The aim of this research was to indicate the variability of the manganese concentration in the serum of the lactating cows in conditions where there was a varied manganese supply in fodder. Our task was to compare this with the changes of alkaline phosphatase activity in serum and manganese contents in hair. Our research showed that the increase of manganese contents in bulky feeds as well as using an additional supply of MnSO₄ was accompanied by an increase of manganese concentration in serum (coefficient of correlation r = 0.994 p < 0.001; r = 0.525 p < 0.05). Supplying the additional MnSO₄ in conditions of lowered manganese content in bulky feeds influenced the variation within serum activity of alkaline phosphatase. The dynamics of the observed changes was due to the changes of the manganese content in bulky feeds and supply of the addition MnSO₄ caused the increase of the manganese contents in hair and its concentration in serum (coefficient of correlation r = 0.833 p < 0.001). The research proved that indicating the level of manganese concentration in serum may be an essential biochemical indicator in survival laboratory diagnosis of manganese deficiency among cattle.
1. Abrams E., Lassiter J. W., Miller W. J., Neathery M. W., Gentry R. P., Scarth R. D.: J. Anim. Sci. 42, 630, 1976.
2. Anke M., Groppel В., Reissig W., Lüdke H., Grün M., Dittrich G.: Arch. Tierernährung 23, 197, 1973.
3. Anke M., Risch M.: Der Spurenelementgehalt des Haares - Mangan, w: Haaranalyse und Spurenelementstatus. VEB Gustav Fischer Verlag, Jena 1979, s. 45.
5. Black J. R., Ammerman С. B., Henry P. R.: J. Anim. Sci. 60, 861, 1985.
6. Black J. R., Ammerman С. B., Henry P. R.: Can. J. Anim. Sci. 65, 653, 1985.
7. Black J. R., Ammerman С. B., Henry P. R., Miles R. D.: Nutr. Rep. Int. 29, 807, 1984.
8. Bubicz M., Jelinowska A., Majewski K.: Pam. Puł. 78, 139, 1982.
9. Clegg M. S., Lönnerdal В., Hurley L. S., Keen C. L.: Anal. Biochem. 157, 12, 1986.
10. Czekała J., Rybak H.: PTNP - Prace Kom. Nauk Rol. 67, 31, 1989.
11. deRosa G., Keen C. L., Leach R. M., Hurley L. S.: J. Nutr. 110, 795, 1980.
12. Doboszyński L., Wasilewski Z.: Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 276, 97, 1983.
13. Gajda J., Warda M.: Mat. Symp.: Mikroelementy w rolnictwie, Wrocław 1991, s. 247.
14. Gehrke M.: Diagnostyka niedoborów manganu i jego wpływ na glikemię oraz wybrane wskaźniki przemiany lipidowej i białka u krów. Praca dokt., PIWet. 1995.
15. Hidiroglou M.: Can. J. Anim. Sci. 59, 217, 1979.
16. Jargiełło J., Trąba Cz., Harkot W.: Mat. Symp.: Mikroelementy w rolnictwie, Wrocław 1991, s. 235.
17. Jarrige R. (pr. zbiorowa): Żywienie przeżuwaczy - zalecane normy i tabele wartości pokarmowej pasz. Instytut Fizjologii i Żywienia Zwierząt PAN, Wyd. Omnitech, Jabłonna-Warszawa 1993.
18. Jenkins K. J., Hidiroglou M.: J. Dairy Sci. 74, 1047, 1991.
19. Kośla T., Rokicki Е., Roga-Franc М.: Medycyna Wet. 45, 166, 1989.
20. Królak M.: Pol. Arch. Wet. 11, 159, 1968.
21. Królak M.: Pol. Arch. Wet. 11, 293, 1968.
22. Lassiter J. W., Morton J. D.: J. Anim. Sci. 27, 776, 1968.
23. Zee D. Y., Johnson P. E.: J. Nutr. 118, 1509, 1988.
24. Młynarczyk K., Olkowski M.: Mat. Symp.: Wpływ nawożenia na jakość plonów, Olsztyn 1986, s. 94.
25. Rasbech N. O.: Zuchthyg. 3, 57, 1968.
26. Rojas M. A., Dyer I. A., Cassatt W. A.: J. Anim. Sci. 24, 664, 1965.
27. Sansom B. F., Symonds H. W., Vagg M. J.: Res. Vet. Sci. 24, 366, 1978.
28. Sapek A.: Metody analizy chemicznej roślinności łąkowej, gleby i wody. IMUZ, Falenty 1979.