Ocena wartosci kombinacyjnej odmian i rodow pszenzyta ozimego

• Autorzy: Kadłubiec W , Kociuba W , Segit Z

Warianty tytułu

EN

Estimation of combining ability of winter triticale varieties and breeding strains

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Obiektem badań były mieszańce F₄ pszenżyta ozimego otrzymane w wyniku krzyżowania 4 form matecznych (Galtjo, Alzo, FDT975, IGS5101) z 3 formami ojcowskimi (Purdy, F8063W1-12, LAD122/90). Odmiana Galtjo pochodzi z Holandii, rody: FDT975 z Francji, IGS5101 z Niemiec, F8063W1-12 z Rumunii, pozostałe formy są pochodzenia krajowego. Materiał mieszańcowy otrzymano od dr. Herrmanna z Niemiec, koordynatora doświadczeń z pszenżytem ozimym prowadzonych w ramach EUCARPIA. Doświadczenie przeprowadzono w Gospodarstwie Doświadczalnym w Czesławicach koło Nałęczowa na glebie lessowej o podłożu brunatnym. Materiał mieszańcowy oraz formy rodzicielskie wysiewano w siewie gęstym na jednopowtórzeniowych poletkach o powierzchni 2 m², w rozstawie 20 cm między rzędami. W okresie dojrzałości pełnej z każdej kombinacji krzyżówkowej oraz form rodzicielskich wybrano pojedynki, na których dokonano pomiarów następujących cech: wysokość roślin, długość kłosa, liczba i masa ziarn z kłosa głównego oraz masa 1000 ziarniaków. Mieszańce były zróżnicowane pod względem wszystkich cech, za wyjątkiem liczby ziarn i masy ziarn z kłosa. Istotne efekty ogólnej zdolności kombinacyjnej stwierdzono dla wysokości roślin, długości kłosa oraz masy 1000 ziarn. Forma mateczna FDT975 zwiększa masę 1000 ziarn oraz skraca wysokość roślin i długość kłosa u swojego potomstwa. Efekty swoistej zdolności kombinacyjnej były istotnie różne dla wszystkich badanych cech. Na uwagę zasługują mieszańce form rodzicielskich: FDT975, Purdy, Alzo, LAD122/90, IGS5101, F8063W1-12 o zwiększonej masie 1000 ziarn przy średniej wysokości i długości kłosa.

EN

Hybrids F₄ of winter triticale received in view of crossing 4 maternal forms (Galtjo, Alzo, FDT975, IGS5101) with 3 paternal forms (Purdy, F8063W1-12, LAD122/90) were an object of research. The Galtjo variety comes from Holland, breeding lines: FDT975 from France, IGS5101 from Germany, F8063W1-12 from Rumania; left forms are of domestic origin. Hybrid material was obtained from dr. Herrmann from Germany who is a test coordinator of winter triticale conducted by EUCARPIA. The experiment was conducted on a farm at Czesławice, near Nałęczów, on loess soil of brown bed. The hybrid material and parental forms were planted in dense sowing on one repeated plots of 2 m² surface, at a distance of 20 cm between rows. During full ripeness from each crossing combination and parental forms were selected single forms. The following characters were measured: plant height, spike length, number and grain weight per main spike, and weight of 1000 grains. The hybrids were differentiated in view of all features except grain number and grain weight per spike. Significant effects of general combining ability were found for plant height, spike length, and 1000-grain weight. Maternal form FDT975 increases 1000-grain weight, shortens plant height, and spike in its offspring. The effects of combining ability were different essentially for all research features. There is necessary take following hybrids of parental forms like: FDT1975, Purdy, Alzo, LAD122/90, IGS5101, F8063W1-12 into account because of increasing 1000- grain weight by height mean and spike length.

Słowa kluczowe

PL

hodowla roslin; rody hodowlane; metody badan; pszenzyto ozime; wartosc kombinacyjna; odmiany roslin

EN

plant breeding; breeding line; research method; winter triticale; combining value; plant cultivar

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2007
• Tom: 517
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.349-354,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kadłubiec W

• Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

autor

Kociuba W

• Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Akademia Rolnicza w Lublinie

autor

Segit Z

• Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin, Akademia Rolnicza w Lublinie

Bibliografia

• Barker T.C., Varughese G. 1992. Combining ability and heterosis among eight complete spring hexaploid triticale lines. Crop Sci. 32: 340-344.
• Carillo J.M., Monteagudo A., Sanchez-Monge E. 1983. Inheritance of yield components and their relationship to plant height in hexaploid triticale. Z. Pflanzenzüchtung 90: 155-165.
• Cybulska-Augustyniak J., Rogalska S. 1992. Badanie zdolności kombinacyjnych form heksaploidalnego ozimego pszenżyta (Triticosecale Wittmack). Hodowla Roślin i Nasien. Biul. Branż. 3: 1-4.
• Grzesik H., Węgrzyn S. 2000. Odziedziczalność niektórych cech struktury plonu pszenżyta ozimego. Folia Univ. Agri. Stetin. 206 Agricultura (82): 89-92.
• Grzesik H., Węgrzyn S. 2002. Evaluation of combining ability in some varietes of winter triticale. Proc. of 5th Int. Triticale Symp., IHAR, Radzików, vol. II: 291-297.
• Grzesik H., Węgrzyn S. 2003. Odziedziczalność elementów struktury plonu pszenżyta ozimego. Biul. IHAR 226/227: 191-195.
• Węgrzyn S., Góral H., Spiss L. 1994. Oszacowanie zdolności kombinacyjnej odmian i rodów pszenżyta ozimego. Zesz. Nauk. AR w Szczecinie, Rolnictwo 162: 261-265.
• Węgrzyn S., Grzesik H. 1994. Heterozja i zdolność kombinacyjna pszenżyta. Zesz. Nauk. AR w Szczecinie, Rolnictwo 162: 267-272.
• Węgrzyn S., Góral H., Spiss L. 1995. Zdolność kombinacyjna pszenżyta ozimego. Biul. IHAR 195/196: 5-11.
• Węgrzyn S., Góral H., Spiss L. 1996. Odziedziczalność plonu ziarna i cech struktury plonu pszenżyta ozimego. Biul. IHAR 200: 139-143.