Przydatność niektórych gatunków traw pastewnych jako komponentów mieszanek na przemienne użytki zielone

• Autorzy: Mlynarczyk K
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W latach 1986-1990 badano, w ramach trzech ścisłych doświadczeń polowych, sześć prostych mieszanek trawiastych, zestawionych w różnych wariantach z pięciu gatunków wysokich traw pastewnych. Mieszanki wysiewano trzema sposobami: jako wsiewkę w jęczmień jary, z 5% dodatkiem życicy wielokwiatowej (Lolium multiflorum Lam.) oraz w "czystym siewie". Wśród porównywanych gatunków traw, wysoko konkurencyjne w stosunku do pozostałych komponentów mieszanek, okazały się rajgras wyniosły (Arrhenatherum elatius /L./ Beauv. ex J. et C. Presl) i kupkówka pospolita (Dactylis glomerata L J. Niższym poziomem konkurencyjności cechowały się stokłosa obiedkowata (Bromus catharticus Yahl i kostrzewa łąkowa (Festuca pratensis L.), a najniższym - tymotka łąkowa (Phleum pratense L.). O wielkości uzyskanych plonów suchej masy decydowały głównie rajgras wyniosły i kupkówka pospolita, natomiast ogólnie najkorzystniejszy skład chemiczny charakteryzował stokłosę obiedkowatą. Przeprowadzone badania wykazały zasadność stosowania wsiewek traw w jęczmień jary, który znacznie ograniczał zachwaszczenie, umożliwiając jednocześnie uzyskanie w roku siewu plonu ziarna i niekiedy "ściernianki". Życica wielokwiatowa, stosowana jako dodatek do mieszanek, decydowała o ich wydajności w roku siewu, ograniczała jednak udział w runi poszczególnych gatunków traw i wpływała ujemnie na wydajność niektórych zestawów w latach pełnego użytkowania.

EN

Three strict field experiments were carried out in 1986-1990 to study six simple grass mixtures composed in different variants of five species of high forage grasses. The mixtures were sown using three methods: as an additional component sown into spring barley, with 5% addition of Italian ryegrass (Lolium multiflorum Lam.), and in "pure sowing". Tall oatgrass (Arrhenatherum elatius /L./ Beauv. ex J. et C. Presl) and cocksfoot (Dactylis glomerata L.) proved to be highly competitive in relation to other grass species, components of the mixtures. Prairie grass (Bromus catharticus Vahl.) and meadow fescue (Festuca pratensis' L.) were less competitive, while the lowest competition was noted in the case of timothy (Phleum pratense L.). Dry matter yields were determined most of all by the prairie grass and cocksfoot, but prairie grass was characterized by the most satisfactory chemical composition. Studies showed that grasses should be sown into spring barley. This procedure limited the infestation with weeds and made it possible to obtain grain yield in the year of sowing, and sometimes also the first yield of the grasses sown into protective plant. Italian ryegrass used as an additive in the mixtures determined their yield in the year of sowing, but it restricted percentage of particular grass species in the sward, and had an adverse effect on the yield of some mixtures in the years of their fuli utilization.

Słowa kluczowe

PL

lakarstwo; trawy pastewne; mieszanki traw; uzytki zielone przemienne; tymotka lakowa; Phleum pratense; kupkowka pospolita; Dactylis glomerata; stoklosa obiedkowata; Bromus unioloides; rajgras wyniosly; Arrhenatherum elatius; kostrzewa lakowa; Festuca pratensis; plonowanie; siew w mieszankach; pasze; jakosc

EN

grassland management; fodder grass; grass mixture; temporary grassland; timothy grass; Phleum pratense; orchard grass; Dactylis glomerata; rescue grass; Bromus unioloides; false oat grass; Arrhenatherum elatius; meadow fescue; Festuca pratensis; yielding; sowing mixture; feed; quality

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Academiae Agriculturae ac Technicae Olstenensis. Agricultura
• Rocznik: 1994
• Tom: 57,Suppl.A
• Opis fizyczny: s.1-37,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Mlynarczyk K

