PL
Praca prezentuje wyniki doświadczenia mającego na celu określenie zależności efektu heterozji mieszańców F1 od dystansu genetycznego pomiędzy ich formami rodzicielskimi. Obiektem badań było dziewięć mieszańców pszenżyta wraz z ich komponentami rodzicielskimi. Efekt heterozji obliczono dla plonu oraz następujących cech struktury plonu: długości źdźbła, długości kłosa, liczby kłosków w kłosie, liczby ziaren w kłosie, liczby ziaren w kłosku, masy ziarna w kłosie oraz MTN. Dystans genetyczny określono przy użyciu markerów molekularnych RAPD (Random Amplified Polymorphic DNA). W pracy wykazano, iż u wszystkich badanych mieszańców większość cech struktury plonu przyjmowała istotnie wyższe wartości niż średnie wartości tych cech obojga rodziców. Badając korelacje dystansu genetycznego z efektem heterozji nie stwierdzono występowania zależności plonu oraz cech struktury plonu z dystansem genetycznym rodziców. W większości obliczone współczynniki korelacji dystansu genetycznego z efektem heterozji poszczególnych cech struktury plonu i plonu były statystycznie nieistotne, ponieważ nie przekraczały wartości krytycznej dla testowania współczynnika korelacji, która wynosi r = 0,67 przy a = 0,05. Wyjątek stanowią współczynniki korelacji efektu heterozji masy ziaren w kłosie i MTZ z dystansem genetycznym, które kolejno wynoszą r = 0,86 i r = 0,85.
EN
The paper presents the results of one year experiment on the relationship between heterosis effect of nine F1 hybrids and genetic distance between their parental forms. The heterosis effect was calculated for yield and its components: straw length, spike length, number of spikelets in spike, number of seeds in spike, number of seeds in spikelet, mass of seeds in spike and TKW. The genetic distance was determined basing on RAPD (Random Amplified Polymorphic DNA) molecular markers. All the examined hybrids showed significantly higher values of the studied features in relation to the both parents. The study of correlations between the genetic distance and the heterosis effect showed no tendency of a dependence of crop structure features on parents’ genetic distance. Generally, the calculated correlation coefficients didn’t exceed the value r = 0.67 that was critical for their testing at a = 0.05. The seed mass per spike and TKW were exceptional r = 0.86 and r = 0.85, respectively.