Ledzwian siewny [Lathyrus sativus L.] jako potencjalnie wartosciowa roslina straczkowa

• Autorzy: Przybylska J
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

A short characterization of the grasspea includes systematics, morphology, distribution, utilization, desirable qualities in cultivation and presence of antinutritional compounds. Much attention is given to the content of ß-N-oxalyl-L-α, ß-diaminopropionic acid (ODAP), the neurotoxin responsible for irreversible paralysis of lower limbs (neurolathyrism) after prolonged overconsumption of the grasspea seeds. Moreover, the main objectives of investigations and breeding programmes aimed to improve the potentially valuable pulse crop are discussed. A renewed interest in cultivation of the grasspea in Poland is indicated.

Słowa kluczowe

PL

zwiazki toksyczne; hodowla roslin; pasze; zywienie zwierzat; nasiona; rosliny straczkowe; neurotoksyny; neurolatyryzm; choroby zwierzat; Lathyrus sativus; ledzwian siewny

• Wydawca: -
• Czasopismo: Postępy Nauk Rolniczych
• Rocznik: 1999
• Tom: 46
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.33-43,bibliogr.

Twórcy

autor

Przybylska J

• Instytut Genetyki Roslin PAN, ul.Strzeszynska 34, 60-479 Poznan

Bibliografia

• [1] Allkin R., MacFarlane T.D., White R.J., Bisby F.A., Adey M.E. 1983. List of species and subspecies in the Vicieae. Vicieae Database Project. Publication No. l. Biology Department, University of Southamptom, Southampton, England.
• [2] Campbell C.G., Briggs C.J. 1987. Registration of low neurotoxin content Lathyrus germplasm LS 8246. Crop Sci. 27: 821.
• [3] Campbell C.G., Mehra R.B., Agraval S.K., Chen Y.Z., Abd El Moneim A.M., Khawaja H.I.T., Yadow C.R., Tay J.U., Araya W.A. 1994. Current status and future strategy in breeding grasspea (Lathyrus sativus). Euphytica 73: 167-175.
• [4] Chowdhury M.A., Slinkard A.E. 1997. Natural outcrossing in grasspea. J. Heredity 88: 154-156.
• [5] Desphande S.S., Campbell C.G. 1992. Genotype variation in BOAA, condensed tannins, phenolics and enzyme inhibitors of grass pea (Lathyrus sativus). Can. J. Plant Sci. 72: 1037-1047.
• [6] Duke J.A. 1981. Handbook of Legumes of World Economic Importance. Plenum Press, New York and London: 107-110.
• [7] Dziamba S. 1997. Biologia i agrotechnika lędźwianu siewnego. Materiały Międzynarodowego Sympozjum Naukowego nt. ,,Lędźwian siewny - agrotechnika i wykorzystanie w żywieniu zwierząt i ludzi" (Radom, 9-10 czerwca 1997): 27-33.
• [8] Harlan J.R., de Wet J.M.J. 1971. Toward a rational classification of cultivated plants. Taxon 20: 509-517.
• [9] Jackson M.T., Yunus A.G. 1984. Variation in the grass pea (Lathyrus sativus L.) and wild species. Euphytica 33: 549-559.
• [10] Kearney J., Smartt J. 1995. The grasspea Lathyrus sativus (Leguminosae-Papilionoideae). In: Smartt J. & Simmonds N.W.(eds.), Evolution of Crop Plants, Longmann, London: 266-270.
• [11] Kislev M.E. 1989. Origins of the cultivation of Lathyrus sativus and L. cicera (Fabaceae ). Economic Botany 43: 262-270.
• [12] Kuo Y.H., Khan J.K., Lambein F. 1994. Biosynthesis of the neurotoxin ß-ODAP in developing pods of Lathyrus sativus. Phytochemistry 35: 911-913.
• [13] Kupicha F.K. 1983. The infrageneric structure of Lathyrus. Notes R.B.G. Edinb. 41: 209-244.
• [14] Lambein F., Kuo Y.H. 1997. Lathyrus sativus, a neolithic crop with a modern future? An overview of the present situation. Materiały Międzynarodowego Sympozjum Naukowego nt. ,,Lędźwian siewny- agrotechnika i wykorzystanie w żywieniu zwierząt i ludzi" (Radom, 9-10 czerwca 1997): 6-12.
• [15] Lambein F., Ongena G., Kuo Y.H. 1990. ß-isoxazolinone-alanine is involved in the biosynthesis of the neurotoxin ß-N-oxalyl-L-α, ß-diaminopropionic acid. Phytochemistry 29: 3793-3796.
• [16] Lisiewska Z., Budnik A., Kmiecik W. 1997. Wykorzystanie nasion lędźwianu (Lathyrus sativus L.) o dojrzałości mleczno-woskowej w przemyśle warzywnym. Materiały Międzynarodowego Sympozjum Naukowego nt. ,,Lędźwian siewny - agrotechnika i wykorzystanie w żywieniu zwierząt i ludzi'' (Radom, 9-10 czerwca): 161-164.
