Uwarunkowania siedliskowe populacji jezycznika zwyczajnego Phyllitis scolopendrium [L.] Newman w Roztoce Wielkiej na terenie Popradzkiego Parku Krajobrazowego

• Autorzy: Potoczek M

Warianty tytułu

EN

Habitat requirements of Hart's-tongue Fern, Phyllitis scolopendrium [L.] Newman population in the Roztoka Wielka Valley [the Popradzki Landscape Park, S Poland]

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Języcznik zwyczajny Phyllitis scolopendrium jest rzadką paprocią występującą na południu Polski. Rośnie w drzewostanach bukowych z udziałem jawora i jodły, wśród rumoszu skalnego, w zespole jaworzyny górskiej Phyllitido-Aceretum. Jego występowanie badano w sieci 234 kwadratów - każdy o boku 2 m. W każdym kwadracie policzono osobniki paproci oraz zmierzono długość najdłuższego liścia każdego okazu. Oszacowano także udział powierzchni zajmowanej przez: ściółkę, runo, podszyt, luźne fragmenty skał oraz zwarcie warstwy koron drzew. W celu oszacowania wpływu rozdrobnienia skał na występowanie języcznika, w każdym kwadracie wykonano pomiary największego fragmentu skały, mierząc jego najdłuższy bok. Stwierdzono, że wielkość osobników (długość najdłuższego liścia) dodatnio korelowała z zagęszczeniem populacji. Kwadraty, w których występowały języczniki, charakteryzowały się znacznie większymi rozmiarami rumoszu skalnego, wyższym udziałem podszytu i mniejszym pokryciem runem zielnym od kwadratów, na których języcznika nie stwierdzono. Liczebność osobników w obrębie kwadratu wykazywała istotny dodatni związek z obecnością podszytu i wielkością fragmentów skalnych. Wielkość osobników nie wykazywała związków z żadną z badanych cech środowiskowych. W pracy omówiono też zależność występowania języcznika od rodzaju podłoża na którym rośnie.

EN

The Hart’s-tongue Fern is a rare and protected species in Poland, occurring in uplands and mountains. In order to examine its habitat requirements the selected site of occurrence was covered by a grid of 234 2×2-m squares. In each square the number and size of individuals of Phyllitis scolopendrium (leaf length) and selected habitat characters (maximum rock fragment size, and the cover of litter, undergrowth, herbaceous plants and tree canopy) were recorded. It was found that the population occupies an area of about 5 ares, the mean density was 1.85 ±2.41 ind. per square (range: 1–11 specimens), and average length of the largest leaf 23.79 ±7.57 cm (range: 5–45 cm). The leaf length positively correlates with the number of individuals (r=0.43, N=124, p<<0,0001). The only significant correlations with occurrence and a number of the Hart’s-tongue Fern have the size of rock fragments and the undergrowth cover. Its occurrence was negatively related with herbaceous plant covering. The size of individuals does not show any significant relationships with analyzed site features

Słowa kluczowe

PL

warunki siedliskowe; Phyllitis scolopendrium; jaworzyna gorska; Popradzki Park Krajobrazowy; paprotniki; populacje roslin; zespol Phyllitido-Aceretum; dolina Roztoki Wielkiej; rumowiska skalne; jezycznik zwyczajny; Pteridophyta

• Wydawca: -
• Czasopismo: Chrońmy Przyrodę Ojczystą
• Rocznik: 2009
• Tom: 65
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.195-200,tab.,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Potoczek M

• Instytut Ochrony Przyrody PAN, al.Mickiewicza 33, 31-120 Krakow

Bibliografia

• Alexandrowicz Z., Margielewski W, Perzanowska J. 2003. European ecological network Natura 2000 in relation to landslide areas diversity: a case study in the Polish Carpathians. Ekologia (Bratislava) 22: 404-422.
• Bodziarczyk J. 1992. The structure of selected Hart’s tongue, Phyllitis scolopendrium (L.) Newm. populations, as related to ecological factors. Ekologia polska 40: 439-460.
• Klimaszewski M. 1978. Geomorfologia. PWN, Warszawa.
• Margielewski W., Alexandrowicz Z. 2004. Diversity of landslide morphology as a part of geoconservation pattern in the Polish Carpathians. Polish Geological Institute, Special Papers 13: 65-72.
• Rozporządzenie 1994. Rozporządzenie Nr 1 Wojewody Nowosądeckiego z dnia 18.01.1994 r.
• Staszkiewicz J. 2000. Przyroda Popradzkiego Parku Krajobrazowego. Wyd. Popradzkiego Parku Krajobrazowego, Stary Sącz.
• Zając A., Zając M. (red.). 2001. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Nakładem Pracowni Chorologii Komputerowej Inst. Bot. UJ, Kraków.