Rosliny klonalne lak i pastwisk: morfologiczne i fizjologiczne wlasciwosci i przystosowania

• Autorzy: Stanko-Brodkowa B
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The processes determining the formation and structure of grassland community are realised at threee levels: the genetic individual (genet, clone), the population and the community. Clonal plants are the dominant species in a grassland community. Clonal growth, modular structure of the plants, as weil morphological and physiological properties and adaptations such as: modification of shoots to form stolons and rhizomes, morphological and physiological integration of modules (ramets), disintegration of the clone and independence of rooted ramets, and growth and death of ramets in the life cycle of clonal plants, inlfuence the life span of the genet, the way of the clone's spreading and the position in the community. The above traits have a significant influence on the regeneration of plants after mowing and grazing, as weil as on the resistance to environmental disturbances. The possibility of increased population abundance through generative and vegetative reproduction is a characteristic trait of clonal plants. Clonal growth of plants, the pattern of spatial formation of the clone, interactions and reciprocal compromises between the species in the neighbourhood have a significant influence on the coexistence of various species in a grassland community. Clonal plants are adapted to mowing and grazing. The abandonment of seminatural grassland causes unfavourable changes to the community structure and its species composition.

Słowa kluczowe

PL

pastwiska; rameta; klon; koszenie; genet; modul; morfologia roslin; wypas; korzenie przybyszowe; laki; rosliny klonalne; fizjologia roslin

• Wydawca: -
• Czasopismo: Łąkarstwo w Polsce
• Rocznik: 2004
• Tom: 07
• Opis fizyczny: s.179-191,bibliogr.