• Akademia Rolniczo-Techniczna, Olsztyn

Bibliografia

• Arens R. 1962. Auswirkungen der Saatstärke auf des Konkurrenzuerhalten der Arten und die erste Bestandsbildung bei Weideaussaaten. Z. Acker. und Phlanzenbau,115: 357-375.
• Beranger C. 1989. Diversite des prairies et de leurs usages dans le contexte actuel et futur. Fourrages, 119: 219-225.
• Bonomi A., Superchi P., Sabbioni A. 1988. Composizione chimico-bromatologica e digeribilita in vivo dell'erba e del fieno di Bromus catharticus in rapporto ai diversi sfalci. Annali della Facolta di Medicina Veterinaria Universita di Parma, 8-9: 285-301.
• Caputa J. 1977. Zagadnienie łąk przemiennych i stosowane na nich hodowlane odmiany roślin pastewnych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 194: 125-134.
• Charles J.P. 1971. Association d'un ray-grass d'Italie et d'un dactyle. Rev. Suisse Agricult., 3(4):83-85.
• Chesnutt D.M.B. 1973. Grass mixtures. Agric. North. Ireland., 46(3): 88-91.
• Ciepiela G. A., Jankowski K. 1992. Macroelement content of unioloid bromegrass and red clover mixtures as affected by nitrogen fertilization. Proceedings of the 14th General Meeting of the European Grassland Federation, Lahti: 476-477.
• Colcombet G. 1982. How can a crop of Bromus be successfully established. In: Latest technical information on Bromus catharticus. Bureau de Promotion de Varietes Fourrageres, Paris, s. 1GC-9GC. Doboszyński L., Wasilewski Z. 1983. Zawartość składników mineralnych w niektórych roślinach łąkowych. Zesz Probl. Post. Nauk Rol., 276: 97-103.
• Domański P. 1989. Postęp w hodowli traw w świecie i w Polsce. Wiadomości odmianoznawcze. COBORU, Słupia Wielka, 2(32).
• Elandt R. 1964. Statystyka matematyczna w zastosowaniu do doświadczalnictwa rolniczego. PWN, Warszawa.
• Eteve A. 1982. The main characteristics of Bromus catharticus. In: Latest technical information on Bromus carharticus. Bureau de Promotion de Varietes Fourrageres, Paris, s. 1AE-8AE.
• Falkowski M. 1985. Kierunki prac badawczych z zakresu uprawy traw w polu w świetle literatury światowej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 293: 11-27.
• Falkowski M., Kozłowski S., Kukułka L, Rudnicka-Sterna W. 1979.Cechy morfologiczne i właściwości fitochemiczne odmiany stokłosy obiedkowatej Una (Bromus unioloides). Biul.Oceny Odmian, 1(11): 7-26. Falkowski M., Kukułka I., 1986. Aktualne i perspektywiczne kierunki oceny odmian traw pastewnych w świetle literatury światowej. Biul. Oceny Odmian,1(16): 7-25.
• Falkowski M., Kukułka L, Kozłowski S. 1992. Concentration of calcium and magnesium in meadow plants with reference to animal requirements. Proceedings of the 14th General Meeting of the European Grassland Federation, Lahti: 268-271.
• Falkowski M., Kukułka I., Kozłowski M. Domański P. 1985. Potencjał produkcyjny Bromus unioloides. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 293: 89-98. Filipek J. Kasperczyk M. 1978. Zawartość azotu i rozpuszczalnych węglowodanów w runi łąki górskiej w zależności od nawożenia i fazy wegetacji. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 210:263-274.
• Filipek J. Kasperczyk M. 1983. Plonowanie łąki trwałej w porównaniu z trawami, koniczyną łąkową i mieszankami. Prz. Hod.,4: 28-29.
• Freyman S., Bittman S. 1990. Effect of companion crops on forage establishment in south coastal British Columbia. Canad. Journal of Plant Science,70(3): 777-784.
• Frymus R. 1981. Wpływ nawożenia azotowego oraz terminu siewu i zbioru na wielkość i jakość plonu stokłosy uniolowatej w porównaniu z kupkówką pospolitą. Biul. IHAR, 143: 177-189.
• Genest J., Steppler H. 1973. Effects of companion crops and their management on the undersown forage seedling environment. Canad. Journal of Plant Science, 53(8): 285-290.
• Głowacka S., Fordoński G. 1987. Plonowanie lucerny mieszańcowej oraz jej mieszanek z koniczyną czerwoną i trawami w zależności od terminu zbioru rośliny ochronnej. Biul. IHAR, 162: 149-163.
• Gorlach E., Curyło T., Grzywnowicz J. 1985. Zmiany składu mineralnego runi łąkowej w warunkach wieloletniego zróżnicowanego nawożenia mineralnego. Rocz. Glebozn. 36(2): 85-97.
• Góral S., Góral M. 1987. Trawy w uprawie polowej. PWRiL, Warszawa.
