Rozwoj populacji legowej bielika Haliaeetus albicilla w wojewodztwie lodzkim w latach 1985-2007

• Autorzy: Anderwald D , Janiszewski T. , Przybylinski T. , Zielinski P.

Warianty tytułu

EN

Developing of breeding population of white tail eagle Haliaeetus albicilla in Lodz voivodship in years 1985-2007

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na terenie województwa łódzkiego pierwszy przypadek lęgu bielika Haliaeetus albicilla odnotowano w roku 1985. Od końca lat 90. zaobserwowano szybki wzrost liczby par lęgowych, mimo że pewne cechy środowiska województwa łódzkiego, takie jak silne odlesienie, niewielka liczba zbiorników wodnych itp. czynią jego obszar mało dogodnym dla tego gatunku. W roku 2007 odnotowano na terenie województwa 12 terytoriów zajętych przez pary. Nieomal dla wszystkich najważniejszymi żerowiskami były stawy rybne. Tylko w jednym przypadku bieliki prawdopodobnie żerowały głównie na zbiorniku zaporowym, choć i one mogły polować także na stawach rybnych. Odległość pomiędzy gniazdem, a stawami lub zbiornikiem wynosiła od 500 do 5900 m, średnio 2570 m. Gniazda (N=20) były budowane głównie na sosnach (N=9) i olchach (N=9), w drzewostanach w wieku 70-120 lat. Prawdopodobnie ze względu na niski wiek drzew, na których bieliki sytuowały swoje gniazda, odnotowano szereg przypadków obsunięć gniazd. Bieliki często gniazdowały w małych lasach. Powierzchnie najmniejszych zadrzewień wynosiły: 1,4 ha, 9 ha, 23 ha i 95 ha. Sukces lęgowy w latach 1999-2006 wyniósł 73% (N=37 lęgów). Produkcja młodych na parę lęgową wyniosła 1,05, a na parę z sukcesem 1,44. Zaobserwowano istotny statystycznie w czasie wzrost wartości obu ostatnich parametrów.

EN

The population of the white-tailed eagle Haliaeetus albicilla has been studied in the Łódź Voivoidship since 1985, when the first breeding attempt was observed. The rapid increase of breeding pairs has been noticed since late 90th, although some enviromental characters of the Łódź Voivoidship as a high level of deforestation, small number of watrebodies etc. make its area not very suitable for the species. Threre were 12 occupied teritories of the white-tailed eagle in 2007. The fish ponds were main feeding areas for nearly all pairs. Only in one case, eagles probably fed mainly on dam reservoir, although they could hunt on fish ponds either. Distance between nest and nearest fish pond or reservoir were 500-5900 m, average 2570 m. Nests (N=20) were built mainly on pines Pinus silvestris (N=9) and alders Alnus glutinosa (N=9), in tree-stands aged 70-120 years. The numerous cases of nests’ falling down could be caused by the low age of trees where nests were located. The eagles often built their nests in small forests. Areas of the smallest ones were: 1.4 ha, 9 ha, 23 ha and 95 ha. The breeding success in 1999-2006 was 73% (N=37 broods). The production of young was 1.05 per and 1.44 per successfull pair. In time, it was observed the statistically significant increase of both last parametres values.

Słowa kluczowe

PL

wybiorczosc siedliskowa; ptaki; woj.lodzkie; fauna; sukces legowy; bielik; Polska; miejsca legowe; populacje zwierzat; populacje legowe; Haliaeetus albicilla

• Wydawca: -
• Czasopismo: Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
• Rocznik: 2007
• Tom: 09
• Numer: 2-3[16] cz.2
• Opis fizyczny: s.419-430,rys.,fot.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Anderwald D

• Lesny Zaklad Doswiadczalny, Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego, Rogow

autor

Janiszewski T.

autor

Przybylinski T.

autor

Zielinski P.

Bibliografia

• Adamski A., Lontkowski J., Maciorowski G., Mizera T., Rodziewicz M., Stawarczyk T., Wacławek K. 1999. Rozmieszczenie i liczebność rzadszych gatunków ptaków drapieżnych w Polsce w końcu 20. wieku. Not. Orn. 40: 1–22.
• Anderwald D. 2002. Lęgi rybołowa Pandion haliaeetus, bielika Haliaeetus albicilla i puchacza Bubo bubo na sztucznych gniazdach w Borach Tucholskich w 20. wieku. Not. Orn. 43: 197–200.
• Anderwald D. 2006. Rekonstrukcje gniazd naturalnych, budowa gniazd sztucznych dla ptaków szponiastych i sów leśnych. W: D. Anderwald, red. Aktywne metody ochrony przyrody w zrównoważonym leśnictwie. Stud. i Mat. CEPL, Rogów, 1 (11): 201–214.
• Bezkowska G. 1999. Struktura przestrzenna środowiska przyrodniczego regionu łódzkiego. W: Nauki geograficzne a edukacja społeczeństwa t.2, Region łódzki. Materiały XLVIII Zjazdu PTG, Łódź.
• Cenian Z., Lontkowski J., Mizera T. 2006. Wzrost liczebności i ekspansja terytorialna bielika Haliaeetus albicilla jako przykład skutecznej ochrony gatunku. W: D. Anderwald, red. Ochrona drapieżnych zwierząt. Poszukiwanie kompromisów. Stud. i Mat. CEPL, Rogów, 2 (12): 55–63.
• Dobrowolski K. 1995. Przyrodniczo-ekonomiczna waloryzacja stawów rybnych w Polsce. Fundacja IUCN Poland, Warszawa.
• Dylikowa A. 1973. Geografia Polski. Krainy geograficzne. PZWS, Warszawa.
• Komitet Ochrony Orłów 2000. Ochrona orłów i innych rzadkich gatunków ptaków drapieżnych w Polsce w roku 1999 – raport Komitetu Ochrony Orłów za rok 1999. Not. Orn. 41: 331–345.
• Komitet Ochrony Orłów. 2004. Budowa i umacnianie gniazd ptaków drapieżnych. Biuletyn KOO 13: 14–15.
• Komitet Ochrony Orłów 2006. Biuletyn KOO 15.
• Liszewski S., red. 2001. Zarys monografii województwa łódzkiego. Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź.
• Lontkowski J., Stawarczyk T. 2003. Rozwój populacji, wybiórczość siedliskowa i efekty rozrodu bielika Haliaeetus albicilla na Śląsku w latach 1993–2002. Not. Orn. 44: 237–248.
• Mikulski Z. 1998. Gospodarka wodna. PWN, Warszawa.
• Mizera T. 1999. Monografie przyrodnicze. Bielik. Lubuski Klub Przyrodników, Świebodzin.
• Sapalski J. 1862. Pogląd na Historyą Naturalną Gubernii Radomskiej. Kielce.
• Taczanowski W. 1882. Ptaki krajowe. I-II. Kraków.
• Trznadel-Wacławek M., Ryś A., Wacławek K., Terlecki J. 1996 Gniazdowanie bielika Haliaeetus albicilla, orlika krzykliwego Aquila pomarina i rybołowa Pandion haliaeetus w Mazurskim Parku Krajobrazowym w latach 1993–1995. Not. Orn. 37: 25–38.
• Zawadzka D., Zawadzki J., Sudnik W. 2006. Rozwój populacji, wymagania środowiskowe i ekologia bielika Haliaeetus albicilla w Puszczy Augustowskiej. Not. Orn. 47: 217–229.