Twórcy

autor

Stanko-Brodkowa B

• Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

Bibliografia

• AARSSEN L. W. & T. KEOGH, 2002. Conundrums of competitive ability in plants: what to measure? Oikos, 96, 3, 531-542.
• ARNTHÓRSDÓTTIR S., 1994. Colonization of experimental patches in a mown grassland. Oikos, 70, 1, 73-79.
• BONSER S. P. & L. W. AARSSEN, 1996. Meristem allocation: a new classification theory for adaptive strategies in herbaceous plants. Oikos, 77, 2, 347-352.
• BRISKE D. D. & J. W. SILVERTOWN, 1993. Plant demography and grassland community balance: the contribution or population regulation mechanisms. Proceedings of the XVII International Grassland Congress, Palmerston North, 291-298.
• BROCK J. L., ALBRECHT K. A., TILBROOK J. C. & M. J. M. HAY, 2000. Morphology of white clover during development from seed to clonal populations in grazed pastures. Journal of Agricultural Science, 135, 2, 103-111.
• BRZOSKO E., 2000. Zmiany liczebności populacji roślin o rożnych strategiach reprodukcyjnych w procesie sukcesji. Wiadomości Botaniczne, 44, 3/4, 13-22.
• BULLOCK J. M., CLEAR HILL B., SILVERTOWN J & M. SUTTON, 1995. Gap colonization as a source or grassland community change: effects of gap size and grazing on the rate and mode of colonization by different species. Oikos, 72, 2, 273-282.
• CHAPMAN D. F., ROBSON M. J. & R. W. SNAYDON, 1991. Quantitative carbon distribution in clonal plants or white clover (Trifolium repens): source-sink relationships during undisturbed growth. Journal of Agricultural Science, 116, 2, 229-238.
• DERNER J. D & D. D. BRISKE, 1998. An isotopic (¹⁵N) assessment of intraclonal regulation in C₄ perennial grasses: ramet interdependence, independence or both? Journal of Ecology, 86, 2, 305-314.
• D'HERTEFELDT T. & I. S. R. JÓNSDÓTTI 1999. Extensive physiological integration in intact clonal systems of Carex arenaria. Journal of Ecology, 87, 2, 258-264.
• ERIKSSON O., 1988. Ramet behaviour and population growth in clonal herb Polentilla anserina. Journal of Ecology. 76, 2, 522-536.
• FAGERSTRÖM T., 1992. The meristem-meristem cycle as a basis for defining fitness in clonal plants. Oikos. 63, 3, 449-453.
• FALIŃSKA K., 1995. Genet disintegration in Filipendula ulmaria: consequences for population dynamics and vegetation succession. Journal of Ecology, 83, 1, 9-21.
• FALIŃSKA K., 2002. Przewodnik do badan biologii populacji roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• HARPER J. L., 1980. Plant demography and ecological theory. Oikos, 35, 2, 244-253.
• HARPER J. L., 1986. Biologia populacyjna i ewolucja organizmów klonalnych. Moduły i rozgałęzienia a pobieranie składników pokarmowych. Wiadomości Ekologiczne, 32, 4, 327-359.
• HERBEN T., HARA T., MARSHAL C. & L. SOUKUPOVA, 1994. Plant clonality: biology and diversity. Folia Geobotanica & Phytotaxonomica, 29, 2, 113-132.
• HERBEN T., KRAHULEC F., HADINCOVA V. & H. SKALOVA, 1993. Small-scale variability as a mechanism for large-scale stability in mountain grasslands. Journal of Vegetation Science, 4, 2, 163-170.
• HERBEN T., KRAHULEC F., HADINCOVA V., PECHAČKOVA S. & M. KOVÁŘOVÁ, 1997. Fine-scale spatio-temporal patterns in a mountain grassland: do species replace each other in a regular fashion? Journal of Vegetation Science, 8, 2, 217-224.
• KLIMEŠ L., 2000. Phragmites australis at an extreme altitude: rhizome architecture and its modelling. Folia Geobotanica, 35, 4, 403-417.
• KORNAŠ J., 1990. Jak i dlaczego giną nasze zespoły roślinne? Wiadomości Botaniczne 34, 2, 7-16.
• KOTAŃSKA M., 1970. Morfologia i biomasa podziemnych organów roślin w zbiorowiskach łąkowych Ojcowskiego Parku Narodowego. Studia Naturae, A, 4, 1-107.
• KOTAŃSKA M., 1986-1987. Współwystępowanie populacji Cirsium rivulare (Jacq.) All. i Carex oleraceum (L) Scop. w dolinie Wierzbanówki na Pogórzu Wielickim. II. Cykl życiowy i struktura wiekowa. Fragmenta Floristica et Geobotanica, 31-32, 3/4, 423-442.
• DE KROON H., STUEFER J. F., DONG M. & H. J. DURING, 1994. On plastic and non-plastic Variation in clonal plant morphology and its ecological significance. Folia Geobotanica & Phytotaxonomica, 29, 2, 123-138.
• DE KROON H. & M. I. HUTCHINGS, 1995, Morphologial plasticity in clonal plants: the foraging concept reconsidered. Journal of Ecology, 83, 1, 143-152.
