Wlasciwosci odzywcze i prozdrowotne tluszczu mleka

• Autorzy: Barlowska J , Litwinczuk Z.

Warianty tytułu

EN

Nutritional and pro-health properties of milk fat

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Fat is the most differentiated milk constituent. It occurs in the form of natural emulsion, i.e. dispersed fat globules of average diameter 0.1-20 µm. It is composed of triglycerides that account for 96-99% of total milk fat, phospholipids, sterols, including cholesterol, free fatty acids and fat-soluble vitamins A, D, E, K as well as beta-carotene. Milk fat consists of approximately 400-500 fatty acids that are divided into numerous groups, subject to chain length and a saturation degree. Among fatty acids, there are those with negative effects to consumers’ health, such as an increased blood cholesterol level. The saturated fatty acids include lauric (C12:0) and myristic acids (C14:0), while the unsaturated ones are those of trans configuration. Palmitic acid (C16:0) was shown to induce occasional negative effects in elderly people, whereas stearic acid (C18:0) remains neutral in this respect. However, milk fat comprises a considerable number of health-beneficial fatty acids, such as butyric acid (C4:0), oleic acid (C18:0) and polyunsaturated ones, like linoleic acid (C18:2), α-linolenic acid (C18:3), arachidonic acid (C20:4), eicosapentaenoic acid (C20:5), docosahexaenoic acid (C22:6) and CLA (isomer cis 9 trans 11).

Słowa kluczowe

PL

mleko; tluszcz mlekowy; kwasy tluszczowe; lipidy proste; lipidy zlozone; sterole; karotenoidy; witaminy; wartosc odzywcza; wlasciwosci prozdrowotne

• Wydawca: -
• Czasopismo: Medycyna Weterynaryjna
• Rocznik: 2009
• Tom: 65
• Numer: 03
• Opis fizyczny: s.171-174,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Barlowska J

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, ul.Akademicka 13, 20-950 Lublin

autor

Litwinczuk Z.