• Grzyb S., Sapek A. 1983. Zawartość składników mineralnych w roślinach takowych. Zesz. Probl.Post. Nauk. Rol., 276: 65-71.
• Harkess R.D., Morrison M.W., Frame J. 1990. Herbage productivity of brome grass (Bromus carinatus). Grass and Forage Science, 45(4): 383-392.
• Hume D.E. 1991. Primary growth and quality characteristics of Bromus willdenowii and Lolium multiflorum. Grass and Forage Science, 46(3): 313-324.
• Jasiewicz A. 1984 (1986). Nazwy gatunkowe roślin naczyniowych flory polskiej. Fragm. Florist. et Geobot., 30 (3): 217-285.
• Kasperczyk M., Filipek J. 1983. Wpływ dawek NPK na zawartość ważniejszych makroelementów w kupkówce pospolitej i kostrzewie łąkowej. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol., 276: 133-141.
• Klapp E. 1965. Grünlandvegetation und Standort. Verlag Paul Parey, Berlin und Hamburg.
• Kochanowska R. 1981. Dynamika rozwoju i plonowania oraz skład chemiczny niektórych gatunków traw w zróżnicowanych warunkach siedliskowych. Rocz. AR w Poznaniu, Rozpr.nauk., 115: 1-62.
• Kostuch R. 1980. Gospodarcze znaczenie przemiennych użytków zielonych. Wiad. melior. i łąk., 12: 343-345.
• Kostuch R. 1988. Miejsce użytków zielonych w produkcji pasz. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 336: 11-18.
• Kozłowski S. 1981. Węglowodany strukturalne w trawach. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 241:189-198.
• Kozłowski S., Kukułka I. 1992. Charakterystyka jakości odmian traw na podstawie niektórych cech fotochemicznych. Rocz. AR w Poznaniu, 135: 19-30.
• Krawczyk Z. 1988. Wpływ nawożenia potasem na plonowanie i skład mineralny wybranych gatunków traw i roślin motylkowatych w doświadczeniu wazonowym. Pam. Puł., 93: 115-126.
• Kreuz E., Roth R., Rietsch S., Riedel N. 1988. Ergebnisse und Erfahrungen beim Anbau von Untersaaten. Feldwirtschaft, 29(8): 365-367.
• Kroehnke R. 1986. Reakcja odmian niektórych gatunków traw na warunki zimowania. Biul.Oceny Odmian, 11(1): 45-57.
• Krzywiecki S. 1979. Wpływ terminu i częstotliwości koszenia na plon i skład chemiczny intensywnie nawożonych traw w uprawie polowej. Rocz. Nauk Rol., A-104(l): 57-72.
• Krzywiecki S. 1985. Wartość pokarmowa traw z uprawy polowej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol.,293: 41-55.
• Krzywiecki S. 1987. Badania nad wartością pokarmową traw z uprawy polowej. Biul. IHAR,162: 65-71.
• Kukułka L, Kozłowski S. 1977. Nowe kryteria oceny odmian uprawowych na przykładzie Lolium multiflorum. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 194: 29-43.
• Longueval B. 1989. Potencialidades de Bromus catharticus en la zona regada del sudoeste de Francia. Revista-Pastos., No. Extraordinario: 257-265.
• Łękawska L. 1966. Plony i skład botaniczny łąk w zależności od udziału w mieszankach życic krótkotrwałych (Lolium multiflorum i Lolium westerwoldicum). Wiad. IMUZ, 6(1): 153-159.
• Łyduch L., Trzaskoś M. 1981. Plony i skład mineralny kupkówki pospolitej w uprawie polowej.Prz. Hod., 18: 12-13.
• Meer H.G. van der, Wedin W.F. 1989. Present and future role of grassland and fodder crops in temperate countries with special reference to overproduction and environment. Proceedings of the XVI International Grassland Congress, Nice, 3: 1705-1718
• Mieszanki na łąki i pastwiska trwałe. 1986. Instytut Melioracji i Użytków Zielonych, Falenty (maszynopis).
• Mika V. 1982. Sodium, potassium and calcium concentrations in varieties of Dactylis glomerata. Grass and Forage Science, 37: 321-325.
• Mikłosz-Wiśniewska S., Olkowski M. 1985. Przydatność kupkówki pospolitej i kostrzewy łąkowej do mieszanek na użytki przemienne. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 293: 209-219.
• Mikołajczak Z. 1968. Rozwój i plonowanie mieszanek pastwiskowych na lekkiej madzie nadodrzańskiej. Rocz. Nauk Rol., F-77(l): 107-133. Mikołajczak Z., Mikołajczak Z., Gawęcki J. 1985. Plonowanie i zmiany w składzie gatunkowym prostych mieszanek pastwiskowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 293: 235-244.
• Mirek Z. 1982 (1984). Bromus carinatus Hook. et Arn. - nowy gatunek synantropijny we florze Polski. Fragm. Florist. et Geobot., 28(2): 97-105.
• Młynarczyk K. 1988. Plonowanie i wartość mieszanek trawiastych przeznaczonych na przemienne użytki zielone. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricult., 45: 147-156.