• [17] Majsurian N. 1956. Szczegółowa uprawa roślin. Ćwiczenia laboratoryjne. PWRiL, Warszawa: 151-153.
• [18] Malathi K., Padmanaban G., Rao S.L.N., Sarma P.S. 1967. Studies on the biosynthesis of ß-N-oxalyl-L-α, ß-diaminopropionic acid, the Lathyrus sativus neurotoxin. Biochim. Biophys. Acta 141: 71-78.
• [19] Malathi K., Padmanaban G., Sarma P.S. 1970. Biosynthesis of ß-N-oxalyl-L-α, ß-diaminopropionic acid, the Lathyrus sativus neurotoxin. Phytochemistry 9: 1603-1610.
• [20] Mehta S.L., Santha I.M. 1995. Plant biotechnology for development of non-toxic strains of Lathyrus sativus. In: Arora R.K., Mathur P.N., Riley K.W. & Adham Y. (eds.), Lathyrus Genetic Resources in Asia. Proceedings of a Regional Workshop (Raipur, India, 27-29 December 1995), IPGRI, New Delhi, India: 129-138.
• [21] Milczak M. 1995. Roślinne skarby Podlasia... i ziem przyległych. Rolnik 1: 4-5.
• [22] Milczak M., Masłowski J. 1993. Zmienność i współzależność cech u lędźwianu siewnego, potencjalnej rośliny warzywnej. Zeszyty Naukowe AR we Wrocławiu, Rolnictwo LVIII, Nr 223: 341-346.
• [23] Milczak M., Pędziński M., Mnichowska H., Szwed-Urbaś K. 1997. Hodowla twórcza lędźwianu siewnego (Lathyrus sativus L.) - podsumowanie pierwszego etapu. Materiały Międzynarodowego Sympozjum Naukowego nt. ,,Lędźwian siewny - agrotechnika i wykorzystanie w żywieniu zwierząt i ludzi" (Radom, 9-10 czerwca 1997): 13-22.
• [24] Milczak M., Pędziński M., Rzedzicki Z., Jurzysta A. 1996. Trzy atuty lędźwianu siewnego (Lathyrus sativus L.) jako cennej rośliny warzywnej. Materiały II Ogólnopolskiego Sympozjum nt. ,,Nowe Rośliny i Technologie w Ogrodnictwie" (Poznań, 17-19 września 1996), tom II: 44-49.
• [25] Murti V. V.S., Seshadri T.R., Venkitasubramanian T.A. 1964. Neurotoxic compounds of the seeds of Lathyrus sativus L. Phytochemistry 3: 73-78.
• [26] Prakash S., Misra B.K., Adsule R.N., Barat G.K. 1977. Distribution of ß-N-oxalyl-L-α-ß-diaminopropionic acid in different tissues of aging Lathyrus sativus plant. Biochem. Physiol. Pflanzen 171: 369-3 74.
• [27] Przybylska J., Rymowicz T. 1965. Free amino acids in different organs of 16 Lathyrus species. Genet. Pol. 6: 91-124.
• [28] Ramanujam S., Sethi K.L., Rao S.L.N. 1980. Stability of neurotoxin content in khesari. Indian J. Genet. Plant. Breed. 40: 300-304.
• [29] Rao S.L.N., Adiga P.R., Sarma P.S. 1964. The isolation and characterization of ß-N-oxalyl-L-α, ß-diaminopropionic acid: a neurotoxin from the seeds of Lathyrus sativus. Biochemistry 3: 432-436.
• [30] Siddique K.H.M., Loss S.P., Herwig S.P., Wilson J.M. 1996. Growth, yield and neeurotoxin (ODAP) concentration of three Lathyrus species in mediterranean-type environments of Western Australia. Aust. J. Exp. Agric. 36: 209-218.
• [31] Smartt J. 1984. Evolution of grain legumes. 1. Mediterranean pulses. Expl. Agric. 20: 275-296.
• [32] Tiwari K.R., Campbell C.G. 1996. Inheritance of neurotoxin (ODAP) content, flower and seed coat colour in grass pea (Lathyrus sativus L.). Euphytica 91: 195-203.
• [33] Townsend C.C., Guest E. 1974. Flora of Iraq, volume 3. Leguminales. Baghdad: Ministry of Agriculture and Agrarian Reform. Cyt. za [31 ].
• [34] Troszyńska A., Honke J., Milczak M., Kozłowska H. 1997. Związki bioaktywne nasion lędźwianu siewnego (Lathyrus sativus L.) i soczewicy (Lens culinaris Medik.). Materiały Międzynarodowego Sympozjum Naukowego nt. ,,Lędźwian siewny - agrotechnika i wykorzystanie w żywieni u zwierząt i ludzi" (Radom, 9-10 czerwca 1997): 86-89.
• [35] Wróblewska A. 1997. Wartość pszczelarska i oblot przez owady lędźwianu siewnego (Lathyrus sativus L.). Materiały Międzynarodowego Sympozjum Naukowego nt. ,,Lędźwian siewny- agrotechnika i wykorzystanie w żywieniu zwierząt i ludzi" (Radom, 9-10 czerwca 1997): 23-26.
• [36] Yunus A.G., Jackson M.T., Catty J.P. 1991. Phenotypic polymorphism of six enzymes in the grasspea (Lathyrus sativus L.). Euphytica 55: 33-42.