PL
Określono optymalizację terminu przeprowadzania zabiegu dekapitacji roślin bobiku pod względem wielkości końcowego plonu nasion. Wpływ dekapitacji na plonowanie roślin bobiku okazał się zależny od tego czy warunki klimatyczne były korzystne dla plonowania roślin kontrolnych. W 2001 roku rośliny najwyżej dekapitowane, wykształcające taką samą liczbą węzłów owocowania wytworzyły jedynie ok. 70% plonu roślin kontrolnych. Oznacza to, że w tym specyficznym układzie pogody węzły ponad strefą owocowania umożliwiły wytworzenie ok. 34% plonu. Natomiast w poprzednim roku rośliny najwyżej dekapitowane wytworzyły plon większy od kontroli, mimo iż ich strefa owocowania była krótsza średnio o trzy węzły. Najkorzystniejsza była dekapitacja pozostawiająca całą strefę owocowania. Odmienne wyniki uzyskano przeliczając parametry plonu na pojedynczy węzeł owocowania, w celu określenia jego krańcowych wydajności plonowania. Najwyższą specyficzną produktywność pojedynczego węzła zanotowano u najwcześniej dekapitowanych roślin i wynosiła ona 185% kontroli dla liczby dojrzałych strąków, 219% dla liczby niedojrzałych strąków, 176% dla liczby dojrzałych nasion, 367% dla liczby nasion niedojrzałych i 165% dla masy nasion z 1 węzła. Uzyskane wyniki świadczą, że dekapitacja bardzo silnie zwiększyła potencjał plonotwórczy, ujawniając tym samym rezerwy plonowania istniejące w liściach badanych roślin. Wynika stąd, że rośliny bobiku posiadają większą powierzchnię asymilacyjną, aniżeli jest im potrzebna do wytworzenia strąków i nasion.
EN
The aim of work was to optimise the time of decapitation in order to achieve a higher yield of faba bean seeds. The effect of decapitation depended on whether the weather favoured a high yield of the control plants. In 2001 plants decapitated closest to the apex and having the same number of productive nodes as the control plants produced only about 70% of the crop yield of the controls. It means that under those conditions the nodes above the fruiting zone produced about 34% of the total crop yield. In contrast, in the previous year plants decapitated closest to the apex produced more crops than the control ones despite the fact that their fruiting zone was on average three nodes shorter. The most favourable was the decapitation leaving the whole fruiting zone intact. Different results were obtained when calculating the crop yield per single fruiting node in order to determine the limit of its crop yield. The highest values were noticed for the earliest decapitated plants: 185% of the control for mature pods, 219% for immature pods, 176% for mature seeds, 367% for immature seeds and 165% for the seed mass. It means that the decapitation strongly increased the crop yield potential revealing the hidden reserves for the crop yield existing in the leaves, leading to a conclusion that faba bean develops the assimilating surface greater than it is necessary to produce pods and seeds.