• KRYSZAK A., 2001. Różnorodność florystyczna zespołów łak i pastwisk klasy Molinio-Arrhenatheretea R. Tx. 1937 w Wielkopolsce w aspekcie ich wartości gospodarczej. Roczniki AR w Poznaniu. Rozprawy Naukowe, 314, 1-182.
• KUCHARSKI L., 1999. Szata roślinna łąk Polski Środkowej i jej zmiany w XX stuleciu. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 1-167.
• LEMBICZ M., 2002. Metody badań zmienności i zróżnicowania genetycznego populacji. W: Falińska K. (red.), Przewodnik do badań biologii populacji roślin. Wydawnictwo Naukowy PWN, Warszawa, 132-160.
• LOVETT DPUST L., 1981. Population dynamics and local specialization in a clonal perennial (Ranunculus repens) I. The dynamics of ramets in contrasting habitats. Journal or Ecology, 69, 3, 743-755.
• LÖTSCHER M. & M. J. M. HAY, 1997. Genotypic differences in physiological integration, morphological plasticity and utilization of phosphorus induced by variation in phosphate supply in Trifolium repens. Journal of Ecology, 85, 3, 341-350.
• MARRIOTT C. A., FISHER J. M., HOOD K. J. & M. A. SMITH, 1997. Persistence and colonization of gaps in sown swards of grass and clover under different sward managements. Grass and Forage Science, 52, 2, 156-166.
• MATTHEW C., VAN LOO E. N., THOM E. R., DAWSON L. A. & D. A. CARE, 2001. Understanding shool and root development. Proceedings of the XIX International Grassland Congress. São Pedro, 19-27.
• MICHALIK S., 1993. Zanikanie stanowisk roślinnych w Ojcowskim Parku Narodowym w okresie minionego trzydziestolecia. Prace i Materiały Muzeum im. W. Szafera, Prądnik. 7/8, 339-344.
• OBORNY B., 1994. Growth rules in clonal plants and environmrntal predictability - a simulation study. Journal of Ecology, 82, 2, 341-351.
• OBORNY B. & S. BARTHA, 1995. Clonality in plant communilies - an overview. Botanica, 19, 115-127.
• OLSZEWSKA L. & M. WIELICKA, 1981. Wpływ częściowego przykrycia ziemią na morfologię i anatomię odrastających pędów kępowych traw. Acta Agrobotanica, 34, 1, 45-52.
• PIĘKOŚ-MIRKOWA H. & Z. MIREK, 2003. Atlas roślin chronionych. Oficyna Wydawnicza MULTICO, Warszawa.
• PRICE E. A. C. & M. J. HUTCHINGS, 1992. The causes and developmental effects or integration and independence between different parts of Glechoma hederacea clones. Oikos. 63, 3, 376-386.
• PRICE E. A. C., MARSHALL C. & M. J. HUTCHINGS, 1992. Studies of growth in the clonal herb Glechoma hederacea. I. Patterns of physiological integration. Journal of Ecology, 80, 1, 25-38.
• RATKIEWICZ M. & A. BORKOWSKA, 2002. Zastosowanie technik molekularnych w ekologii. Wiadomości Ekologiczne, 48, 2, 99-121.
• RUTKOWSKA B., 1976. Krzewienie się Dactylis glomerala L. i Lolium perenne L. w warunkach intensywnego nawożenia i użytkowania. Roczniki Nauk Rolniczych, F, 79, 2, 23-41.
• STAŃKO-BRÓDKOWA B., 1989. Struktura, stabilność i degradacja zbiorowisk roślinnych łąk i pastwisk. Rozprawy Naukowe i Monografie SGGW. Warszawa, 1-104.
• STAŃKO-BRÓDKOWA B., 1996. Populacyjna struktura fitocenoz łąkowych. Postępy Nauk Rolniczych, 2, 49-60.
• STAŃKO-BRÓDKOWA B., 2001. Trwałość traw wieloletnich: wzrost, zamieranie, długość życia. Postępy Nauk Rolniczych, 6, 49-62.
• STUEFER J. F., DURING H. J. & H. DE KROON, 1994. High benefits of clonal integration in two stoloniferous species, in response to heterogeneous light environments. Journal of Ecology, 82, 3, 511-518.
• STYPIŃSKI P. & J. PIOTROWSKA, 1997. Konsekwencje zaprzestania koszenia łak w parkach narodowych na przykładzie Kampinoskiego Parku Narodowego. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 453, 135-143.
• VAN DER MAAREL E. & M. T. SYKES, 1993. Small-scale plant species turnover in a limestone grassland: the carousel model and some comments on the niche concept. Journal of Vegetation Science, 4, 2, 179-188.
• WATSON M. A. & B. B. CASPER, 1984. Morphogenetic constraints on patterns of carbon distribution in plants. Annual Review of Ecology and Systematics, 15, 233-258.
• WILHALM T., 1995. A comparative study of clonal fragmentation in tussock-forming grasses. Abstracta Butanica, 19, 51-60.
• WOJCIECHOWSKA A., 2002. Plastyczność morfologiczna - podstawy genetyczne i ewolucja. Wiadomości Botaniczne, 46, 1/2, 27-34.
• ZARZYCKI K., TRZCIŃSKA-TACIK H., RÓŻAŃSKI W., SZELĄG Z., WOŁEK J. & U. KORZENIAK, 2002. Ecological indicator values of vascular plants of Poland. Institute of Botany, Kraków.