• Młynarczyk K. 1992. Productivity of Bromus catharticus, Festuca pratensis and Arrhenatherum elatius in mixtures on temporary grassland. Proceedings of the 14th General Meeting of the European Grassland Federation, Lahti,: 507-508.
• Młynarczyk K. 1993. Porównanie plonowania stokłosy obiedkowatej i kupkówki pospolitej w warunkach uprawy polowej. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., 56: 185-193.
• Młynarczyk K, Olkowski M. 1986. Porównanie zawartości składników mineralnych w niektórych gatunkach traw. Mat. Sympozium "Wpływ nawożenia na jakość plonów". Olsztyn, 2:94-99.
• Moraczewski R., Niczyporuk A. 1983. Chemiczna ocena niektórych rodów i odmian wybranych gatunków traw pastewnych w użytkowaniu kośnym. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 276: 111-123.
• Morhac P., Kasper J., Rataj D., Kohoutek A. 1990. Maintenance of temporary grassland in different ecological conditions. Proceedings of the 13th General Meeting of the European Grassland Federation, Banska Bystrica,: 35-29.
• Nowak J. 1981 a. Przydatność kupkówki pospolitej i tymotki łąkowej do krótkotrwałych mieszanek polowych. Prz. Hod., 18: 16-17.
• Nowak M. 1981b. Zawartość włókna surowego w sianach. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol., 241: 73-79.
• Nowak W., Mikołajczak Z. 1983. Zawartość białka ogólnego w wybranych gatunkach traw. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 238: 309-318.
• Olkowski M., Mikłosz-Wiśniewska S., Benedycki S., Grzegorczyk S. 1979. Zachowanie się komponentów prostych mieszanek pastwiskowych w roku zasiewu. Zesz. nauk. ART Olszt., Roln., 28: 153-162.
• Olkowski M., Młynarczyk K., Klicki M. 1983. Porównanie plonowania kupkówki pospolitej i życic oraz ich przydatność do mieszanek prostych na użytki przemienne. Zesz. nauk. ART OLszt., Roln., 38: 117-124.
• Ostromęcki J. 1964. Wstęp do melioracji rolnych. PWRiL, Warszawa. Pojedyniec M. 1984. Reakcja odmian niektórych gatunków traw na sposoby siewu w uprawie polowej. Wiadomości Odmianoznawcze, 2(13): 1-32.
• Preś J. 1975. Produkcja pasz a potrzeby intensywnego żywienia zwierząt. Prz. Hod., 17: 7-9.
• Prończuk S. 1980. Problemy metodyczne w hodowli wyspecjalizowanych odmian traw na przykładzie kupkówki pospolitej (Dactylis glomerata L.). Cz.II. Jakość roślin. Hod. Rosl.Aklim. i Nasien., 24(2): 95-111.
• Ralski E., Makowiecki J. 1962. Studia nad allelopatią. Zesz. nauk. WSR we Wrocławiu, Melioracje, 44: 85-98.
• Rice E.L. 1978. Allelopatia (per. s anglijskogo). Izdatel'stvo "Mir", Moskva.
• Rinne S.L., Sillanpaa M., Hijvola S.L., Houkuna E. 1977. Effects of nitrogen fertilization on the Ca / P ratio of grass herbage. Ann. Arric. Fenn., 16(3): 177-183.
• Roberts H. 1964 The effect of a cover crop of the seed production of leafy cocksfoot S-26. J. Brit. Grassl. Soc.,19(l).
• Sau A. 1983. Intensivnost' počvoobrazovatelnogo processa pod mnogoletnimi trauami. Sbornik naučnych trudov Estonskoj Sel'skochozajstvennoj Akademii, Tartu, 140: 27-46.
• Songin H., Czyż H. 1991. Wydajność żyta ozimego, jęczmienia ozimego i jarego uprawianych z wsiewką traw. Rocz. Nauk Rol., A-108(3): 47-56.
• Stuczyńska J., Jakubowski S. 1987. Ocena jakości żywieniowej traw na podstawie analiz chemicznych. Biul.IHAR, 162: 33-40.
• Sulinowski S. 1972. Zdolność produkcyjna stokłosy uniolowatej uprawianej w warunkach wysokiego nawożenia azotem. Materiały seminaryjne IMUZ, 9: 3—12.
• Sypniewski J., Skinder Z. 1989. Przydatność stokłosy uniolowatej i jej mieszanek użytkowanych jako poplon ścierniskowy i plon główny. Fragm. Agronom., 3/23: 43-54.
• Szoszkiewicz J., Znamirowski M. 1989 Zawartość mikroelementów w runi użytków zielonych Wielkopolski. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 276: 97-103.
• Underwood E.J. 1971. Żywienie mineralne zwierząt. PWRiL, Warszawa. Wilson G.F., Grace N.D. 1978. Pasture magnesium levels and milk production in dairy cows. New Zealand Journal of Experimental Agriculture, 6: 267-269.
• Żyła K. 1981. Plonowanie i skład botaniczny runi trwałych użytków zielonych w zależności od udziału życicy wielokwiatowej i sposobu użytkowania. Zesz. Nauk. ATR Bydg. Roln., 12:57-66.