Koszty i rentownosc produkcji wybranych spoldzielni mleczarskich w latach 1991-1994

• Autorzy: Gornowicz M
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wymuszony przez wprowadzenie rynkowych mechanizmów gospodarowania proces Irans formacji polskiego mleczarstwa wykorzystuje m.in. mechanizmy zaostrzonej konkurencji między przedsiębiorst­wami mleczarskimi W tych warunkach szczególnego znaczenia nabiera wnikliwa analiza kosztów własnych i rentowności produkcji. Celem pracy by ta analiza ww. wielkości w czterech spółdzielniach mleczarskich w latach 1991-1994. Niezbędne dane zaczerpnięto z arkuszy kalkulacyjnych kosztów badanych spółdzielni. Stwierdzono, że dominującą pozycję w kosztach produkcji wyrobów mleczarskich stanowią koszty surowca, których udział wynosił od 50% do 70%. Kilkanaście procent kosztów własnych stanowiły koszty wydziałowe. Pozostałe zaś pozycje, tzn, koszty skupu i zakupu surowca, koszty ogólnozakładowe i koszty sprzedaży, stanowią po 5-10% w kosztach produkcji. Produkcja masła przynosiła badanym spółdzielniom straty, mleka spożywczego - niewielki kilkuprocentowy zysk, serów dojrzewających i twarogów - zysk kilkunastoprocentowy, odtłuszczonego mleka w proszku - zysk nawet 40%. Badane spółdzielnie różniły się zarówno strukturą i poziomem kosztów własnych, jak i rentow­nością produkcji poszczególnych wyrobów.

EN

The introduction of certain market mechanisms started the transformation process of Polish dairy industry. This process includes, among others, fieice competition between dairy enterprises. In such circumstances, a detailed analysis of prime costs and production profitability is of primary importance. The paper was aimed at an analysis of the above mentioned factors in four dairy cooperatives in the years 1991-1994. All the data were taken from cost sheets of the examined cooperatives. It was found that the costs of raw material occupied a dominant position among the costs of dairy goods production. Their share amounted to 50-70%. Departmental costs constituted a dozen or so of prime costs. The remaining ones, such as the costs of raw material purchase, overhead costs and sale costs were equal to 5-10% of production costs. Butler production brought the examined cooperatives losses, bottled milk production - small profit of several per cent, the production of ripening cheese and cottage cheese - a profit amounting to a dozen per cent or so, while that of skim milk powder - a profit up to 40%, The examined dairy cooperatives differed in the structure and level of prime costs, as well as in the profitability of individual goods production.

Słowa kluczowe

PL

spoldzielnie mleczarskie; przetworstwo mleka; rentownosc produkcji; koszty

EN

dairy cooperative; milk processing; production profitability; cost

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Academiae Agriculturae ac Technicae Olstenensis. Oeconomica
• Rocznik: 1996
• Numer: 33
• Opis fizyczny: s.129-139,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Gornowicz M

• Akademia Rolniczo-Techniczna, Olsztyn

Bibliografia

• DREWS M, 1982, Ursachen und Prognose der Molkereistrukturwandels. Deutsche Milchw., 16: 557-562 i 17: 588-592.
• GORNOWICZ M. 1993. Analiza kosztów w wybranych spółdzielniach mleczarskich. Асta Acad. Agricult. Tech. Olst., Oeconomica, 28: 113-126.
• GORNOWICZ M. 1993. Analiza rentowności produkcji w wybranych spółdzielniach mleczarskich w okresie restrukturyzacji gospodarki. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Occonomica, 28: 127-135.
• HEISCH K.H., J.Р. STÖCKL. I486. Der Konzetrationsdruck in der Milchverarbeitung unter besonderer Beachtung der Milch - Gerantiemengen - Regelung, d m z. Well der Milch, 47: 1389- 1394.
• NIEŹUR AWSKI L. 1991. Koncentracja i przemiany strukturalne przetwórstwa mleka. Przemysł Spoż., 5-6: 126- 129.
• NIEŻURAWSKI L. 1993. Koncentracja produkcji mleka w gospodarstwach rodzinnych krajów EWG i Polski. Acta Universitatis Nicolai Copernici, 251: 19-26.
• Strukturwandel in der Milchviehhaltung. Deutsche Milchw., 1987. 47: 1736.
• Wenigen Molkereien in der EG. Deutsche Milchw., 1987, 45: 1988.
• ZALEWSKI А. 1994. Przystosowanie gospodarki mleczarskiej do wymogów współczesnego rynku. IERiGŻ. Warszawa, 50: 6.