PL
Kompost osadowy poddany analizie chemicznej otrzymano w procesie higienizacji i kompostowania osadów z udziałem (18 - 25%) mineralnych surowców odpadowych (głównie popiołów lotnych z węgla brunatnego i mączki bitumicznej). Zastosowanie wymienionych reagentów zapewniło higienizacje materiału. Po higienizacji osad kompostowano w pryzmach wraz z dodatkami strukturotwórczymi. Ocenę stopnia mobilności metali śladowych w kompoście osadowym przeprowadzono przy pomocy sekwencyjnej ekstrakcji chemicznej, polegającej na traktowaniu próbki osadu kolejno kilkoma roztworami chemicznymi, o zróżnicowanej sile ługowania. Na podstawie przeprowadzonych analiz chemicznych kompostu osadowego stwierdzono, że: wszystkie metale poza cynkiem i kadmem występują głównie w powiązaniach całkowicie niedostępnych dla środowiska, w ilości od 45 do 65% sumarycznej wartości każdego z oznaczanych pierwiastków (fr. V), cynk (68,7% sumarycznej jego wartości ) oraz kadm (40% sumarycznej jego wartości) występują głównie w powiązaniach z tlenkami żelaza i manganu (fr. III), natomiast z substancją organiczną związana jest głównie miedź i ołów (30% sumarycznej wartości każdego z metali). W związku z powyższym analizowany kompost osadowy stanowi bezpieczny dla środowiska nawóz organiczny.
EN
Analyzed sewage sludge compost was obtained in the course of sanitation and composting of sewage sludge with 18 - 25% addition of mineral waste byproducts (mainly fly-ash from lignite and bitumie flour). Application of mentioned reagents allowed sanitizing the material. After sanitation, the sewage sludge with structure-forming additives was composted in piles. Assessment of the rate of trace metals mobility in sewage compost was carried out using chemical sequential extraction. Sewage samples were subsequently treated with several chemical solutions of diversified leaching capacity. The performed chemical analyses of sewage compost showed that: all metals but zinc and cadmium, occurred mainly in bindings completely inaccessible for the environment, in the amount of 45 - 65% of the total of each metal content (fraction V); zinc (68,7% of the total Zn content) and cadmium (40% of total Cd content) occured mainly bound with iron and manganese oxides (fraction III); while cooper and lead (30% of each metal total content) were bound with the organic matter. In relation to the above the analyzed compost could be used as an environmentally safe organic fertilizer.