Bibliografia

• 1.Awad A. B., Herrmann C. S., Fink C. S., Horwath P. J.: 18:1 n7 fatty acids inhibit growth and decrease inositol phosphatase release in HT-29 cell compared to n9 fatty acids. Cancer Letters 1995, 91, 55-61.
• 2.Banaszkiewicz T.: Żywienie jako czynnik modyfikujący skład kwasów tłuszczowych w produktach pochodzenia zwierzęcego. Przegl. Hod. 2001, 69, 23-27.
• 3.Barłowska J., Litwińczuk Z., Król J., Topyła B.: Technological usefulness of milk of cows of six breeds maintained in Poland relative to a lactation phase. Pol. J. Food Nutr. Sci. 2006, 15/56, SI 1, 17-21.
• 4.Barłowska J., Litwińczuk Z., Topyła B.: Parametry fizykochemiczne tłuszczu mleka krów różnych ras z okresu żywienia wiosenno-letniego. Medycyna Wet. 2005, 61, 937-939.
• 5.Barłowska J., Litwińczuk Z., Topyła B., Król J.: Właściwości fizyko-chemiczne mleka krów czarno-białych i czerwono-białych w okresie wiosenno-letnim z uwzględnieniem fazy laktacji. Rocz. Nauk. PTZ 2005, 1, 163-170.
• 6.Bartnikowska E., Obiedziński M. W.: Nienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3. Cz. I. Struktura, źródło, oznaczenie, przemiany w organizmie. Roczn. PZH 1997, 48, 381-397.
• 7.Bartnikowska E., Obiedziński M. W., Grześkiewicz S.: Rola i znaczenie żywieniowe sprzężonych dienów kwasu linolowego. Przem. Spoż. 1999, 7, 16-18, 42.
• 8.Bartnikowska E., Obiedziński M. W., Grześkiewicz S.: Sprzężone dieny kwasu linolowego - niedawno wykryte związki o działaniu antykancerogennym występujące w mleku i jego przetworach. Przegl. Mlecz. 1999, 3, 86-91.
• 9.Bauman D. R., Barbano D. M., Dwyer D. A., Grimari J. M.: Production of butter with enhanced conjugated linoleic acid for use in biomedical studies with animal models. J. Dairy Sci. 2000, 83, 2422-2425.
• 10.Bawa S.: An update on the beneficial roles of conjugated linoleic acid (CLA) in modulating human health: mechanism of action - a review. Pol. J. Food and Nutr. Sci. 2003, 3, 3-13.
• 11.Brzóska F.: Modyfikowanie składu tłuszczu mlekowego krów do potrzeb diety człowieka. Biul. Inf. I Z 1998, 36, 45-56.
• 12.Decker E. A.: The role of phenolics, conjugated linoleic acid, carnosine, and pyrroloqunoline quinone as nonessential dietary antioxidants. Nutr. Rev. 1995, 53, 49-58.
• 13.Erkkila A. T., Isotalo E., Pulkkinen J., Haapanen M. L.: Association between school performance, breast milk intake and fatty acid profile of serum lipids in ten-year-old cleft children. J. Craniofac. Surg. 2005, 16, 764-769.
• 14.Grega T., Sady M., Kraszewski J.: Przydatność technologiczna mleka krów rasy Simental. Rocz. Nauk. Zoot. 2000, 27, 331-339.
• 15.Jaworski J.: Skład tłuszczu mlekowego - uwarunkowania środowiskowe. Konf.: Tłuszcz mlekowy w żywieniu człowieka, ART Olsztyn 22-23.09.1995, s. 5-19.
• 16.Jensen R. G.: The composition of bovine milk lipids. J. Dairy Sci. 2002, 85, 295-350.
• 17.Jurczak M. E.: Mleko. Produkcja, badania, przerób. Wyd. SGGW, Warszawa, 1999.
• 18.Kanno C.: Secretary membranes of the lactating mammary gland. Protoplasma 1990, 159, 184-208.
• 19.Kolanowski W.: Długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 - znaczenie zdrowotne w obniżaniu ryzyka chorób cywilizacyjnych. Bromat. Chem. Toksykol. 2007, XL, 229-237.
• 20.Kozikowski W., Przybyłowicz K.: Wartość żywieniowa składników mleka krowiego. Przegl. Mlecz. 1994, 10, 256-261.
• 21.Litwińczuk A., Litwińczuk Z., Barłowska J., Florek M.: Surowce zwierzęce - ocena i wykorzystanie. PWRiL, Warszawa 2004.
• 22.Litwińczuk Z., Szulc T.: Hodowla i użytkowanie bydła. PWRiL, Warszawa 2005.
• 23.Marciniak-Łukasiak K., Krygier K.: Charakterystyka kwasów omega 3 i ich zastosowanie w żywności funkcjonalnej. Przem. Spoż. 2004, 12, 32-36.
• 24.Michalski M.-C., Cariou R., Garnier C.: Native vs. damaged milk fat globules: membrane properties affect the viscoelasticity of milk gels. J. Dairy Sci. 2002, 85, 2451-2461.
• 25.Michalski M.-C., Januel C.: Does homogenization affect the human health properties of cow's milk? Trends Food Sci. Techol. 2006, 17, 423-437.
• 26.Parodi P. W.: Milk fat in human nutrition. Austral. Dairy Techn. 2004, 59, 3-59.
• 27.Peet M., Stokes C.: Omega-3 fatty acids in the treatment of psychiatric disorders. Drugs 2005, 65, 1051-1059.
• 28.Pisulewski P. M.: Żywieniowe metody modyfikowania składu kwasów tłuszczowych żywności pochodzenia zwierzęcego. Przem. Spoż. 2000, 10, 6-8.
• 29.Pisulewski P. M., Achremowicz K., Kostogrys R. B., Franczyk M.: Biochemiczne mechanizmy prozdrowotnego oddziaływania wielonienasyconych kwasów tłuszczowych na stan zdrowia człowieka. Post. Nauk Rol. 2005, 57, 101-116.
• 30.Przybojewska B., Rafalski H.: Kwasy tłuszczowe występujące w mleku a zdrowie człowieka (cz. 3). Kwas wakcenowy cis i trans. Przegl. Mlecz. 2003, 8, 286-289.
• 31.Przybojewska B., Rafalski H.: Kwasy tłuszczowe występujące w mleku a zdrowie człowieka (cz. 4). Krótkołańcuchowe nasycone kwasy tłuszczowe SCFA (cz. 1). Przegl. Mlecz. 2003, 9, 343-346.
• 32.Rafalski H.: Mleko zapewnia i promuje zdrowie człowieka. Przegl. Mlecz. 1996, 8, 225-226.
• 33.Reklewska B., Bernatowicz E.: Bioaktywne składniki frakcji tłuszczowej mleka. Przegl. Hod. 2002, 70, 1-6.
• 34.Reklewska B., Bernatowicz E.: Funkcjonalne składniki mleka - znaczenie dla organizmu oraz możliwości modyfikowania ich zawartości w mleku. Zesz. Nauk. Przegl. Hod. 2003, 71, 47-69.
• 35.Schachter H. M., Kourad K., Merali Z., Lumb A., Tran K., Miguelez M.: Effects of omega-3 fatty acids on mental health. Evid. Rep. Technol. Assess. 2005, 116, 1-11.
• 36.Schoroeder G. F., Delahoy J. E., Vidaurreta I., Bargo F., Gagliostro G. A., Muller L. D.: Milk fatty acid composition of cows fed a total mixed ration or pasture plus concentrates replacing corn with fat. J. Dairy Sci. 2003, 86, 3237-3248.
• 37.Simopoulos A. P.: The importance of the ratio of omega-6/omega-3 essential fatty acids. Biomed. Pharmacother. 2002, 56, 365-379.
• 38.Skrzypek R.: Wpływ tłuszczu zawartego w pokarmie na zdrowotność konsumenta, znaczenie tłuszczu mleka krowiego i wołowiny. Mat. VII Szkoły Zimowej z zakresu Hodowli Bydła, Zakopane 1999, s. 246-269.
• 39.Sundram K., Haves K. C., Siru O. H.: Dietary palmitic acid results in lower serum cholesterol than does a lauric-myristic acid combination in normolipemic humans. Am. J. Clin. Nutr. 1994, 59, 841-846.
• 40.Turley E., Strain J. J.: Fish oil, eicosanoid biosynthesis and cardiovascular disease, an overview. Int. J. Food Sci. Nutr. 1993, 2, 145-153.
• 41.Wang Y., Jones P. J. H.: Dietary conjugated linoleic acid and body composition. Am. J. Clinical Nutr. 2004, 79, 1153-1158.
• 42. White S. L., Bertrand J. A., Wade M. R., Washburn S. P., Greek J. T., Jenkins T. C.: Comparison of fatty amid content of milk from Jersey and Holstein cows consuming pasture or a Total Mixed Ration. J. Dairy Sci. 2001, 84, 2295-2301.
• 43.Wilke M. S., Clandinin M. T.: Influence of dietary saturated fatty acids on the regulation of plasma cholesterol concentration. Lipids 2005, 40, 1207-1213.
• 44.Żegarska Z.: Tłuszcz mlekowy jako składnik diety człowieka. Przegl. Mlecz. 1998, 10, 369-371.