gradientu urbanizacji oparto na dwóch parametrach: zagęszczenia zabudowy i typu terenów zielonych. Częstości (%) występowania gatunku i jego obecność/nieobecność w różnych środowiskach zostały użyte jako niezależne zmienne dla określenia stopnia podobieństwa między poszczególnymi środowiskami (ryc. 8). Wartości te uzyskano poprzez zastosowanie analizy zestawów (cluster analysis) do macierzy danych (data matrixes). Zaszeregowanie środowisk do grup opartych na obecności/ nieobecności gatunków (ryc. 9) dokonano przez zastosowanie wskaźnika Jaccarda.