EN
The authors investigated the carotenoids content in yellow, yellow-orange, and orange eggs of salmon (Salmo salar L.) and brown trout (Salmo trutta L.) entering Polish rivers for spawning or reared in fresh water. The study shows the presence of females of both salmon and brown trout with the M74 syndrome.
PL
Autorzy stosując chromatografię kolunmową i cienkowarstwową badali zawartość karotenoidów w żółtej, żółto-pomarańczowej i pomarańczowej ikrze 74 samic łososia bałtyckiego (Salmo salar L.) i 14 samic troci (Salmo trutta L.) wchodzących na tarło do rzek Polski i hodowanych w wodzie słodkiej. W ikrze badanych łososi stwierdzono występowanie 15 karotenoiów, zaś w ikrze troci 14. Mutatoksantyna występowała jedynie w ikrze samic łososi. Ogólna zawartość karotenoidów w ikrze samic łososi wahała się od 3,978 do 15,583 μg*g-1 natomiast u troci od 3,762 do 10,473 μg·g~1 świeżej ikry. Średnia zawartość astaksantyny wraz z kantaksantyną (czerwone karotenoidy) w żółtej ikrze łososia wahała się od 12,23 do 14,89%, w ikrze żółto-pomarańczowej od 24,65 do 32,15%, a w ikrze pomarańczowej od 37,98 do 56,64% wszystkich karotenoidów. Natomiast w żółtej ikrze troci astaksantyna wraz z kantaksantyną stanowiła średnio od 13,90 do 14,52%, w żółtopomarańczowej od 25,40 do 34,44%, a w pomarańczowej od 41,63 do 54,51% wszystkich karotenoidów. Z kolei najwięcej żółtych karotenoidów (luteina wraz z zeaksantyną) wystspowało w żółtej ikrze obu gatunków, mniej w ikrze żółto-pomarańczowej i najmniej w ikrze pomarańczowej. Kolor ikry u samic łososia i troci nie zależy od ogólnej ilości karotenoidów, lecz od ilości w niej astaksantyny wraz z kantaksantyną z jednej strony i luteiny wraz z zeaksantyną z drugiej. Jeżeli dominuje astaksantyna wraz z kantaksantyną, ikra jest koloru pomarańczowego lub ciemno pomarańczowego, natomiast przy przewadze luteiny wraz z zeaksantyną ikra przyjmuje zabarwienie żółte. Przyjmując za Petterssonem i Lignellem (1999), że 2,22 μg*g-1 zawartość astaksantyny wraz z kantaksantyną stanowi wielkość progową dla ikry łososi z syndromem M74, to w naszych badaniach żółta ikra zarówno łososia jak i troci zawierała te karotenoidy poniżej wielkości progowej, w ikrze żółto-pomarańczowej tylko 3 samice łososia, a w obrębie ikry pomarańczowej u 15 samic łososia i 3 samic troci zawierały więcej tych karotenoidów niż wynosi wielkość progowa dla syndromu M74.